Hulle het kort na Mandela se tyd al begin vergeet.
Maar dit is ‘n ou geneigdheid om te vergeet. Dit begin al in Eksodus in die Bybel, waar die kernverhaal van God se verlossing begin. Die volk word bevry uit Egipte. Egipte was die supermoondheid van die dag. Maar die volk, Israel raak so baie dat dit ‘n bedreiging vir die Farao word.
Die Farao reageer op die bedreiging deur van die Israeliete slawe te maak. Dwangarbeid. Hulle maak stene, hulle bou stoorkamers vir die Farao. Egipte is ‘n ekonomiese en politieke empiregebou op die sweet, die trane en die bloed van die Joodse slawe. Steen vir steen. En die verdrukking gaan jare so aan. Egipte is ‘n voorbeeld van wat gebeur wanneer sonde deel van die samelewing se struktuur word. Wanneer mag absoluut word en gebruik word om die swakkes uit te buit. Wanneer mense geen ander waarde het as om die stene te maak waarmee die empire gebou word nie.
Maar in Eksodus word hierdie stelsel onderbreek. Daar gebeur iets wat alles gaan verander. Eksodus 3:7-8 vertel dat die verandering kom want God het die lyding van die volk gesien, die hulpgeroep gehoor, hul lyding ter harte geneem en afgekom om hulle te red. Dit is presies wie God is: Hy hoor altyd die hulpgeroep van mense in nood. Die uittog uit Egipte is God se reaksie op ‘n noodkreet van mense.
God se aard en Sy optrede word egter ‘n opdrag vir Sy volk. In die woestyn herinner God vir die volk om hul verlede te onthou. En om hulle dan òòk nie doof te hou vir die hulpgeroep van mense nie. As hulle dit vergeet, dan vergeet hulle hul eie verhaal. Dan verloor hulle hul identiteit en gee hulle hul vryheid prys en word hulle weer slawe. En in Eksodus 22:21-23 waarsku God die volk: As jy die vreemdeling verdruk of die weduwee of weeskind verontreg en hulle na my roep, dan sal Ek na hul hulpgeroep luister.
Was die volk toe gehoorsaam aan God se opdrag? ‘n Paar geslagte later bly die nageslag van die klomp slawe wat uit Egipte getrek het, in die land wat God aan hulle beloof het. Dawid het die koninkryk gekonsolideer en dan kom sy seun, Salomo aan bewind.
Salomo is briljant, wys en baie ryk. Maar daar is ‘n prys. 1 Konings 9 vertel dat Salomo van slawe gebruik gemaak het om sy empire te bou. En sy militêre basisse om sy rykdom en hulpbronne jaloers te beskerm. En heel ongelooflik, ook die tempel vir dié God wat die hulpgeroep van mense in nood hoor. Vir dieselfde God wat juis die slawe vrygestel het uit Egipte. In net ‘n paar generasie het die verdruktes verdrukkers geword. Die slawe het slawedrywers geword. Salomo het ‘n nuwe Egipte in Jerusalem gebou. Hy het die storie van sy volk vergeet. Salomo laat nie God se reg en geregtigheid geskied nie, maar hy sit ‘n stuk ongeregtigheid voort. Salomo raak ‘n wapenhandelaar wat geld maak uit geweld en oorlog.
Wat gebeur verder? Die Bybel het ‘n eenvoudige antwoord: God hoor die hulpgeroep van mense in nood. God gee om vir die lyding wat mense verduur. God gee mag aan mense sodat hulle sy reg en geregtigheid kan laat geskied. En as die koning of die regering dit nie doen nie? Kort hierna word die volk in ballingskap weggevoer en daai einste tempel word afgebreek. En die volk is weer slawe – hierdie keer in Babilonië.
Het die Afrikaner na die Boere-oorloë hul eie storie onthou? Het die Duitsers na die Eerste Wêreldoorlog; en die Jode? Het die ANC? Ek vermoed Biskop Tutu wil hulle herinner aan hul eie storie, maar ook aan die God wat mense se hulpgeroep hoor.
Bron: http://afrikaans.news24.com/MyNuus24/Briewe/Tutu-en-die-gesmeek-van-die-lydendes-20111005