1. “Dood” en “lewe” in hierdie verse moet ooreenstem. Die eerste kan nie verwys na fisiese dood en die tweede na die ewige lewe nie. Verse 11, 12 en 13 praat van die ewige lewe en dan praat vers 16 en 17 van die dood. Dit lyk vir ons of die begrippe in verband moet staan. Ons kan dus nie die dood verstaan as fisiese dood hier op aarde (die eerste dood) nie. Hiermee wys ons dus reeds ‘n hele paar verklarings van hierdie verse af. Selfs die Bible Knowledge Commentary wat ‘n baie betroubare en fundamentele verklaring van die Bybel is, noem as voorbeeld hier die geval van Ananias en Safira wat gelieg het en toe dood neergeslaan het. Nee, hierdie is waarskynlik nie die eerste dood nie, maar die ewige dood.
2. Ons tweede leidraad om die vers te verstaan is om, soos goeie Bybelstudente, die konteks van Johannes te raadpleeg. Waaraan dink Johannes gewoonlik as hy praat van dood en lewe? Vers 12 is dalk ‘n sterk leidraad: “Hy wat die Seun het, het die lewe; wie die Seun van God nie het nie, het nie die lewe nie.” Sonder vrees vir teenspraak wil ek dus beweer dat “tot die dood” in vers 16 en 17 gaan oor die verlies van die lewe waarvan daar in vers 12 sprake is. En hoe kry mens daardie lewe? Deur eenheid met God se Seun, Jesus Christus. Hoe verloor (nie verloor in die sin dat jy dit eers gehad het nie) mens dus daardie lewe? Deur God se Seun te verloën. Wat is dus die sonde tot die dood? Dit is die sonde van ongeloof teen Jesus Christus.
3. Maar dit gaan oor meer as net “nie glo nie.” Vers 16 praat van ‘n sonde wat mense jou kan sien doen. Kom ons dink hier aan openbare, sigbare sondes wat mense kan doen waar hulle openlik hulle afsny van die waarheid van die verlossingsmag van Jesus Christus. Daar is ook ander afgeleide openbare sondes wat mense kan doen waaruit ons duidelik kan aflei dat die mense wat dit doen, hulleself bewustelik van die liefde en genade van Jesus Christus afsny. Kyk in hierdie verband na 1Joh. 3:14,15. Hier sou ons nie net dink aan gewone, terloopse liefdeloosheid nie, maar ‘n ingewortelde wraaksug en haat in ‘n mens se lewe wat dit duidelik maak dat daar vir Jesus geen plek in sy lewe is nie. Ons maak dus beswaar teen verklarings van die vers wat beweer dat enige hardnekkige en volhardende sonde tot die dood is. Nee, nie enige volhardende sonde is tot die dood nie, maar volhardende sonde wat beslis die teenwoordigheid van die Seun van God verloën.
4. Ander verse in Johannes se briewe wat ons ‘n sterk aanduiding kan gee van wat hierdie sonde is, is 1 Joh. 2:19 – daar was mense wat deel van hulle geestelike gemeenskap was en van hulle weggegaan het. Daardie mense het eintlik nooit by hulle gehoort nie, sê die vers. Hier is dus nie sprake van mense wat gered was en toe weer verlore geraak het nie. Die blote feit dat hulle weggegaan het, bewys dat hulle nooit waarlik geglo het nie. Waarom het daardie mense van hulle weg gegaan? Vers 22 sê dit is omdat hulle een of ander essensiële aspek van die waarheid van Jesus Christus verloën het. Hierdie soort mense wat eers deel van die kring van gelowiges was en later hulle verlorenheid bewys het deur die Seun van God te verloën, is waarskynlik ook die soort mense waarvan daar in 2 Joh. 10,11 gepraat word. Moet hulle nie in jou huis toelaat nie en moet hulle nie groet nie. Hulle weet reeds alles. Jy kan hulle niks vertel nie en hulle glo Jesus se waarheid nog steeds nie. Vergeet van hulle en jy hoef nie eers meer vir hulle te bid nie (5:16).
Let op dat die verse nie pertinent sê dat die mense totaal onredbaar en verdoem is nie. Hier staan ook nie dat jy nie meer vir hulle mag bid nie. Ek is seker dat as so iemand jou seun is, dan sal jy mag aanhou bid vir hom. God kan nog die wonderwerk doen. Maar in die algemeen gesproke, hierdie mense het met die waarheid en al hulle teen God en sy Seun verset en jy moet nie te veel tyd verder met hulle mors nie.
In die groot verdrukking gaan daar mense wees wat volgens Op. 13 die merk van die dier op hulle hande en voorkoppe gaan vat en volgens Op. 14 is hierdie mense totaal verdoem. Openbaring spreek ‘n baie sterker verdoemenis oor daardie mense uit as wat Johannes doen. Johannes sê wel hierdie mense is verlore maar hy sê nie hulle is totaal onredbaar nie. Ek meen nie dat Op. 13-14 en I Joh. 5:16 van dieselfde geval praat nie. Ek meen ook nie dat Johannes se sendbriewe eksklusief praat van die tye in die groot verdrukking waarvan Openbaring praat nie. Johannes is vir Joodse Christene van die verstrooiing in die eerste eeu geskryf en sal ook in die tyd van die verdrukking deur Jode gelees en verstaan kan word maar is nie eksklusief daarvoor geskryf nie.
Hierdie verse het ook nou sommer vir ons ‘n ander vers wat dikwels misverstaan word, verklaar. In 1Joh. 5:15 staan daar “wat ons ook al vra, ons sal dit kry.” Wel, die vers sê darem ook jy moet vra volgens die wil van God. En wat is God se wil? Vers 16 gaan dan aan om dit uit te spel. Dit is God se wil dat jy sal bid vir mense wat gesondig het met ‘n sonde wat nie tot die dood is nie. Mense, dit is nie ‘n openbare skande om so ‘n sonde te doen nie. Ons doen dit almal. Laat ons mekaar voortdurend in die gebed aan die Here opdra.