Elke fees bring vir ons ʼn faset van Yesuah/Jesus se bediening en dit word deur Jesus self bevestig op die pad na Emmaus toe hy die twee dissipels tee gekom het. “Luk 24:27 En Hy het begin van Moses en al die profete af en vir hulle uitgelê in al die Skrifte die dinge wat op Hom betrekking het.” Hy het begin met Moses en die Torah, daardie eerste vyf boeke van die Wet waarin ons die Sewe Feeste van Israel vind. Kom ons gaan kyk nou na die Torah, na Levitikus 23 en kom ons ondersoek die Fees van Shavuot (Pinkster Fees) soos Jesus met hierdie twee dissipels gedeel het.
Die naam Shavuot beteken letterlik “weke of sewende” in Hebreeus. Dit word so genoem aangesien hierdie Fees sewe weke of sewe Sabbatte na die Pasga Fees plaasvind. Soos ons later sal sien hierdie twee Feeste, Shavuot en Pasga het ʼn sterk verbintenis. Om die waarheid te se, in Judaïsme vandag word Shavuot “Atzaret Pesach” genoem, betekende “ die einde van Pasga”. Wat God begin het met Pasga deur ʼn nuwe nasie tot stand te bring en toe te rus, het Hy voltooi deur die gee van die Wet. Die Griekse naam “Pentecost” gee vir ons ʼn soortgelyke betekenis. Dit beteken 50st dag, wat vir ons aandui dat dit 50 dae na Pasga gebeur.
In Numeri 28:26, vind ons ʼn ander naam wat selfs ʼn dieper betekenis gee aan die Fees van Shavuot en dit is “die dag van die eerstelinge of The Feast of First Fruits” of in Hebreeus, “Yom Habikkurim”. Num 28:26 En op die dag van die eerstelinge, as julle ‘n nuwe spysoffer by julle fees van die weke aan die HERE bring, moet daar vir julle’n heilige samekoms wees; géén beroepswerk mag julle doen nie.
Die Dag van Eerste Vrugte (Yom Habikkurim) merk die dag wat die eerste vrugte van die somer oes by die Tempel geoffer is. Let op die woord eerste in Eerste Vrugte of Eerstelinge. Dit impliseer dat daar ander gaan wees wat die eerstes gaan volg.
Vir die gelowige herinner hierdie feeste ons aan die werk wat ons geroep is om te doen. Dit is ʼn groot eer vir ons om saam met die Gees van God te werk aan die groot oes wat nog ingewin moet word. Terwyl ons mekaar gelukkige nuwe jaar behoort te wens met Pasga, want dit is die Bybelse nuwe jaar, (Exo 12:2 Hierdie maand moet vir julle die begin van die maande wees; dit moet vir julle die eerste van die maande van die jaar wees.) mag ons, mekaar nou ook gelukkige verjaarsdag wens aangesien dit die geboorte van die liggaam van Christus aandui. (Act 2:1 En toe die dag van die Pinksterfees aangebreek het, was hulle almal eendragtig bymekaar.)
Hoe interpreteer Rabbiniese Judaïsme hierdie fees? Kom ons gaan gou terug na die tyd van die Tempel en kyk na wat die priesters gedoen het gedurende die Fees van Shavuot. Op hierdie geleentheid het die priester twee brode met suurdeeg voor God beweeg. (Lev 23:17 Julle moet uit jul woonplekke twee beweegbrode bring; dit moet van twee tiendes van ‘n efa fynmeel wees; gesuurd moet dit gebak word as eerstelinge aan die HERE.) Dit was eienaardig want geen offer wat suurdeeg bevat (suurdeeg is ʼn simbool van sonde) mag vir God gebring word nie behalwe op Shavuot.
Rabbiniese kommentaar oor hierdie aangeleentheid is baie skaars. Een kommentaar se die volgende: “Die bring van die brode op Shavuot op daardie spesifieke dag, mag dalk die gee van die Torah op berg Sinai aandui en kan dalk verstaan word as die einde van die proses van verlossing van slawerny wat begin het met Pasga toe daar net ongesuurde brode (Matzah) geëet mog word.
Ongelukkig verduidelik dit nie waarom die suurdeeg aanvaarbaar is gedurende hierdie Fees nie, want die antwoord lê in die Nuwe Testament vervulling daarvan op die dag van Pinkster.
Dit was op hierdie dag wat die liggaam van die Messias tot stand gekom het. Hierdie Eersteling of Eerste Vrugte offer het suurdeeg bevat want sonde was intrinsiek tot die mense, wat simbolies die offer geword het. Hierdie nuwe liggaam wat volgens Paulus ʼn misterie was (Efesiërs 3:1-9) was saamgestel uit beide Joodse en heidense sondaars (van daar die twee brode, die kerk bestaan uit Jood en Heiden) geoffer aan God vir Sy Werk.
Sonder die Nuwe Testament weergawe/vervulling het Rabbiniese Judaïsme geen verduidelikking vir die suurdeeg nie en moet hulle hul dus beroep op legendes en tradisies om sin daarvan te probeer maak. Nie te min Judaïsme se tradisie dat die berg Sinai se gee van die Wet direk verbind is met Shavuot, het groot waarde aangesien dit wel verbind is met die Skrif.
Daar is eenparige ooreenstemming tussen die verskillende faksies van Judaïsme dat God die Tien Gebooie aan Moses gegee het op die presiese dag van Shavuot. Dit mag dalk waar wees want ons lees in “Exodus 19:1 In die derde maand ná die uittog van die kinders van Israel uit Egipteland, op dieselfde dag, het hulle in die woestyn Sinai gekom”, en dit bring ons by die tyd van die Pinkster Fees, vyftig dae na die geboorte van die volk van Israel met Pasga.
Maar die verbintenis tussen Pinkster en Sinai gaan baie verder wanneer ons begin om die Nuwe Testament besonderhede by te voeg. Die teenwoordigheid van 3000 mense word in beide gebeurtenisse genoem. In Exo 32:28 lees ons dat na die sonde van die goue kalf het 3000 mense gesterf. In Handelinge 2:41, met die koms van die “Rouach Ha Kodesh (Die Gees van God) is 3000 mense gered. Elk van hierdie gebeurtenisse het ʼn nuwe dispensasie ingelui. Met Shavuot het ons die gee van die Wet van Moses en met Pinkster het ons die gee van die Wet van Genade (die een maak dood en die een gee lewe).
Beide Shavuot en Pinkster was gekenmerk deur geluide. In Exodus 19:16, net voor die gee van die Wet was daar: “donderslae en blitse en ‘n swaar wolk op die berg en die geluid van ‘n baie sterk basuin, sodat die hele volk wat in die laer was, gebeef het.” In Handelinge 2:2 lees ons: “En daar kom skielik uit die hemel ‘n geluid soos van ‘n geweldige rukwind, en dit het die hele huis gevul waar hulle gesit het”, soos die Gees begin beweeg het in die nuwe gelowiges wat daar teenwoordig was. In die een geval het die teenwoordigheid van God die mense bang gemaak sodat hulle gebewe het. In die ander geval is die mense gevul met Sy teenwoordigheid. Wat het gebeur om hierdie verandering teweeg te bring? Die dood en die opstanding van die Messias het plaasgevind. By Sinai moes die volk wegbly van die berg terwyl Moses by God was, maar nou dat die Seun die volle prys betaal het, beginnende by Shavuot, kom woon God nou binne die gelowige.
Terwyl ons gelees het van die geluide wat gehoor is tydens hierdie twee gebeurtenisse, is daar ʼn derde gebeurtenis wat gepaard gaan met ʼn geluid, wat die derde dispensasie tot stand bring naamlik die Millennium. Die derde geluid sal die Messias vergesel met Sy tweede koms. In Matteus 24:27 lees ons: “Want soos die weerlig uit die ooste uitslaan en tot in die weste skyn, so sal ook die koms van die Seun van die mens wees.” Maar waar is die geluid in hierdie vers? Meteoroloë sal jou vertel dat weerlig nie sonder donder kan plaasvind nie en anders om. As jy weerlig sien en niks hoor nie is jy net te ver weg om dit te hoor. Elkeen van hierdie geluide is verbind met die werk van God, een met Jehovah, een met die Heilige Gees en een met die Seun van God, elke klank met ʼn verskillende boodskap.
Die eerste dui vir ons die waarskuwing aan gepaardgaande met die Wet van Moses en wys vir ons hoe dringend ons ʼn tussenganger nodig het want die mens kan nie God nader nie. Die tweede klank was ʼn uitnodiging tot verlossing op Pinkster dag. Die derde is die van oordeel vir die wat geweier het om te luister na die waarskuwing van die Wet en ʼn genadige uitnodiging van God na die wie se harte tot Hom aangetrek is.
Daar is ʼn Joodse tradisie wat se dat op Pasga het God verloof geraak aan die Joodse volk en op Shavuot, is die verbond (Torah), of huwelikskontrak (Ketubah) geteken toe Israel gesê het (Exo 19:8) “Alles wat die HERE gespreek het, sal ons doen”. Net soos ʼn bruid opgewonde die dae voor die troue aftel, so word die dae tussen Pasga, die verlowing en Shavuot noukeurig afgetel. Hierdie eenheid sal selfs tot ʼn groter vervulling kom wanneer die finale Fees Succoth of die Hutte Fees aanbreek en die Millennium begin. Dan sal nie net die bruid en die Bruidegom verenig wees nie maar Yaweh sal ook verenig wees met sy vrou Israel. Dan sien ons ʼn wonderlike verbintenis met die Liggaam van die Messias en herstelde Israel.
Wat anders het Pasga, Pinkster en Succoth (Hutte Fees) in gemeen? Vir hierdie drie Feeste moes die kinders van Israel met hulle offerhande na die Tempel in Jerusalem gaan om dit te vier. (Deu 16:16 Drie maal in die jaar moet al jou manne voor die aangesig van die HERE jou God verskyn op die plek wat Hy sal uitkies; op die fees van die ongesuurde brode en op die fees van die weke en op die huttefees; en hulle mag nie met leë hande voor die aangesig van die HERE verskyn nie;)
Hierdie drie Feeste dui nie slegs drie verskillende dispensasies (Wet, Genade en Millennium) aan nie, maar elkeen dui ook die drie verskillende bedieninge van die Messias aan: Pasga die van Profeet, Shavuot die van Priester en Succoth die van Koning.
Om mee af te sluit kan ons sien dat hierdie drie Feeste ʼn waardevolle les het vir elkeen wat behoort aan die liggaam van Christus. Dit beweeg ons om die groot nalatingskap wat ons in die geskiedenis van Israel het te waardeer, maar meer as dit demonstreer dit ons verbintenis – die liggaam van Christus met Israel.
NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.