Sedert my kinderjare lees ek die opgetekende omstandighede rondom die sondeval as Eva wat haar ore aan die slimpraatjies van Satan uitleen en op sy aandrang van die vrugte van die bome in die middel van die tuin van Eden geëet het. Sy maak Adam medepligtig aan die daad en vir haar ongehoorsaamheid en tekort aan oordeel word beide dan gestraf. Dit is die hoofstroom tema van die gegewe feite. Maar sodra ek dieselfde feite in oorweging tot die geslagsregister bring klop dinge nie. En tog kan hul ook nie in afsondering van mekaar staan nie.
My tradisioneele raamwerk was dan ook afgelei aan die hoofstroom denke van die kerk en ook die kerk se jeugonderrig soos oor die jare aan my oorgedra. Dit stem nouliks ooreen met die ander hoofstroom kerke se denke oor die gebeure. Ek het dit dan ook sonder enige vrae oor die jare met gemak aan my kinders oorgedra. Dit was dan ook toe ek die geslagsregisters begin naspeur het dat die feite begin om vir my te ontrafel.
’n Nadere studie van die gegewe feite rondom die sondeval gebeure in die Tuin van Eden het egter nou my historiese verwysingsraamwerk aan flarde geskiet. Die ironie was dat toe ek my op vroeëre vertalings om skriftelike duidelikheid beroep het, die sogenaamde verwarrende feite net nog meer helder na vore gekom het. As lidmaat worstel ek nou met die vraag: Waar en/of waarom het ek in my persoonlike Bybelse onderrig die feit gemis dat Kain en Abel buite-egtelike kinders van Eva was?
DOEL
Bepaal die status van Kain en Abel as afstammelinge van Adam en Eva.
BESTEK
Die skrywe sal ondersoek instel na die volgende feite:
– Die pertinente feite rondom die sondeval insident.
– Die bestek van God se straf.
– Die geslagsregister van Adam.
– Die geslagsregister van Jesus.
– Die engele uit die oertyd.
– Moontlike simbolieke opgesluit in die feite.
– Samevatting en Opsomming
VERWYSINGS
Die studie is aan die hand van drie verwysings, naamlik die Engelse The Holy Bible (King James Version (1839)), die Afrikaanse Die Bybel 1933-Vertaling en die Afrikaanse Die Bybel 1983-Vertaling, verhandel. Wat die drie verwysings betref is die 1933-Vertaling ’n Afrikaanse spieëlbeeld van die Engelse King James Version. Die 1983-Vertaling verskil na enkele voorbeelde. Om ’n duidelike onderskeid tussen die drie verwysings te stel sal die onderskeie datums van eerste drukoplaag as verwysings in die bespreking benut word, byvoorbeeld:
– The Holy Bible (King James Version (1839) (1839)
– Die Bybel (1933-Vertaling) (1933)
– Die Bybel (1983-Vertaling) (1983)
Die 1933 vertaling word deurgans as die primêre verwysing benut.
DIE SONDEVAL
Die historiese feite rondom die sondeval gebeure is in Genesis 3:01-24 opgeteken en stem nouliks ooreen in al die drie verwysings. Hieronder volg ’n kort opsomming van slegs die pertinente feite.
| | Verwysing |
Om die grondslag van die sondeval te begryp moet ons eers na die twee besondere bome in die middel van die tuin van Eden verwys, naamlik die boom van die lewe en die boom van kennis van goed en kwaad. Die twee bome is die katalisator vir die sondeval. | | Genesis 2:09 |
| | |
Nadat God vir Adam geskep het waarsku die Skepper uitdruklik vir Adam dat hy nie van die boom van die kennis van goed en kwaad in die middel van die tuin van Eden mag eet nie. Hy waarsku Adam dan ook wat die gevolge sou wees sou hy aan die instruksie ongehoorsaam wees. Ironies word hier geen verwysing na die boom van die lewe gemaak nie. | | Genesis 2:17 |
| | |
God besef die mens Adam was alleen en benodig ’n maat. Hy skep die vrou. | | Genesis 2:21-25 |
| | |
Wanneer die slang die vrou uitlok erken sy met haar antwoord dat Adam wel God se waarskuwing oor die boom van kennis van goed en kwaad aan haar oorgedra het. | | Genesis 3:03 |
| | Verwysing |
Die Satan stel nou die versoeking aan die vrou en lok haar uit om van die vrugte van die boom van die kennis van goed en kwaad te eet en ook om Adam te oorreed om mee te doen want dan sal hulle soos God wees deur goed en kwaad te ken. | | Genesis 3:01-05 |
| | |
“And when the woman saw that the tree was good for food, and that it was pleasant to the eyes, and a tree to be desired to make one wise, she took of the fruit thereof, and did eat, and gave also unto her husband with her; and he did eat”. | | 1839 Genesis 3:06 (verbatim) |
| | |
“Toe sien die vrou dat die boom goed was om van te eet en dat hy lus was vir die oë, ja, ’n boom wat mens kan begeer om verstand te verkry; en sy neem van sy vrugte en eet en gee ook aan haar man by haar, en hy het geëet”. | | 1933 Genesis 3:06 (verbatim) |
| | |
“Toe besef die vrou dat die boom se vrugte goed is om van te eet en mooi om na te kyk en begeerlik omdat dit kennis kan gee. En sy het van sy vrugte gepluk en geëet. Sy het ook vir haar man by haar gegee, en hy het geëet”. | | 1983 Genesis 3:06 (verbatim) |
| | |
Die vrou weet haar optrede is strydig met God se instruksie. Die simboliek opgeteken in beide hierdie verwysings en daad blyk later ’n kritiese faktor te wees. | | |
| | |
Na die lekker eet kom die besef nou dat hul naak is en soek klerasie om hul te bedek. Hul probeer ook om hul van die Skepper te verberg. As die Skepper hulle konfronteer ontbloot hul ‘n menslike eienskap wat tot vandag gestand doen: hul probeer elk hul aanspreeklikheid vir hul dade vryspring deur die blaam te verplaas. Adam blameer die vrou, die vrou blameer die slang. Insiggewend is die feit dat van die drie skuldiges die slang sy aanspreekliheid aanvaar. Die Goddelike straf self sal apart bespreek word. | | Genesis 3:07-13 |
| | |
‘n Enigmatiese kommentaar volg nou. ”And Adam called his wife’s name Eve; because she was the mother of all living“. “En die mens het sy vrou Eva genoem, omdat sy die moeder geword het van alles wat lewe“. “Die mens het sy vrou Eva genoem; sy was die moeder van al die mense“. Let veral op die ooreenkoms tussen die 1839 en 1933 verwysing wat verwys na “alles wat lewe“, terwyl die 1983 na “van al die mense“ verwys. Ek glo die verskil in klemval is weens ’n foutiewe insig in die 1983 vertaling wat later in meer detail aangespreek sal word. | | Genesis 3:20 1839 1933 1983 |
| | |
God verban Adam en Eva uit die tuin uit. | | Genesis 3:24 |
BESTEK VAN GOD SE STRAF
| | Verwysing |
As daar een feit duidelik vanuit die Bybel na vore kom is dit die feit dat God nie onoordeelkundig straf nie. Soos ons in die sondeval scenario sien sal God eers ’n reël daar stel wat nie verbreek mag word nie. Sou die mens dan die reël verbreek volg ’n straf toepaslik tot die verbreking van daardie spesifieke reël. | | |
| | |
So sien ons dat God se straf bevat altyd drie elemente: | | |
| | |
a. Die straf is regverdig, maw die straf kom nie uit die bloute neer nie maar volg nadat ’n toepaslike verbod wetende verbreek is. | | |
| | |
b. Die straf is toepaslik tot die oortreding, maw die Goddelike straf pas die beginsel van “leer-vanuit-jou-foute” toe. | | |
| | |
c. Die straf bevat ‘n lewensles, maw ’n element van die straf bly behoue en word verder saam gedra. | | |
| | |
Sou ons nou die Goddelike straf rondom die gebeure tussen die slang (Satan) en die mens se vrou in die Tuin van Eden ondersoek sien ons die straf voldoen aan die drie elemente. | | |
| | |
a. Die straf is regverdig. Die vrou en die mens het die verbod om nie van die boom van die kennis van goed en kwaad te eet, verbreek. | | Genesis 2:17 |
| | |
b. Die straf is toepaslik. Eerstens stel God vyandskap tussen die slang en die vrou. Tweedens vermeerder hy die vrou se moeite en haar swangerskap. Sy sal nou haar kinders met smart baar, na jou man sal jou begeerte wees en hy sal oor jou heers. Derdens, omdat die man na sy vrou geluister het word die aarde vervloek en sal hy met moeite daarvan eet al die dae van sy lewe. | | Genesis 3:01-04 Genesis 3:14-17 |
| | |
c. Die straf bevat ’n lewensles. Die vrou moet haar gelyke status aan die man prys gee en die man sal moet arbeid om sy familie te versorg. | | Genesis 3:16 Genesis 3:19 |
| | |
Dit is die ooglopende en tradisioneele gevolgtrekking van die sondeval gebeure. Dit is nou belangrik om die gedagtes te fokus dat die oortreding was om die verbod om nie van die boom van die kennis van goed en kwaad te eet, willens en wetended verontagsaam was. Daar is dus twee elemente by die oortreding betrokke: ongehoorsaamheid en die onregmatige neem van spyse. | | |
| | |
Om toepaslik te wees moet die Goddelike straf dus dié twee elemente van die oortreding aanspreek. | | |
| | Verwysing |
Kyk ons egter krities na die straf wat aan die slang en die vrou uitgehandig word is daar ’n aantal strawwe wat nie toepaslik tot die oortreding is nie. In tabelformaat staan die ontoepaslike strawwe ooglopend in kontras tot die oortreding. | | |
TABEL 1: ONTLEDING VAN DIE GODDELIKE STRAF (GENESIS 3)
Reeks | Oortreder en Straf | Regverdig | Toepaslik | Lewensles | Kommentaar |
1 | Slang | | | | |
2 | Vir sy leuens word die slang vervloek onder al die vee en diere van die veld. | X | | | Verlies aan status. |
3 | Hy sal op sy buik seil en stof sal hy eet al die dae van sy lewe. | | | X | Ter herinnering aan die leuens uit sy mond sal hy “stof eet”. |
4 | God stel vyandskap tussen die slang en die vrou, | | X | | Stel ‘n vertrouens-breuk tussen die twee partye in. |
5 | God stel vyandskap tussen die slang se saad en die vrou se saad. | ? | ? | ? | Enigma. Waarom die seksueel gefokusde straf? |
6 | Hy sal jou die kop vermorsel en jy sal hom aan die hakskeen byt. | | X | | Toepaslik tot die vyandskap tussen die slang en vrou. |
7 | Vrou | | | | |
8 | Vermeerder haar moeite as vrou. | X | | X | Beperk haar tyd om haar ore aan mooi praatjies uit te leen. |
9 | Vermeerder haar moeite gedurende swangerskap. | ? | ? | ? | Enigma. Waarom die seksueel gefokusde straf? |
10 | Met smart sal sy haar kinders baar. | ? | ? | ? | Enigma. Waarom die seksueel gefokusde straf? |
11 | Haar begeerte sal na haar man wees. | ? | ? | ? | Enigma. Waarom die seksueel gefokusde straf? |
12 | Die man sal oor haar heers. | | | X | Toepaslik tot haar ongehoorsaamheid. |
13 | Man | | | | |
14 | Die aarde word vervloek omdat hy ongehoorsaam was. | | X | | Toepaslik tot sy ongehoorsaamheid. |
15 | Hy sal met moeite daarvan eet al die dae van sy lewe. | X | | | Regverdig tot sy ongehoorsaamheid. |
16 | Die aarde sal vir jou dorings en distels voortbring. | | | X | Ter herinnering aan ongehoorsaamheid. |
17 | Hy sal van die plante van die veld eet. | | | X | Ter herinnering aan ongehoorsaamheid. |
18 | Hy sal met moeite sy kos bekom. | | | X | Ter herinnering aan ongehoorsaamheid. |
| | Verwysing |
Sou ons nou weer noukeuring die Goddelike strawwe bekyk is dit nou duidelik dat die feite nie meer so mooi die kloutjie by die oor bring nie. Die man se strawwe voldoen aan die verwagte vereistes, naamlik ongehoorsaamheid en onregmatige neem van spyse. | | |
| | |
Kyk ons egter na die slang en die vrou se onderskeie strawwe is sake nie so netjies georden nie. Daar is toepaslike strawwe maar dan is daar ook strawwe wat op die seksueele van toepassing is. Die strawwe voldoen nie aan die verwagte vereistes van ongehoorsaamheid en die onregmatige neem van spyse nie. Die seksuele strawwe is ook slegs op die slang en die vrou van toepassing. Sou ons weer na die oortreding ondersoek instel is daar geen aan die handliggende verwysing na ’n seksueele oortreding nie. Tog reik die Skepper nie minder as drie seksueel onderliggende strawwe aan die vrou uit. | | Genesis 3:14-19 |
| | |
Ten minste twee van die drie seksueele strawwe het ’n besondere sterk toepaslike lewensles daarin opgesluit want dit plaas die fokus op die vrug van die huwelik: die ontvang van die man se saad om swanger te raak, swangerskap self en die baar van kinders. | | |
| | |
Voeg nou daarby die ongesegde opgesluit in die vrou se derde straf: “Na jou man sal jou begeerte wees“. Die 1839 stel dit ewe gefokus: ”thy desire shall be to thy husband“ terwyl die 1983 dit redelik verwater met “na jou man sal jy hunker“. Na my persoonlike mening vind daar ’n redelike klem verskuiwing van ”begeerte“ (1839/1933) na ”hunker“ (1983) plaas. ”Begeerte” het ’n duidelike en brandended seksueele fokus daarin opgesluit terwyl ”hunker” meer ’n element van vriendskap en samesyn bevat. | | Genesis 3:16 |
| | |
Waarom stel die Skepper die kwalifiserende straf daar? Die logies vraag wat hieruit volg moet wees: “Waar was haar begeerte dan vantevore gewees“? | | |
| | |
Die antwoord is dalk meer voor die handliggend as wat ons wil weet of erken. Nadat die slang die vrou heuning om die mond gesmeer het, word haar reaksie as volg beskryf: “Toe sien die vrou dat die boom goed was om van te eet en dat hy ’n lus was vir die oë, ja, ’n boom wat mens kan begeer om verstand te kry; en sy neem van sy vrugte en eet en gee ook aan haar man by haar, en hy het geëet. Let op die reeks inherente seksueele verwysings wat, sou ons die teks vanuit ’n ander invalshoek benader, in hierdie verwysing saamgevat word: – “Toe sien die vrou …“ – “Hy ’n lus was vir die oë …“ | | Genesis 3:06 |
| | Verwysing |
– “Wat mens kan begeer …“ – “Sy neem van sy vrugte en eet …“ In hierdie vier verwysings word die menslike seksualiteitsiklus (visueel – stimulasie – begeerte – geslagsdaad) saamgevat. | | |
| | |
En dan kom die finale enigma: “En die mens het sy vrou Eva genoem, omdat sy die moeder geword het van alles wat lewe“. In die verwysing is dit duidelik dat die kruks van die boodskap in die verwysing “moeder geword het“ opgesluit is. Die verwysing word wêreldwyd in ons algemene dagspraak gelees en verstaan as “bevestigde swangerskap“. | | Genesis 3:20 |
| | |
Gevolgtrekking. Soos verwag voldoen die Goddelike straf ook in die sondeval gebeure aan die drie behoeftes van die Goddelike straf soos afgelei vanuit die res van die Bybel. Die onderskeie strawwe wat aan elkeen van die drie partye opgedra word is regverdig, dis toepaslik en dit sluit ’n lewensles in. Kyk ons egter krities na die strawwe wat aan die slang en die vrou opgedra word is daar ’n duidelike seksueele element te bespeur wat nie deur die ooglopende gebeure ondersteun word nie. | | |
DIE GESLAGSREGISTER VAN ADAM
| | |
Dit was die navorsing rondom die geslagsregister van Adam tot by Noag wat die aanvanklike vraagstukke geopenbaar het. Vir die doel van hierdie skrywe is slegs die eerste generasie afstammelinge vanaf Adam ter sprake. Die Bybel bevestig dat Adam en Eva se eerste drie seuns genaamd was Kain, Abel en Set. Dit is by die aangetekende feite rondom die drie seuns wat die vraagstuk sy ontstaan gehad het. | | |
| | |
Word die Bybel se teksverwysings rondom die drie seuns krities bestudeer is dit duidelik dat daar ’n duidelike bloedonderskeid tussen Kain en Abel aan die een kant en Set aan die ander kant, gestel word. Let op na die verskilled in die volgende vyf verwysings: | | |
| | |
a. “En die man het sy vrou Eva beken, en sy het swanger geword en Kain gebaar“. | | Genesis 4:01 |
| | |
b. ”Daarna het sy ook sy broer Abel gebaar”. | | Genesis 4:02 |
| | |
c. ”En Adam het sy vrou Eva weer beken, en sy het ’n seun gebaar en hom Set genoem”. | | Genesis 4:25 |
| | Verwysing |
d. ”Toe Adam honderd-en-dertig jaar oud was, het hy ’n seun verwek na sy gelykenis, na sy ewebeeld, en hom Set genoem”. | | Genesis 5:03 |
| | |
e. “En die dae van Adam na die geboorte van Set, was agthonderd jaar. En hy het seuns en dogters gehad“. | | Genesis 5:04 |
| | |
Kyk ons nou na die 1839 verwysing is daar ’n soortgelyke aanhaling as die in die 1933 en 1983 verwysings waarneembaar. | | |
| | |
a. ”And Adam knew Eve his wife: and she conceived, and bare Cain. | | Genesis 4:01 |
| | |
b. “And she again bare his brother Abel”. | | Genesis 4:02 |
| | |
c. “And Adam knew his wife again; and she bare a son, and called his name Seth”. | | Genesis 4:25 |
| | |
d. “And Adam lived an hundred and thirty years, and begat a son in his own likeness, after his image; and called his name Seth. | | Genesis 5:03 |
| | |
Sou ons die aangetekende geslagsregister as feitelik korrek aanvaar beteken dit dat Kain die oudste seun van Adam sou wees. Dit beteken dat Adam se geslagsregister ’n aanvang met Kain neem. ’n Studie van Adam se geslagregister ondersteun nie die aanname nie. Sou ons Adam se geslagregister bestudeer sien ons dit neem ’n aanvang met Set. | | Genesis 5:01-32 |
| | |
Wat die vraagstuk nog verder vertroebel is die feit dat die Bybel skrywer dit duidelik nodig vind om die kwessie te kwalifiseer: ”Toe Adam honderd-en-dertig jaar oud was, het hy ’n seun verwek na sy gelykenis, na sy ewebeeld, en hom Set genoem”. Waarom vind die skrywer homself genoodsaak om die vaderskap van Set te kwalifiseer. Let op die drie kwalifikasies: | | Genesis 5:04 |
| | |
a. Het hy [Adam] ’n seun verwek …” | | |
| | |
b. “… na sy gelykenis …” | | |
| | |
c. “… na sy ewebeeld …” | | |
| | |
Sou ons nou die geslagregister van Adam bestudeer is dit duidelik dat alhoewel beide Kain en Abel meer senior (ouer) as Set is, hulle nie in die geslagsregister as bloedverwante afstammelinge van Adam erken word nie. Adam se geslagsregister neem eers met Set ’n aanvang. | | Genesis 5:04-07 |
| | |
In die antieke Bybelse tye was die status van die oudste seun in die familie besonder belangrik geag gewees om beide die vaderlike bloedlyn en familiestatus verder te dra. | | Genesis 5:07 |
| | |
| | Verwysing |
Daar was tradisioneel dan ook ’n seën deur die vader oor sy oudste seun uitgespreek, ’n feit wat dan ook later in die Bybel aangeteken word en tot so onlangs as die laat Middeleeue onder die adel in Europa gehandhaaf was. | | |
| | |
Dit is daarom uitsonderlik dat Kain se eerstegeboortereg, ten spyte van sy oortreding, in die geslagregister van Adam ontken word. Net so word Abel se naasgeboortereg, ten spyte van sy afsterwe, ontken. | | |
| | |
Dit is laastens ook belangrik om kennis te neem dat vir beide Kain en Abel ontbreek daar die kwalifiserende bevestiging van Adam se vaderskap. Dit laat weereens die vraag onstaan: “Waarom het die Bybelse skrywer dit nodig gevind om Set se vaderskap te bevestig“? | | |
| | |
Gevolgtrekking. Die logiese gevolgtrekking hierop moet tog sekerlik wees: “Omdat alles nie pluis was met Kain en Abel se vaderskappe nie. | | |
DIE GESLAGSREGISTER VAN JESUS
| | |
Die finale spyker in die kis is in die Nuwe Testament met die geslagsregister van Jesus aangeteken. Die skrywer trek die geslagregister van Jesus al die pad terug tot God via Set en Adam. Weereens word beide Kain en Abel in die geslagregister van Adam ontken, maar ook in die van Jesus. | | Lukas 3:23-38 |
| | |
Gevolgtrekking. Dit is seker die belangrikste bevestiging dat Kain en Abel nie bloedverwante afstammelinge van Adam kon gewees het nie. Iets was beslis nie pluis met Kain en Abel se verwekking en vaderskappe nie. | | |
DIE ENGELE UIT DIE OERTYD
| | |
Die faktor wat altyd buite rekening gelaat word om die gebeure in die tuin van Eden en die sondeval van die mens is die rol van die engele uit die oertyd. Die Bybelse feite is skraps omtrent die rol wat die engele uit die oertyd in die gebeure gespeel het. Dit moes egter duidelik van beduidende aard gewees het want die Skepper het nie gehuiwer om hulle vanaf die sondeval van die mens tot die Oordeelsdag in die doderyk te bind nie. En selfs in die doderyk word hulle in afsondering van die menslike siele gehou. | | |
| | |
Kom ons kyk kortliks wat die Bybel ons omtrent die engele vertel. Daar is slegs twee verwysings in die hele Bybel na die spesifieke engele wat ek kon naspeur en beide is in die Nuwe Testament aangeteken. | | 2 Petrus 2:04 Judas 1:06 |
| | |
| | Verwysing |
“Want as God die engele wat gesondig het, nie gespaar het nie, maar hulle in die hel gewerp en aan die kettings van duisternis oorgegee het, om vir die oordeel in bewaring gehou te word; en die ou wêreld nie gespaar het nie, maar Noag, die prediker van geregtigheid, met sewe ander bewaar het toe Hy die sondvloed oor die wêreld van goddelose mense gebring het“. | | 2 Petrus 2:04 |
| | |
“En die engele wat hulle eie beginsel nie bewaar het nie, maar hul eie woning verlaat het, het hy vir die oordeel van die groot dag met ewige boeie onder die duisternis bewaar“. | | Judas 1:06 |
| | |
Om behoorlike te verstaan tot watter mate die engele gesondig het moet ons die Bybelse begrippe van die hel verstaan. Daar is drie begrippe ter sprake: | | |
| | |
a. Tartarus. Die begrip Tartarus kom slegs tweemaal in die Nuwe Testament voor en verwys uitsluitlik na die gevangenishouding in die donker aardse dieptes – met ander woorde die doderyk – van die gevalle engele uit die oertyd voor Noag. | | 2 Petrus 2:04 Judas 1:06 |
| | |
b. Gehenna. Die begrip gehenna word byna eksklusief in die Nuwe Testament deur Jesus Christus alleen gebruik om na die hel te verwys. Die woord is afgelei van die Joodse “Vallei van Hinnom“ soos beskryf in Josua 15:8, 2 Konings 23:10 en Nehemia 11:30 waar die Jode van die Ou Testamentiese tyd menslike offers aan hul afgode gebring het en waar Jerusalem se vullishoop ook was. In Markus 9:44 lig Jesus die hel se sluier verder en beskryf die hel as ’n plek “… waar die wurms nie sterf nie en die vuur nie uitgedoof word nie“ en “… waar die liggaam en siel vir ewig gefolter sal word“. | | |
| | |
c. Hades. In al die ander gevalle waar na die doderyk verwys word, word dit binne die konteks van die Griekse woord Hades omskryf. | | |
| | |
Kyk ons na die aangetekende feite om die engele uit die oertyd is daar ’n paar interessanthede wat na vore kom. Let daarop dat die skrywers die volgende feite daar stel: | | |
| | |
a. Beide skik die engele se val na die tyd voor Noag. Die sondeval vind twaalf generasies voor Noag plaas. | | 2 Petrus 2:04 |
| | |
b. Beide verwys na die erns van die engele se val. | | |
| | |
c. Daar word bevestig die engele het nie hulle eie beginsel bewaar nie. Dit is nie duidelik wat met die stelling bedoel word nie maar ons kan aflei dat ’n verbod verbreek was. | | Judas 1:06 |
| | |
d. Ons het reeds bevestig dat God slegs straf nadat ’n verbod daar geplaas is. Die engele se straf bevestig die beginsel. | | |
| | Verwysing |
e. Die engele se oortreding is veel ernstiger as die Satan s’n in die tuin van Eden. Self nie die Satan word tot na die eindtyd opstand teen die gesag van die Skepper so gebind nie. | | Openbaring 20:02 |
| | |
Kyk ons na die aangetekende feite om die engele is daar ook vrae wat na vore kom. | | |
| | |
a. Wat het die engele gedoen om God so te ontstel dat Hy hul voor die voet in die doderyk tot die oordeelsdag bind? | | |
| | |
Bring ons nou ’n derde invalshoek na die engele toe sien ons aan die hand van die gebeure in Sodom en Gomorra dat die aangesig van engele besonder aantreklik vir die mense was. Lot moes bontstaan om die twee engele teen die inwoners van die stad Sodom te beskerm. | | Genesis 19:05-11 |
| | |
Daar is ook ’n verdere verwysing wat chronologies baie na aan die sondeval staan en verwys na “die seuns van God“, “die reuse“ en “die geweldiges van die oertyd“ wat almal by die dogters van die mens ingegaan het en kinders verwek het. Die aanhaling verwys duidelik na ’n verbastering wat tussen die mens wat God geskep het en ander wesens plaasgevind het. Die toenemende verbastering is teen die Skepper se wil en lei direk tot die sondevloed en die uitwissing van die verbasterde nakomelinge. Let egter daarop dat die Bybelse skrywer die gebeure chronologies na die sondeval vaspen, daarom die verwysing “dogters van die mens“, maw vroulike afstammelinge. Die engele uit die oertyd was nie meer by die oortreding ter sprake nie. | | Genesis 6:01-04 |
| | |
Wat duidelik in hierdie verwysing na vore kom is dat ook hier ’n verbod oortree was. Die nodale punt in die sondeval is die mens. Dit is duidelik dat die mens verbied was om verhoudings met die “seuns van God“, of “die reuse“ of “die geweldiges van die oertyd“ aan te knoop of in die huwelik te tree. Hierdie sameloop van omstandigheded lei tot die sondevloed. | | Genesis 6:01-04 |
| | |
Gevolgtrekking. Die Bybel bevestig dat die aangesig van engele vir die mens besonder aantreklik was. Net so bevestig die drie verwysings dat die engele uit die oertyd ’n besondere streng verbod van die Skepper verbreek het. In teenstelling met die Goddelike norm ontvang hul nie eers die Goddelike straf nie maar word hulle onmiddelik in afsondelike bewaring tot die oordeelsdag in die doderyk gebind. Vir hulle is daar geen genade nie. Let ook daarop dat beide skrywers na die engele in die meervoud verwys, maw daar was meer as een betrokke. | | |
MOONTLIKE SIMBOLIEKE
| | Verwysing |
Die laaste aspek wat oorweeg moet word in enige studie van die Bybel is die simbolieke wat deur die skrywers gebruik word. Sommige van die simbolieke is voor die handliggend wyl ander haas onherkenbaar is. Daar is dan ook al veel geskryf, gepeins en gemurmereer oor die simbolieke versus die feite van veral die skepping en of dit werklik in sewe dae plaasgevind het, al dan nie. Ek gaan dieselfde beginsel op die sondeval toepas en kyk of dit dalk die enigma rondom die geslagsregister van Adam enigsins beantwoord. | | |
| | |
Boom van Kennis van Goed en Kwaad. Die hele aangetekende geskiedenis van die sondeval wentel om die boom van kennis van goed en kwaad. In die afwesigheid daarvan sou daar geen sondeval gewees het nie. Om die moontlike simboliek rondom die sondeval beter te verstaan moet ons na die eienskappe van die boom kyk. | | |
| | |
a. Eienskappe. Kom ons hou voorlopig by die Bybel se beskrywing van slegs die eienskappe. Daar is twee eienskappe ter sprake. i. Die eerste is saamgevat in die naam van die boom, maw dit bevat kennis van goed en kwaad. ii. Die tweede is saamgevat in die beskrywing van die vrou se begeerte: ”Toe sien die vrou dat die boom goed was om van te eet en dat hy lus was vir die oë, ja, ’n boom wat mens kan begeer om verstand te verkry“. | | Genesis 2:09 Genesis 3:06 |
| | |
Kyk ons nouliks na die twee eienskappe is daar een kern faktor wat na vore tree, naamlik kennis en verstand. Die twee begrippe tesame omskryf wysheid. | | |
| | |
Kyk ons nou weer na die vrou se aangetekende begeerte “… mens kan begeer om verstand te kry“ sien ons sy smag na ’n visueele eienskap van die “boom“. | | Genesis 3:06 |
| | |
Die vrou se optrede raak nou insiggewend want dit beteken sy het haarself intellektueel teen die boom “gemeet“ en gevind sy skiet te kort. Dit lei tot die vraag: Hoe het sy haarself gemeet? Ten einde haarself te meet moes daar kommunikasie tussen die twee partye plaasgevind het. | | Genesis 3:06 |
| | |
Dit lei tot die tweede vraag: Hoe het die vrou met die boom gekommunikeer om die feit te bepaal? Die Bybel beskryf haar as mens, dus moet ek aanvaar die kommunikasie was verbaal. Nou sit ek met die dilemma. Tradisioneel is die denke dat bome nie kan kommunikeer nie. Die moderne wetenskap het egter bewys dat bome nie-verbaal met mekaar deur chemiese samestellings wat vrygestel word, kommunikeer. | | |
| | Verwysing |
Ironies kommunikeer die mens onwetend ook nie-verbaal met die vrystelling van chemiese samestellings maar ons het grotendeels die kommunikasie metode verleer. Aan die hand van die Bybelse geskiedenis kan ons die vorm van kommunikasie ignoreer. Vanaf die vroegste tye word daar in die Bybel vir die mens na verbale kommunikasie verwys. | | |
| | |
Kyk ons nou ook na die vrou se reaksie by die aansig van die boom is dit duidelik dat die boom haar visueel en seksueel stimuleer: – “Toe sien die vrou …“ – “Hy ’n lus was vir die oë …“ – “Wat mens kan begeer …“ – “Sy neem van sy vrugte en eet …“ | | |
| | |
Hierdie verwysings beskryf die menslike seksualiteitsiklus van visueele waarneming, visueele stimulasie, skep van die seksueele begeerte wat dan tot die geslagsdaad lei. Dit lei tot die vraag: Is die boom van kennis van goed en kwaad werklik ’n boom of is dit dalk ’n simboliese verwysing? | | |
| | |
Die vraag na die simboliese word versterk as ons na die vrou se oortreding kyk. Die skrywer stel dit as volg: “en sy neem van sy vrugte en eet“. Kom ons aanvaar vir die oomblik dat die verwysing ’n simbolieke verwysing is. Dan beteken dit ons moet met ’n ander perspektief en invalshoek na die verwysing “vrug“ kyk. | | Genesis 3:06 |
| | |
Sou die verwysing “vrug“ wel simboliek wees het dit ’n treffende impak op die navorsing. Let nou op na die simbolieke feite asook die seksueele opgesluit in die verwysing “vrug“. ’n Boom kan slegs sy vrug nadat die volgende plaasgevind het, lewer: – Die boom lewer in die toepaslike seisoen ’n blom. ’n Insek soos byvoorbeeld ’n by of soortgelyk word nou uitgelok om die blom te besoek. (begeerte) – Die insek met sy besoek moet nou die blom bestuif. (bevrugting) – Na bestuiwing verwelk die blom en die vrug begin groei. (swangerskap) – Die vrug bevat die saad vir die boom se voortplanting en oorlewing. (fetus) | | |
| | Verwysing |
– Wanneer die vrug volwasse is werp die boom dit op die grond. Die saad wag in die grond tot wanneer die toestande reg is, ontkiem en ’n nuwe boompie spruit voort uit die grond. (geboorte) | | |
| | |
Keer ons nou terug na die verwysing “en sy neem van sy vrugte en eet“ en aanvaar dit is ’n simbolieke verwysing dan lees die verwysing eintlik “sy het gemeenskap gehad en die saad van die “boom“ ontvang. | | |
| | |
Maar dit is nog nie die einde van die simboliek nie. Direk nadat sy gemeenskap met die “boom“ gehad het, bevestig die skrywer “gee ook aan haar man en hy het geeet“. Op die eerste oog af wil dit lyk of die verwysing die buite-egtelike verhouding tussen die vrou en die “boom“ weerspreek en die hele simboliek terugbring na bome en vrugte. Daar is egter net so ’n duidelike seksueele verwysing in die verwysing opgesluit. Let daarop dat Adam tweede in die ry staan. Waarom? | | |
| | |
In hierdie verwysing is die sleutel tot die sondeval opgesluit. Lees ek nou die historiese feite rondom die sondeval vanuit die seksueele perspektief blyk die volgende feite na vore te kom: – Adam en Eva was tot op hierdie tydstip beide maagde. – Die slang (Satan) oorreed een of meer van die “engele van die oertyd“ en die vrou om gemeenskap te hê. – Die vrou het gemeenskap met die “engele van die oertyd“. Die skrywer stel dit “sy neem van sy vrugte en eet“, maw sy het sy saad ontvang. – Die vrou het nou gemeenskap met Adam. Die skrywer stel dit “en gee ook aan haar man by haar, en hy het geëet“. Dis nou duidelik die hele geslagsdaad berus op drie leuens. a. Die slang skep by die vrou jaloesie deur haar te verkleineer. Hy bevestig dat sy en Adam ondergeskik aan God is maar tog ook soos Hy kan wees, maw die slang beweer God ontneem hul doelbewus wysheid. b. Die slang stimuleer die vrou visueel om by haar ’n fisieke begeerte na die “boom“ te skep. c. Die slang probeer die getuienis van sy aksies weg te steek, daarom dat die vrou eerste van die vrugte eet en daarna Adam toelaat. Adam se vrug moet die eerste vrug verbloem. | | Genesis 3:06 2 Petrus 2:04 Genesis 3:06 |
| | Verwysing |
Dan kom die skok vir die slang: die vrou is swanger en hy kan sy dade nie langer wegsteek nie. Die skrywer stel dit as volg: En die mens het sy vrou Eva genoem, omdat sy die moeder geword het van alles wat lewe. | | Genesis 3:20 |
| | |
Gevolgtrekking. In die historiese feite rondom die sondeval is daar geloofwaardige feite om die nuwe perspektief te steun dat die verwysing ”boom van kennis van goed en kwaad” na ’n engel(e) uit die oertyd verwys. Die engele was duidelik in ’n magsposisie oor die mens aangestel maar ook verbied om met die mens gemeenskap te hê, aldus dan ook die verbod aan die mens om nie van die vrugte te eet nie. Die verbod was na beide kante van toepassing: die engele en die mens. Die slang oortuig beide partye om die Goddelike verbod te verontagsaam. | | |
SAMEVATTING
| | Verwyssing |
Simboliek. Sou die feite om die sondeval van die mens en sy straf soos vervat in Tabel 1 aan die hand van die simboliek gelees word is daar geloofwaardige getuienis dat die verwysing na die “boom van die kennis van goed en kwaad“ ’n simbolieke verwysing na die engele uit die oertyd wees. | | |
| | |
Word die historiese feite nou aan die hand van die afleiding getoets word al die enigmatiese vrae ronddom die seksueele fokus van God se straf soos in Tabel 1 vervat op die vrou, beantwoord. Die nuwe perspektief skep geloofwaardige getuienis tot die volgende afleidings: – Die vrou se fisieke begeerte was nie na haar man nie, maar na die engele uit die oertyd. – Die vrou het ’n buite-egtelike verhouding en gemeenskap met die engele uit die oertyd gehad. – Die vrou het vanuit die buite-egtelike gemeenskap swanger geraak. – Die buite-egtelike gemeenskap was in stryd met God se uitdruklike bevel om wedersydse onthouding. Sou ons nou Tabel 1 herbesoek en net die seksueele strawwe aan die hand van die nuwe perspektiewe herevalueer sien ons die toepaslikheid van die strawwe, soos in Tabel 2 hieronder gesien kan word. | | Genesis 3:16 Genesis 3:06 2 Petrus 2:04 Genesis 3:20 Genesis 4:01-02 Genesis 2:17 Judas 1:06 |
TABEL 2: ONTLEDING VAN DIE SEKSUEELE STRAWWE (GENESIS 3)
Reeks | Oortreder en Straf | Regverdig | Toepaslik | Lewensles | Kommentaar |
1 | Slang | | | | |
5 | God stel vyandskap tussen die slang se saad en die vrou se saad. | | X | | Die mens en die engele kan nie meer gemeenskap hê nie. |
7 | Vrou | | | | |
9 | Vermeerder haar moeite gedurende swangerskap. | | X | | Toepaslik weens haar buite-egtelike gemeenskap. |
10 | Met smart sal sy haar kinders baar. | | | X | Lewensles aan die hand van die vrug van die buite-egtelike gemeenskap. |
11 | Haar begeerte sal na haar man wees. | | X | | Toepaslik aan die hand van haar buite-egtelike verhouding. |
Aan die hand van die nuwe invalshoek tot die feite rondom die sondeval is daar nou sterk getuienis dat die verwysing “boom van die kennis van goed en kwaad“ ’n simbolieke verwysing na ’n engel uit die oertyd kan wees. So ook die gegewe simboliek om die eet van die “vrug“.
Dit is nie duidelik of die engele uit die oertyd die kennis oor goed en kwaad verleen was nie en of hulle dalk die kennis in hul bloedlyn (DNA) gedra het nie. Aan die hand van die Genesis 3 feite wil dit lyk of dit deur gemeenskap oorgedra is. Dit beteken die engele het met die verbode gemeenskap met die vrou die DNA van die mens soos hy deur God geskape is, verbaster. Die verbastering was op die gegewe tydstip nie deel van die Skepper se planne nie, daarom dat die verbod tussen die twee partye daar gestel was en daarom dat God beide partye straf vir hul ongehoorsaamheid.
Die nuwe wegtrekstreep vir die geslagregister van Adam bring nou ook ’n nuwe perspektief op die vrug van die buite-egtelike gemeenskap: Kain en Abel.
Adam se Geslagregister.
Keer ons nou tot Adam se geslagsregister terug sal ons sien dat die nuwe invalshoek al die enigmatiese vraagstukke aanspreek sonder om die boodskap of die gegewe historiese feite te weerspreek.
Kom ons bekyk die geslagsregister van Adam baie krities. Sou ons die sondeval feite net so aanvaar moet Kain die eersgeborene van beide Adam en Eva wees, Abel die tweede en Set die derde. Die geslagsregister weerspreek die feite, daarom dat die aangetekende geslagregister van Adam met die derde seun, Set, ’n aanvang neem en die Bybelskrywer dit ook nodig geag het om letterlik die feit te onderstreep dat Set Adam se eerste biologiese seun was. Dieselfde feite is dan ook van toepassing op die geslagregister van Jesus.
Die hersiene invalshoek tot die gegewe feite gee nou die volgende kronologie tot die gebeure.
– Die Skepper skep die mens en die mens se vrou. Hy verbied hul om gemeenskap met die engele uit die oertysd te hê.
– Die Satan in sy hoedanigheid as die slang skep die begeerte by die vrou om gemeenskap met ’n engel uit die oertyd te hê. Beide die slang en die engel uit die oertyd is bewus van die Skepper se verbod en probeer die buite-egtelike gemeenskap te verbloem deur die vrou te oorreed om direk na hom met Adam gemeenskap te hê. Die poging is egter nutteloos. Die vrou raak swanger uit die saad van die engel uit die oertyd en baar Kain.
– Die slang skep weer begeerte by die vrou om gemeenskap met ’n engel uit die oertyd te hê. Beide die slang en die engel uit die oertyd probeer weer om die buite-egtelike gemeenskap te verbloem deur die vrou te oorreed om direk na hom met Adam gemeenskap te hê. Die poging is weer nutteloos, die vrou raak weer swanger uit die engel se saad en baar Abel[1].
– Die Skepper tree in om sy werk te beskerm.
– God straf die vier skuldige partye.
– Die engele uit die oertyd kry die swaarste straf. Hulle was draers van die kennis van goed en kwaad, bewus van die gevolge en het nog steeds aan die Slang se plan meegedoen.
– Die Slang (Satan) word gestraf soos aangeteken in Tabel 1.
– Die vrou word gestraf soos aangeteken in Tabel 1.
– Die mens word getraf soos aangeteken in Tabel 1.
– Beide Adam en Eva verbeur hul voorreg om in die tuin te bly.
– Kain se status as haar oudste seun word deur Eva self bevestig, daarom die aanhaling van haar woorde: “Ek het ’n man verkry met die hulp van die Here“.
– Adam sorg vir beide Kain en Abel asof hulle sy eie seuns is.
– Eva het geen verdere fisieke toegang tot die engele uit die oertyd en sy wend haar begeerte na haar man, raak finaal swanger uit Adam se saad en baar Set.
– Na die geboorte van Set het Adam en Eva nog seuns en dogters saam.
Omdat beide Kain en Abel buite-egtelike seuns van Eva was mag hulle nie in aanmerking kom vir die eer om in Adam se geslagregister opgeteken te word nie. Die eer kom Set as die eerste seun uit Adam se saad gebore, toe.
Kain en Abel: Tweelingbroers? Daar is egter nog ’n ander kinkel in die tradisioneele kabel. Bestudeer ons net die feite van toepassing op Kain en Abel is daar sterk getuienis dat hul dalk nog boonop ook tweelingbroers was.
| | Verwyssing |
“En die mens het sy vrou Eva beken, en sy het swanger geword en Kain gebaar en gesê: Ek het ’n man verkry met die hulp van die Here“. | | Genesis 4:01 |
| | |
”Daarna het sy ook sy broer Abel gebaar. En Abel het ’n skaapherder geword, en Kain ’n landbouer“. | | Genesis 4:02 |
– Sou ons die twee verwysings bestudeer sien ons dat die skrywer net in die eerste verwysing na gemeenskap tussen Adam en Eva verwys maar twee geboortes bevestig.
– Die skrywer bevestig Kain se eersgeboorte reg as oudste seun van Eva. Let daarop dat dit nie Adam was nie, maar sy vrou Eva wat die seën oor Kain uitspreek.
– Die gelyktydige verwysing na die seuns se beroepe is dalk ook ’n indirekte verwysing dat hul altwee dieselfde ouderdom was.
Gevolgtrekking. Die feite steun die gevolgtrekking dat Kain en Abel tweelingbroers was, waarvan Kain die eerste geborene of oudste was. Omdat Kain boonop ook nog ’n buite-egtelike vrug was spreek sy moeder, Eva, die seën oor hom uit.
GEVOLGTREKKING
Die tradisioneele begrip van die sondeval feite spreek nie die Goddelike strawwe wat aan die slang en die vrou uitgereik word aan nie. Dit is met die nuwe invalshoek duidelik dat die sondeval nie net om ongehoorsaamheid aan die Goddelike opdrag handel nie, maar ook die onwederegtelike geslagtelike besoedeling van God se skepsel, die mens se geslagsregister.
Op aandrang van die Satan het die vrou buite-egtelike gemeenskap met die engele uit die oertyd, wat die partye dan probeer verbloem as die vrou direk daarna met haar man gemeenskap het. Sy raak egter swanger vanuit die buite-egtelike gemeenskap en word ontbloot (moontlik as die kinders gebore word en nie Adam se gelaatstreke het nie). Adam in sy onskuld aanvaar egter die buite-egtelike kinders as sy eie. Die Skepper tree in om die Satan se verdere besoedeling van die mens se geslagsregister te bekamp. Kain en Abel as die Satan se vrug vanuit die mens word van die speelveld verwyder. Die menslike vrug, Set, word gespaar.
Daar is egter ook ’n ander groter invalshoek hier ter sprake as bloot die buite-egtelike gemeenskap en die resultaat daarvan. Die buite-egtelike gemeenskap was die Satan se poging om in die geheim sy saad deur die vrou die toekoms in te stuur en met die aksie die mens en die hele skeppingsplan letterlik te beduiwel.
SLOTSOM
Die nuwe invalshoek beantwoord die enigmatiese seksueele strawwe wat slegs aan die slang en die vrou gegee word maar die mens verbygaan. Set, oudste seun van Adam en derde seun van Eva is Adam se legitieme eersgeborene seun.
[1] Oorweeg ook die moontlikheid dat Kain en Abel tweeling broers was, met Kain die eersgeborene of oudste van die twee.
NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.