Ons sou seker kon begin om te vra waarom God alles geskep het. Hy het seker nie sommer uit die bloute besluit om te skep, en toe sommer lukraak daarmee voortgegaan nie. Ons kan seker verwag om in die Bybel aanduidings te kry van ’n skeppingsdoel. En dis seker redelik om te aanvaar dat saligheid iets met hierdie doel van God te doen het.
As ons in die geskiedenis rond lees, is dit interessant hoe graag teoloë standpunte téénoor mekaar gestel het: Ek/Ons is reg, jy/julle is verkeerd. En natuurlik is daar aspekte van die boodskap van die Bybel waaroor ons inderdaad so moet dink. Ons kan nie maar glo wat ons wil oor die wonderwerke en die kruis en die opstanding van Jesus nie. Wie ontken dat Jesus deur sy kruisdood versoening vir ons by God bewerk het, kan hom- of haarself seker beswaarlik nog ’n Christen noem.
Maar dit geld tog regtig nie vir al die aspekte van die Bybelboodskap nie. Die vraag of die doop van gelowiges se babas reg of verkeerd is, lê tog nie op dieselfde vlak nie, of die vraag of weergeboorte of bekering eerste kom nie – ’n vraag wat in elk geval heel moontlik op ’n misverstand berus. Ons moet ’n gevoel ontwikkel vir wanneer dit om die wese van die evangelie of die hart van die Bybelboodskap gaan, en wanneer verskillende standpunte eerder verrykend op mekaar kan inwerk as om gelowiges onnodig teenoor mekaar in kampe op te stel.
Kom ons kyk na die vraag waarom God alles sou geskep het. Omdat ons nie duidelike en direkte verwysings daarna in die Bybel kry nie, kan ons dalk tog wel uit ’n algemene bespreking van die groot lyne in die Bybel aanduidings daarvan kry. In die geskiedenis het daar veral drie sake na vore gekom:
- die eer van God
- die skepping self
- die verbond
Maar soos reeds genoem, is hierdie sake eerder téénoor mekaar gestel en teen mekaar afgespeel. Terwyl ons na hierdie sake kyk, gaan ons vra of dit regtig nodig is. Kan hierdie verskillende sienings mekaar nie dalk juis onderling verryk nie? ’n Mens moet in hierdie bespreking onthou dat ons uitgangspunt is dat die doel van die skepping die saligheid/heil is. Ons sal regtig gelukkig wees, heel wees, as ons bereik wat God met die skepping bedoel het.
Nou bespreek ons die eerste rede waarom God sou geskep het.
2.1.1 Die eer van God
’n Mens kan vir ’n oomblik wonder hoe die eer van God ’n beskrywing van die saligheid kan wees. Maar kom ons kyk. Vir baie Christene is die eer van God hoog op die agenda, en terég ook. Ons ken almal die Latynse spreuk: Soli Deo gloria, net tot eer van God. En alles behoort net tot eer van God te wees. Alles behoort op God gerig te wees en ter wille van Hom te bestaan. Ons kry dan ook herhaaldelik in die Nuwe Testament die bekende uitdrukking “tot Hom is alle dinge” (Rom 11:36; 1 Kor 8:6). God het dus alles geskep met die doel dat alles op Hom gerig sal wees en Hom sal vereer en verheerlik.
Daar is selfs die onderskeid gemaak tussen God se “objektiewe eer” en “subjektiewe eer”. Die hele skepping, alles wat bestaan, ook die onpersoonlike dinge, bestaan tot sy eer. Psalm 19:1-7 is ’n sprekende voorbeeld hiervan. Die hemel, die uitspansel, dag en nag, alles onpersoonlike dinge, getuig van die mag van God. “Die hele aarde betuig sy mag” is GN (Gute Nachricht, ‘n Duitse vertaling) se vertaling van Jesaja 6:3. Dit word dan objektiewe eer genoem, lof aan God wat vas staan en nooit verander nie.
Maar ons as mense het die roeping om hierdie objektiewe eer subjektief te maak, persoonlik. Ons moet die eer van God wat alreeds in die natuur bestaan, verklank. En met hierdie perspektief kan ons nou maklik insien hoedat die eer van God as skeppingsdoel ons heil/saligheid kan wees. God het die mense geskape om Hom te verheerlik. Net wanneer ons Hom verheerlik, bereik ons werklik ons doel en kan ons regtig gelukkig (salig, heel) wees.
Natuurlik moet ’n mens nog weer nadink oor die gedagte van die eer van God as die doel van die skepping. Dit is hierdie gedagte wat aanleiding daartoe gegee het dat sonde gesien word as die aantasting van die eer van God. En omdat daar niks groter en heerliker is as Hy nie, is die aantasting van sy eer ook die groots moontlike oortreding wat begaan kan word. En daarom moes Hy die sonde straf met die hoogs moontlike straf, die verderf.
Dis alles baie netjies en logies geformuleer. Maar watter indruk skep dit werklik oor God? Lyk Hy nie soos iemand wat baie gesteld is op sy eer en nie vreeslik vergewensgesind is nie? Daarom is dit wonderlik dat ’n mens die saak ook anders kan verstaan. Dit is nie waar dat dit vir God net om sy eie eer gaan ondanks alles wat met mense gebeur nie. Is dit nie eerder waar dat God ons juis rede wil gee om Hom te eer nie? En is die motivering wat Hy ons gee, nie juis dat Hy ons deel gee aan sy lewensvreugde sodat ons in sy gemeenskap regtig gelukkig kan wees nie? Dan eer ons Hom mos van harte, en nie uit dwang nie.
Ons weet wel dat die Babiloniërs geglo het onbelangrike gode het die mense gemaak omdat hulle nie meer bereid was om self al die swaar werk vir die belangrike gode te doen nie. Maar dis mos nie hoe die God van Israel werk nie.
Die eerste Vatikaanse Konsilie van die Katolieke Kerk het soos volg oor die skeppingsdoel besluit: “God het die wêreld deur sy goedheid en oneindige mag geskape, nie om sy geluk te vermeerder of om volmaakter te word nie, maar om sy geluk en volmaaktheid te openbaar deur die goedheid wat Hy aan die skepsels gee.”
Ons kan van twee kante af na hierdie formulering kyk. Die skeppingsdoel van God is om sy goedheid met ons te deel. Dit is nie net ’n baie mooi formulering nie, maar dis ook die waarheid. Hoe graag wou God nie sy grootheid en heerlikheid en goedheid met Israel deel nie. Hy wou hulle voorspoedig maak sodat al die volke Jerusalem toe sou stroom om Hom daar te kom dien en iets van sy goedheid daar te ervaar (Jes 2:2-5; 60:3; Jer 3:17).
Ons moet immers onthou dat die doel van die skepping die eer van God is, maar watter God? Dis die God van liefde, die God wie se grootste eer juis sy eie selfprysgawe is, die liefdesoffer in die vernedering en kruisdood van sy geliefde Seun. Die eer van God is nie selfsug nie, dit kos Hom iets, alles!
Maar daar is ook ’n ander kant. Die besluit lui ook dat God nie die wêreld geskep het om sy geluk te vermeerder nie. Die gedagte agter hierdie formulering is dat God se volmaaktheid beteken dat Hy klaar alles het en op geen manier iets kan bykry nie. Die ou bekende formule is dat Hy selfgenoegsaam is. Dit is ’n baie goeie gedagte solank ons daarmee bedoel dat God nie deur ander wat ryker is as Hy, verryk kan word nie.
Maar sou ons nie tog kon sê dat God Homself kan verryk nie? Is dit regtig waar dat God klaar alles het en alles is, en in geen opsig meer kan kry of meer kan word nie? Is die teendeel nie eerder waar nie? Het God nie Homself verryk deur sy skepping nie? Hy het die eer en heerlikheid bygekry wat sy skepsels Hom gee, wat Hy nooit tevore gehad het nie omdat daar nog nie skepsels was nie. Het Hy nie in verhoudings gekom waarin Hy nie tevore was nie, en ook nuwe ervarings gehad nie?
- Hy het die Skepper geword, wat Hy nie tevore was nie,
- later die God van Abraham, Isak en Jakob,
- later die teleurgestelde God omdat Israel so ontrou aan Hom is,
- nog later die Vader wat die hoogste offer gebring het.
Dink maar net aan die geweldige geskiedenis wat God deur die eeue deurgemaak het met Israel, en later met die kerk en die wêreld.
Dit is alles natuurlik ’n gevolg van die skepping. Maar is dit nie ook deel van sy doel met die skepping nie? Was dit nie dalk regtig iets wat God bedoel het nie: Om met mense in gemeenskap te leef en hulle in sy heerlikheid te laat deel nie? Het dit nie tot die vermeerdering van sy eer gelei nie? Het Hy nie baie dinge beleef wat Hy nooit anders sou beleef het as Hy nie geskep het nie, positiewe dinge én negatiewe dinge? Het dit nie sy ervarings veel ryker gemaak nie?
Sou ons dus inderdaad kon sê die doel van die skepping was dat God nuwe ervarings wou opdoen en Homself daardeur verryk?
Ons is besig om na die doel van die skepping te kyk. In hierdie gedeelte het ons na die eer van God gekyk. In die volgende gedeelte gaan ons na die skepping self, spesifiek die mens, kyk.
Bron: bybelkennis.co.za
NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.