Patriargie leer klaarblyklik dat vrouens en kinders aan die man verantwoording moet doen en hy is weer, namens hulle, verantwoordelik teenoor God. Volgens die leser leer sommige ‘patriarge dat vrouens en kinders hom onvoorwaardelik moet gehoorsaam; selfs al vra hy hulle om te sondig. T.s.v. die groeiende verwarring oor die geslagsrolle, is die Woord van God baie duidelik oor die definitiewe rolle van die man en vrou in die huwelik en die gesin. Die verwarring oor hul rolle in die gemeenskap spruit uit sonde en die blatante minagting van die riglyne in Sy Woord.
God was beslis nie verward nie
God was nie verward toe Hy man en vrou geskape het en hul doel op aarde bepaal het nie. In Gen 1:26 – 28 het God die onsterflike gees van die mens geskep (Hebreeus ‘Bara’), die gees in manlik en vroulik verdeel, hul geseën en hulle oor die aarde laat heers en hul laat vermeerder.
Genesis 2:15 is die verslag van die skepping (Hebreeus ‘Asah’) van die mens (man en vrou) se fisieke liggame en God se opdragte aan Adam. “Toe vorm die Here God ’n menslike liggaam uit die stof van die aarde. Nadat Hy die asem van die lewe daarin geblaas het, het dit ’n lewende wese, die mens, geword.”
God het die man ’n stel opdragte gegee. “Die Here God het die mens in die Tuin van Eden aangestel om dit te bewerk en te versorg. Maar die Here God het hom gewaarsku: ‘Jy is vry om van enige boom in die Tuin te eet, behalwe van die boom van alle kennis. As jy daarvan eet, sal jy beslis sterf.’” Gen 2:15-16. Dit is belangrik om te let toe Adam God se opdragte ontvang het, die vrou nog nie geskep was nie. Eers in Gen 2:18 lees ons dat sy as helper vir hom gemaak gaan word sodat hy nie langer alleen sou wees en dinge in die tuin alleen sou moes hanteer en ervaar nie.
Ontduik sy verantwoordelikheid
Dit hou dus in dat die vrou die man voltooi en komplementeer, maar nooit met hom kompeteer nie. Toe Adam sy opdragte van God ontvang het, was Eva nog nie geskape nie. God het dus die verantwoordelikheid as geestelike hoof van die huwelik en gesin, aan die man toegesê. Eva se misleiding was die eerste keer dat die man gefaal het om verantwoordelikheid vir sy huwelik te neem.
Die eerste gevolg van hierdie sonde was dat hy onmiddellik sy vrou blameer het. (Gen 3:12). God verwerp die man se verskoning en oordeel Adam omdat hy nie sy gesag gehandhaaf het nie en sodoende Sy opdragte verontagsaam het deur sy Godgegewe leierskapsrol in die huwelik ten gunste van sy vrou se versoek om te sondig, te abdikeer. (Gen 3:17).
Man en vrou gelyk
Man en vrou is as gelykes voor God geskape, maar met besliste verskille en aanvullende verantwoordelikhede en rolle in die huwelik, gesin en die Kerk.
Die Nuwe Testament herbevestig God se doel vir die mens, man sowel as vrou, in die huwelik, die gesin en in die Kerk. Ons lees baie duidelik daarvan in Ef 5:22-25 waar Paulus sê: “Getroude vroue, julle moet aan julle mans onderdanig wees. Doen dit soos vir die Here. Op dieselfde manier wat Christus leier is van die Kerk, is die getroude man leier van sy vrou.
Christus het sulke leierskap uitgeoefen toe Hy die Kerk verlos het. Soos die Kerk aan Christus onderdanig is, moet julle, getroude vroue, aan julle mans onderdanig wees. Getroude mans, julle moet julle vroue liefhê net soos Christus liefde aan die Kerk bewys het toe Hy Sy lewe daarvoor gegee het.”
Volg Christus se voorbeeld
Dit maak nie saak hoe ons ook al hierdie Skrifgedeelte probeer verklaar nie, die opdrag is ondubbelsinnig – vroue moet aan hulle eie mans onderdanig wees. Dit is betekenisvol dat die Bybel na Christus as voorbeeld van begrip van hoofskap sowel as liefde vir sy vrou verwys.
Die Bybel se opdrag aan mans is duidelik: Hulle moet hul vroue liefhê op dieselfde manier as wat Christus die Kerk liefgehad het. Hoe het Hy dit gedoen? Hy het Sy lewe vir die Kerk gegee. Die vraag is: Hoeveel vroue sal sukkel om aan hul mans onderdanig te wees indien hul mans hulle só lief het? Die meeste vroue se opstandigheid teenoor hulle mans het juis ontstaan omdat hulle mans hulle nié so lief het nie.
Dit is interessant dat die Bybel die man telkens beveel om sy vrou lief te hê, maar daardie selfde opdrag word nie aan die vrou gegee nie. Die rede hiervoor? Vrouens is geskep om lief te hê. Vir hulle is dit natuurlik om te reageer op die liefde en aandag van hul mans. As gevolg hiervan het God nie ’n opdrag gegee vir dit wat vir vrouens natuurlik is nie.
Die mate waarin die man liefde en respek van sy vrou ervaar, is direk proporsioneel tot die liefde wat hy aan haar betoon.
Die Bybelse rol van die man
Die Woord beveel vaders om die kinders in die weë van die Here groot te maak. Lees Ef 6:4 in dié verband.
Die uiteindelike verantwoordelikheid vir die geestelike, emosionele en fisieke welsyn van die gesin berus dus by die man. Elke individu is egter voor God vir sy eie keuses verantwoordelik, maar God het baie duidelik die rol van profeet, priester en koning in die huwelik en gesin aan die man toegeken. In die profetiese rol moet die man die Woord van God in die lewens van die vrou en kinders spreek, terwyl die priesterlike rol vereis dat hy vir sy gesin bid en ernstig intree voor God en elke lid van sy gesin in die gebed aan die Vader opdra.
Dienaar-leierskap
Die rol van koning vereis dat ’n man in alle aspekte van die huwelik en gesin regverdig sal besluit en optree. God het nooit die man se rol as die van ’n diktator gesien nie. Kyk net weer na Jesus Christus as voorbeeld. Hy was beslis nie ’n diktator nie, maar ’n dienaar-leier.
Die man se rol t.o.v. sy vrou en kinders behoort dus een van opofferende diens te wees. Die Christen-man behoort daarom nóóit sy eie behoeftes en begeertes bo die van sy vrou en kinders te stel nie.
Goddelike bloudruk verag
Ondergeskiktheid in Bybelse terme hou dus in dat Goddelike gesag en orde heers, nie die dominering van die een ten koste van die ander nie. Christus is die Hoof van Sy Kerk onder die gesag van die Vader. Die man is die hoof van die huis onder die gesag van Christus. Hierdie Goddelike bloudruk beskerm ons huwelike en gesinne. Die erosie van hierdie Goddelike beginsels is juis die tragiek van die moderne samelewing. Mans abdikeer op toenemende wyse hulle Godgegewe rolle.
As gevolg hiervan het vrouens hul belangrike rol in die gesin prysgegee en moes sekere verantwoordelikhede aanvaar wat uiteindelik nadelig was. Egskeiding vier hoogty en gesinne verbrokkel teen ’n verontrustende koers. Egskeiding is besig om ons samelewing te verwoes en het grootliks bygedra tot die sielkundige en emosionele wanfunksionering van miljoene jong lewens. Vaderlose huishoudings is deesdae die grootste bydraende faktor tot ’n hele magdom sosiale euwels.
Omdat die man hierdie verantwoordelikheid prysgegee het, word die verantwoordelikheid op die samelewing afgeskuif en dit lei tot welsynsbegrotings wat tot die uiterste beproef word. As gevolg van die man wat in sy Goddelike rol gefaal het, het die vrou probeer om die rol van beide ma en pa te vervul. Om die Bybelse idee van die hoofskap van die man uit te wis, het feministe ‘geslagsgelykheid’ verkondig deur met die man te kompeteer. Die bevryde vrou het vele seksuele maats, vergeet haar moederlike instinkte en aborteer selfs babas ten gunste van persoonlike ambisie. Aborsie in Suid-Afrika het in ’n mate in belastingbefondsde kontrasepsie ontaard. Die meerderheid babas wat hul lewens a.g.v. aborsie verloor, het weinig met geslagsgelykheid te doen, maar baie met die mens se rebellie teen God. Sonde veroorsaak altyd ongelykheid, maar nie Bybelse lering nie.
Die hoë aborsiestatistiek en die miljoene enkelouergesinne ten koste van die huwelik, is die getuie van hierdie tragiese sosiale verval op grond van hierdie gesinsaftakelende misleiding en die noodwendige gevolge daarvan vir die mens.
Vroue speel ’n belangrike rol in die Koninkryk van God
Die gawe en salwing van vroue om in die Kerk te lei en te preek, is baie duidelik [in konteks]. Soos met mans, egter, is vrouepredikers aanspreeklik en staan onder gesag, soos die Skrif dit bepaal. God laat toe dat hierdie vroue die lewens van vele aanraak in verskeie lande (soos China, Indië en Mosambiek) waar manlike leierskap ’n groot behoefte is.
Maak ’n verstandige keuse
Die tragiese toename in enkelouergesinne en die katastrofale sosiale gevolge van afwesige vaders, bewys dat God se oorspronklike ontwerp van die gesin die enigste model is wat regtig werk. T.s.v. die feit dat enkelmoeders uitstekende werk doen om hul kinders na die beste van hul vermoë groot te maak, kan hulle nooit kompenseer vir die afwesige vader nie.
God se opdragte is absoluut – daar is nie ruimte vir onderhandeling nie. Ons gehoorsaam òf Sy Skeppingsorde en beginsels vir die gesin òf ons kies om die wêreld se standaarde met die noodwendige vernietigende gevolge aan te hang en uit te leef. Die enigste manier vir vrede, harmonie en stabiliteit in die huwelik en gesin is om na die Bybel terug te keer en aktief daaraan kan werk om God se bloudrukplan vir hierdie heilige instellings te herstel.
Geslagshierargie in die huis
NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.