Ewolusie


Die Grieke
Na gelang ek die werke gelees het van die Griekse filosowe wat van ongeveer 600 tot 100 voor Christus geleef het, was ek verbaas om primitiewe ewolusionêre teo-rieë en melding van ontsaglike tydperke te ontdek, lank voor Darwin en moderne aannames. Die fragmente van Anaximander (610-546 v. C.) het geleer dat mense oorspronklik gelyk het na ’n ander tipe dier, naamlik visse.1
Daar was Demokritus (460-379 v.C.) wat onderrig het dat primitiewe mense met ‘verwarde’ en ‘onverstaanbare’ klanke begin kommunikeer het, maar ‘geleidelik woorde begin artikuleer het’. 2 Epikurus (341-270 v.C.) het onderrig dat daar geen behoefte bestaan vir ’n God of gode nie omdat die heelal ont-staan het deur die toevallige bymekaarkom van atome. 3

Onkundig oor die Skepping
Ná hulle, het die Romeinse naturalis, Plinius die Ouere (23-79 n. C.) gesê: “…ons is so onderworpe aan toeval dat Toeval die plek van God inneem; dit bewys dat God se bestaan onseker is.” 4
Aangaande die lang tydperke in die ontwikkeling van die heelal was Plato en talle Griekse filosowe van mening dat die huidige heelal miljoene jare gelede tot stand gekom het. Laktantius het in die vierde eeu n.C. geskryf: “Aangesien hulle onkundig was oor die ontstaan van alles en van daardie oertydperk waartydens die wêreld geskape is, het Plato en talle ander filosowe gesê dat duisende tydperke verbygegaan het sedert hierdie skone stand van die wêreld voltooi is…” 5 (’n tydperk verwys hier na ’n 1 000 jaar.)

Egiptenare, Babiloniërs en Hindoes
Die Grieke het sommige van hierdie idees van die Babiloniërs, Egiptenare en Hindoes geleen, wie se filosofieë eeue ver terugstrek. So byvoorbeeld lui een Hindoegeloof dat Brahma (‘die heelal’) ongeveer 4,3 biljoen jaar gelede spontaan op sy eie, soos ’n saad, ontwikkel en uitgebrei het om alles wat bestaan, te vorm.6
Hierdie Hindoes het in ’n ewige heelal geglo wat kringlope van hergeboorte, vernietiging en rustoestande, bekend as ‘kalpas’, gehad het – ietwat soos ossillerende oerknal-teorieë. Ons lees ook in die Hindoe ‘Bhagavad Gita’ dat die god, Krishna, sê: “Ek is die bron waaruit alle wesens ontwikkel het.” 7 Sommige Babiloniërs het daarop aanspraak gemaak dat hulle astronomiese inskrywings op klei-tablette wat oor 730 000 jaar strek, in hulle besit het; ander soos Berosus, het daarop aanspraak gemaak dat die inskripsies oor 490 000 jaar strek. Die Egiptenare maak daarop aanspraak dat hulle astronomie reeds vir langer as 100 000 jaar verstaan.8

Mislei deur menslike gissings
Die vroeë Christelike kerkvaders het voortdurend met die heidene oor die ouderdom van die aarde, of oor die ouderdom van die beskawing geredeneer. Die kerkvaders was eenstemmig daaroor dat God die aarde minder as 6 000 jaar gelede geskape het, voordat hulle geskrifte begin skryf het.9
So byvoorbeeld het een van die invloedrykste kerkvaders, Augustinus (354-430 n.C.) in sy beroemdste werk, ‘Stad van God’, ’n hele hoofstuk daaraan gewy: ‘Die Valsheid van Geskiedenis Wat Der Duisende Jare Aan die Wêreld Se Verlede Toeskryf’.
Daarin sê hy: “Laat ons dan die gissings van die mens weglaat wat nie weet waarvan hulle praat wanneer hulle hulle oor die aard en oorsprong van die mensdom uitlaat nie…Hulle is ook mislei deur die hoogs leuenagtige dokumente wat aanspraak maak dat hulle die geskiede-nis van der duisende jare weergee, hoewel ons, deur berekeninge aan die hand van die heilige geskrifte, vind dat nog nie 6 000 jaar verbygegaan het nie.10

Astrologiese berekeninge
Teofilus (115-181 n.C.), biskop van Antiogië, het ’n apologetiese werk geskryf wat hy aan die heidense magistraat, Autolycus, gerig het oor die probleem van die lang tydperke soos weergegee deur die heidene. Hy het verwys na Plato wat gesê het dat ’n tydperk van 200 miljoen jaar tussen die Vloed en sy eie era verloop het. Teofilus het ook verwys na Apollonius, die Egiptenaar, se aanspraak van ten minste 155 625 jaar wat verloop het sedert die skepping.11
Die antieke heidene kon hulle ontsaglike lang tydperke met behulp van astrologie bereken het omdat hulle dit as ware wetenskap beskou het. Julius Africanus (200-234 n.C.) het geskryf: “Die Egiptenare het inderdaad met grootpraterige idees van hulle eie oudheid, en aan die hand van hulle astroloë, ’n weergawe daarvan voorgehou in siklusse en ontelbare jare…”12

Moderne heidene?
Hedendaagse wetenskaplikes gebruik veel meer komplekse dateringsmetodes, byvoorbeeld radiometriese metodes om hoë ouderdomme te ‘bewys’. Soos Creation Magazine egter dikwels uitwys, is hierdie metodes nié metings van tyd nie, maar interpretasies van metings van objekte soos byvoorbeeld produkte van radioaktiewe verval. Sulke interpretasies is op foutiewe aannames gebaseer. 13
Meer onlangs het wetenskaplikes ‘nuwe’
teorieë’ uitgedink om te verduidelik hoe lewe op aarde sou kon ontstaan, gegewe die kwynende klein waarskynlikheid van spontane ewolusie wat werklik plaasgevind het. Die gewese Francis Crick, die medeontdekker van RNA se struktuur (in samewerking met James Watson en Maurice Wilkins), het geglo dat buiteaardse wesens, en nie God nie, verantwoordelik is vir lewe op aarde.14 Die heidense gode het teruggeslaan met mening!
Daar word baie gegis oor die ‘veelal’ (multi-verse) of ‘parallelle heelal’-teorie, soos ’n onlangse artikel in Scientific American, deur Max Tegmark. 15 16 Hierdie fantasie is nogal nuttig omdat enigiets nou moontlik is, soos in die Matrix-wetenskapsfiksierolprente! Nietemin is so ’n idee antiek. Augustinus het voor 430 n.C. daaroor gekla toe hy gesê het: “Daar is sommige, wat alhoewel hulle nie veronderstel dat hierdie wêreld ewig is nie, tog van mening is dat hierdie nie die enigste wêreld is nie, maar dat daar ontelbare ander wêrelde is, of andersins, dat hierdie inderdaad nie die enigste een is nie, maar dat dit sterf en met gereelde tussenposes hergebore word, en dít male sonder tal.17

Niks nuut onder die son nie
Salomo het ongeveer 3 000 jaar gelede gesê: “Wat was, sal weer wees; wat gebeur het, sal weer gebeur. Daar is niks nuuts in hierdie wêreld nie. Kan jy van iets sê dit is nuut? Nee, dit was lankal daar, lank voor ons tyd. Wat verby is, word vergeet en ook wat later kom, sal vergeet word deur dié en wat daarna kom.” Prediker 1:9-11.

Die wêreld is geskape
Ons moet ag slaan op Teofilus se woorde aan Autolycus slegs 150 jaar na Christus se opstanding: “My doel is nie net om maar net ’n onderwerp vir besprekings te verskaf nie, maar om lig te werp op die aantal jare wat sedert die grondlegging van die wêreld verloop het. Om die leë arbeid en beuselagtighede van hierdie outeurs te veroordeel omdat daar nie 20 000 keer 10 000 jaar sedert die Vloed tot die hede was, soos Plato gesê het nie; ook nie 15 keer 10 375 jaar soos ek reeds genoem het Apollonius, die Egiptenaar, voorgestel het nie.
Nóg is die wêreld ongeskape, nóg is daar ’n spontane voortbrenging van alle dinge soos Pythagoras en die res van gedroom het, maar omdat dit inderdaad geskape is, val dit onder die voorsienigheid van God wat alle dinge geskape het, en die hele verloop van tyd en jare word openbaar gemaak aan diegene wat die waarheid wil gehoorsaam.18
Van die skepping van die wêreld tot die vloed was 2 242 jaar…Al die jare vanaf die skepping van die wêreld kom te staan op ’n totaal van 5 698 jaar19 en enkele maande en dae.”

Bron:  juig.co.za NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.

Lees Meer >>

Afrikaans: Die Pad Van Ons Taal

Oosterse wortels
Die slawe uit Hollandse kolonies in die Verre-Ooste, soos Batavia (tans Java), het uit verskillende linguistiese agtergronde gekom, maar almal kon tot ’n meerder of mindere mate Maleis-Portugees (wat self uit ’n soort Pidgin-Portugees onstaan het) praat.  Dit was omdat Portugees meestal deur handelaars, soldate en matrose gepraat kon word. 
In die Kaap het die slawe nou ook Hollands begin praat. Omdat die slawe hierdie tipe Hollands by mekaar leer praat het (by nie-moedertaalsprekers), was dit ’n vereenvoudigde Hollands wat deur Maleis-Portugees en ander slawetale beïnvloed is. Dit was die begin van die Kaapse Afrikaans. 
Oorblyfsels van Maleis-Portugees is steeds in moderne Afrikaans te vind in woorde soos: baie, koejawel, makou, blatjang, bobotie, sosatie en piesang.

Suid-Afrikaanse wortels
Die inheemse Khoi-bevolking het ook ’n invloed op Afrikaans gehad. Die boere en Khoi moes handel dryf en hierdie ruilhandel het tot die ontstaan van ’n tipe Pidgin-Hollands tussen die vryburgers en die Khoi gelei. 
Die Khoi se sosiale stelsel is vernietig en ná die pokke-epidemie het baie van die Khoi na die gebied naby die Oranjerivier uitgewyk. Die tipe Hollands wat hulle gepraat het, was bekend as Oranjerivier-Afrikaans.  Oorblyfsels van die Khoi-tale kan in mo-derne Afrikaans gevind word in woorde soos: abba, boegoe, dagga, kanna, karos en kierie, koedoe, kwagga, geitjie, kango, kamma, aitsa, arrie en eina. 

Vader van Afrikaans
Ná die Britse oorname in 1806 het die Kaap verengels weens ’n verengelsingsbeleid om Nederlands en Afrikaans te probeer verdring. Arnoldus Pannevis word as die vader van Afrikaans beskou. Hy was ’n taalkundige en onderwyser by De Gimnasium, ’n privaat skool vir Hollandssprekende kinders. Hy het besef dat die Kaaps-Hollands nie meer as ’n dialek van Hollands beskou kan word nie, maar inderwaarheid ’n nuwe taal is. Hy was die eerste persoon wat die taal, Afrikaans genoem het.

Genootskap van ‘regte’ Afrikaners
As diep godsdienstige wou Pannevis hê dat die Bybel in Afrikaans vertaal word, maar alvorens dit kon gebeur, moes Afrikaans erkenning as skryftaal kry. Die jong predikant, S.J. du Toit wat deur Pannevis by die Bybelgenootskap vir hierdie taak benoem is, het ’n vergadering byeengeroep om die vertaling en erkenning van Afrikaans as skryftaal te bespreek. Tydens die vergadering is besluit om die Genootskap van Regte Afrikaners (GRA) te stig om Afrikaans, wat toe reeds die spreektaal van duisende mense was, tot skryftaal te verhef en as landstaal erken te kry.

Lojale Afrikaanse harte
Die rede vir die benaming ‘regte’ Afrikaners was omdat daar volgens die GRA drie soorte Afrikaners in Suid-Afrika was: Afrikaners met Hollandse harte lojaal aan hul Hollandse verlede; Afrikaners met Engelse harte wat die taal en kultuur van die Engelse regering as hul eie beskou het; Regte Afrikaners met Afrikaanse harte lojaal aan die taal en kultuur van Suid-Afrika. Die GRA wou die Britse kul-tuurinvloed teenstaan. 

Interessante feit
Van die vroegste Afrikaanse geskrifte is deur Imams van die Oosterse slawe in Arabies geskryf. Lees die volgende getranskribeerde voorbeeld hardop: “Oewhans wiet die riegtie wieg.” Dit beteken: “Ons weet die regte weg.”* 
*Transkribering en verklarings uit «Abu Bakr se ‹Uiteensetting van die Godsdiens›» deur A. van Selms, 1979, North-Holland Publishing Company, Amsterdam/Oxford/New York

Wat is ’n dialek?
’n Dialek is ’n streeks- of ’n sosiale variëteit van ’n taal wat van die standaard literêre taal verskil. Dit mag verskil in uitspraak, grammatika of woordeskat.  Cockney is byvoorbeeld ’n dialek van Engels, of Griekwa-Afrikaans ’n dialek van Afrikaans.

Wat is ’n pidgin?
Dit is ’n vereenvoudigde taal wat gebruik word in ’n situasie waar tydelike kontak tussen mense is wat nie dieselfde taal praat nie, soos in die konteks van handelaars, matrose en jagters wat met inheemse bevolkingsgroepe moet kommunikeer. Dit is ’n embriotaal met al die elemente van ’n taal, maar ’n beperkte woordeskat en vereenvoudigde grammatika. Die oorsprong van die naam kom glo van die Chinese Pidgin-Engels waar die woorde ‘talk business’ ‘tok pidgin’ geword het.

Betekenisverskil van Hollands
Teen die einde van die 19de eeu het die Hollands aan die Kaap al baie van standaard Hollands verskil. Die tabel dui aan hoe Afrikaans vandag van Hollands verskil:

 


WOORD           HOLLANDSE BETEKENIS                        AFRIKAANSE BETEKENIS
Kombers          growwe kombersstof op skepe gebruik           sagte kombers
Kombuis          skeepskombuis (‘galley’)              kookplek in ’n huis 
Vlei             ’n plek tussen twee berge (vallei)          moerasagtige grond tussen
hoogliggende gebiede

’n Koerant en ’n skool
Die GRA het dit gedoen deur ’n eie Afrikaanse koerant, Die Afrikaanse Patriot, te publiseer en deur die eerste Afrikaanse skool, die Gedenkschool der Hugenoten, te stig. Die eerste uitgawe van Die Afrikaanse Patriot het op 15 Januarie 1876 verskyn. D.F. du Toit (oom Lokomotief) was een van die eerste redakteurs van die koerant.
In 1914 is Afrikaans as amptelike skooltaal erken en in 1925 het dit saam met Engels een van twee amptelike landstale geword. Die eerste amptelike Afrikaanse Bybelvertaling het in 1933 verskyn. Ná 1994 het Afrikaans een van elf amptelike landstale geword. 

Taalmonument
Die Afrikaanse Taalmonument in die Paarl vier die ontstaan en voortbestaan van Afrikaans. Almal behoort hierdie unieke monument te besoek. Die ge-
dagte om ’n monument vir die Afrikaanse taal op te rig, het in 1942 posgevat. 
’n Afrikaanse Taalmonument-komi-tee is gestig en daar is begin om fondse in te samel. Bouwerk het in 1972 begin en die monument is in 1975, ’n honderd jaar na die stigting van die GRA, ingewy. 
Hierdie taalmonument  is nie die enigste een in die land nie. Die oudste een staan op Burgersdorp en is eintlik opgerig vir die erkenning van Hollands. Die dorpe Kroonstad en Welkom het albei in 1959 monumente vir die Afrikaanse taal opgerig. 
Daar is ook monumente op Lichtenburg, Ventersburg, Touwsrivier, Worcester, Louis Trichardt, Belfast, Ermelo, Ohrigstad, Delareyville, Petrus Steyn, Reddersburg, Reitz, Johannesburg, Ladismith, Riebeek-Kasteel, Aberdeen en Oos-Londen opgerig tydens die Taalfeesjaar in 1975. 

Taalmuseum
Die Taalmuseum is in die hartjie van die Paarl, in die voormalige huis van Gideon Malherbe, een van die stigterslede van die Genootskap van Regte Afrikaners (GRA) en waar die GRA inderdaad gestig is. Die museums is gestig om die lede van die GRA te vereer en is in 1971 deur die Taalmonument-komitee gekoop en deur argitek, Gabriel Fagan gerestoureer. Dit is in 1975 amptelik geopen. Die museum se uitstallings handel oor die geskiedenis en diversiteit van Afrikaans. 

Afrikaans in die nuwe bedeling
Tydens die 2011-Sensus het dit aan die lig gekom dat Afrikaans die derde grootste taalgroep in Suid-Afrika is met meer as ses miljoen moedertaalsprekers (Zulu en Xhosa die twee ander taalgroepe) en met bykans net soveel mense wat dit as tweede of derde taal praat. Tog is daar ’n opvatting dat Afrikaans aan die kwyn is en nie deur baie mense gepraat word nie. Volgens die Sensus is die opvallendste taalverandering dat daar ’n toename in huistaalsprekers van Engels is, met ’n afname in Afrikatale en ’n geringe toename in Afrikaans. Dit is ’n geval van taalverskuiwing.

Taalverskuiwing
Taalverskuiwing geskied wanneer mense van ’n taalgroep daardie taal met ’n ander taal vervang. Soms is dit net gedeeltelike verskuiwing – wanneer die verskuiwing net binne ’n sekere konteks plaasvind, bv. Afrikaanssprekendes wat by restaurante en tydens inkopies Engels praat, maar by die huis Afrikaans praat. 
Wanneer mense egter die ander taal die heeltyd gebruik en die oorspronklike taal afskeep, word dit totale taalverskuiwing. Die afsterf van die taal is die finale fase van taalverskuiwing. Dit geskied gewoonlik oor ’n lang tydperk en in verskillende fases. Tweetaligheid wat oorgaan in vervangende tweetaligheid, waar die spreker hulle eie taal met die dominante taal begin vervang, is een van hierdie fases. Dit lei tot sprekers wat sy moedertaal nie meer ordentlik kan praat nie en uiteindelike eentalig word.

Simboliek van die Taalmonument
Die simboliek van die monument sluit die bydrae van al die tale in wat tot Afrikaans se ontstaan gelei het: 
• Drie suile = Wes-Europese tale, onder meer Hollands, Frans, Duits en Portugees. 
• Muur = Maleise taal. 
• Podium met rondings = Khoi-, Nguni- en Sothotale. 
• Brug = ver-smelting van Afrika en Europese tale. 
• Hoofsuil = Afrikaans. 
• Suil = Suid-Afrika

Dominante status van Engels
Weens Engels se dominante status word dit in verhouding met die ander tale meer gebruik (al is dit nie die moedertaal van die oorgrote meerderheid Suid-Afrikaners nie). Mense kies bloot om dit meer as ander tale te praat omdat hulle dit as die taal van ekonomiese, politiese en sosiale mag beskou.

Ongelykheid in toedeling van beurse
In sy artikel haal Flip Smit aan dat net 2% wit studente en 4% bruin studente tans beurse van die National Student Financial Aid Scheme (NSFAS) ontvang. Dit veroorsaak dat minder as 20% na universiteite kan gaan. Volgens Langner van Solidariteit Helpende Hand is dit te min om selfs een Afrikaanstalige universiteit te regverdig, tensy daar stappe gedoen word om die benadeling van wit en bruin studente – deur die disproporsionele toedeling van beurse – reg te stel.

Afrikaans as onderrigtaal
Daar is ’n toenemende daling in die gebruik van Afrikaans as onderrigtaal in beide skole en universiteite. Volgens statistieke het Afrikaans-enkelmedium skole in ’n provinsie soos Mpumalanga van 1993 tot 2003 met 96% gedaal (van 90 skole tot slegs 3 in 2003). Vyf Suid-Afrikaanse universiteite was in 1980 Afrikaans-medium en 15 Engels; in 1994 was 18 Engels, 5 tweetalig en géén universiteit wat Afrikaans as enigste onderrigmedium gebruik nie. 
Sedert 1995 het Tukkiesstudente wat kies om Afrikaans as onderrigtaal te gebruik, van bykans 70% tot 34,8% gedaal en die studente wat Engels verkies, van 29,2% na 65,2% gestyg.
Afrikaanse ouers plaas toenemend hulle kinders in Engelse skole. Afrikaanse skole veg om voortbestaan en Afrikaanssprekendes in die gemeenskap dien self die doodslag toe! Die gesindheid is dat kinders met ’n Afrikaanse opvoeding ’n agterstand teenoor Engelse in die sakewêreld sal hê. Dit is ’n groot mistasting. Suksesvolle Afrikaanse sakelui, soos die Ruperts en Christo Wiese, staan glad nie terug in die sakewêreld nie. 
Die wêreld is hedendaags ’n globale stad met multinasionale beroepslui in elke hoekie van die aardbol. Ingenieurs van Duitsland (eentalige nasie), het nie ’n agterstand teenoor En-gelse ampsgenote nie, om nie te praat van die 800 000 Afrikaners wat geëmigreer het en werk kon kry ‘ten spyte van’ hulle moedertaalonderrig nie. Waarom die wanpersepsie? Dalk weens uitlatings soos dié van professor Jansen.   

Engels as taal van versoening?
Prof Jansen, rektor van die Universiteit van die Vrystaat, het onlangs die stelling gemaak dat Engels, eerder as Afrikaans, die taal van versoening in hierdie land sal moet wees. “Dit verbaas my steeds hoe ‘n versigtige argument oor taalinklusiwiteit ernstig verdraai kan word vir die maksimum mediabohaai,” het hy in reaksie op die ontstoke debatvoering wat daarop gevolg het, getwiet. 
Wat hy taalinklusiwititeit noem, sal noodwendig tot eentaligheid lei. Ons behoort eerder meertaligheid na te streef. Slegs diegene wat reeds eentalig Engels is, sal by Jansen se voorstel baat en ander sprekers sal hulle tale daarvoor inboet, soos wat reeds aan die gebeur is met die Afrikatale.

Skyn van veeltaligheid
Volgens die skrywers van ’n navorsingsverslag, ‘Taalkeuses en -opinies van Afrikaanssprekende studente aan Unisa’, word die oorheersing van Engels onder die skyn van veeltaligheid aangeblaas. By UNISA neem die aantal vakke wat slegs in Engels aangebied word al hoe meer toe en verloor Afrikaans sy voorheen gelyke status met Engels.
Volgens Flip Smit, voormalige rektor van UP, is dubbelmediumonderrig (Afri-kaans en Engels die swakste wyse van onderrig en gewoonlik net ’n tussenstadium vir Engelstalige onderrig. ’n Kosteberaming by een universiteit dui aan dat dié wyse van onderrig vir alle kursusse onbekostigbaar is, maar dat tolkdienste goed werk en bekostigbaar is. 
By die NWU word die tolkmodus gebruik om hierdie  probleem op te los. Dit is die pad wat uiteindelik ook vir US en UP voorlê. Daar moet seker gemaak word dat Afrikaans aan minstens twee universiteite status as universiteitstaal behou.

Professor Wannie Carstens, professor aan Noordwes-Universiteit en voorsitter van die Raad van die Afrikaanse Taalmuseum en -monument (ATM) het in sy lesing sy droom vir Afrikaans in 2033 uitgespreek. Hy het gesê dat hy droom dat Afrikaans oor 20 jaar steeds as volwaardige taal in skole, universiteite, howe, ens., gebruik sal word. Hy twyfel nie aan Afrikaans se potensiaal nie. Dit is ’n beduidende taal (een van die 120 grootste tale uit 7 105 tale). Min mense weet byvoorbeeld dat Afrikaanse taalverwerwing en Geskiedenis van Afrikaans as vakke geneem kan word by die Adam Mickiewicz-Universiteit (UAM) in Pole.  Daar word selfs tans aan die eerste Pools-Afrikaanse woordeboek gewerk.

Groei of kwyn
’n Taal se oorlewing word gemeet aan faktore soos die behoud van die taal se funksies en die status van die taal. ’n Taal moet hoë sowel as lae funksies hê. As ’n hoë funksie soos gebruik in amptelike konteks verlore gaan, het dit ’n negatiewe effek; daarom is dit van kardinale belang dat Afrikaans steeds as ’n vakkundige taal op tersiêre vlak gebruik moet word.

Verseker voortbestaan
Volgens prof. Carstens kan ons die volgende stappe doen om Afrikaans se voortbestaan te verseker:
• Maak seker dat Afrikaansmedium kinders na Afrikaansmedium skole gaan
• Behou Afrikaans as wetenskapstaal
• Behou Afrikaans as publikasietaal – publi-seer koerante, tydskrifte, boeke, weten-skapartikels
• Hou vol om Afrikaans in al sy funksies te gebruik: by die huis, by die werksplek (Afri-kaans is ’n ekonomiese bate), by die kerk, in die howe, daar waar ons ontspan. Ons durf nie toelaat dat een funksie verlore gaan nie. Onthou: as ons op onderwysvlak verloor, begin die taal te kwyn – onderwys is die skakel tussen alle funksies
• Ons moet die volle verskeidenheid van Afrikaans erken. Ons het standaard- en niestandaardvariëteite en die een is nie noodwendig beter as die ander een nie.
• Ons moet Afrikaans ondersteun waar ons kan. Kom ons koop Afrikaanse boeke, koerante en tydskrifte; luister Afrikaanse musiek; woon Afrikaanse kunstefeeste by. Kom ons gee ons geld vir Afrikaans en help ’n mark vir Afrikaans en sy produkte skep.
• Raak betrokke by Afrikaanse projekte. As jy nie tyd het nie, gee dan jou geld. Ons het baie fondse nodig om Afrikaanse kinders te laat studeer sodat hulle op hulle beurt weer die ekonomie kan stimuleer deur hulle vaardighede
• Ons moet trots wees op ons taal, maar ons moet terselfdertyd ook beleef wees teenoor die sprekers van ander tale. Watter beeld dra ons van Afrikaans en sy sprekers oor?
• Ons moet werk en geleenthede in Afrikaans skep

Inligting bekom uit prof. W. Carstens se ATM-lesing 26 September 2013; uit ‘Taalkeuses en -opinies van Afrikaanssprekende student aan Unisa’ deur E. Bornman, P.H. Potgieter en J.C. Pauw in ‘Tydskrif vir Geesteswetenskappe’ 53 (3)September 2013; statistieke soos uit die artikel van Vic Webb (2012): ‘Managing multilingualism in higher education in post-1994 South Africa, Language Matters: Studies in the Languages of Africa’, 43:2, 202-220 en ‘Language in a Changing World’: UNISA studiegids vir LIN2046, 2007:88-91.

Bron:  juig.co.za

NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.

Lees Meer >>

Hoe kom ek aan die anderkant?


Tog vertel die Johannes-evangelie dat die oorkant reeds deurgebreek het na ons kant toe. Jesus het God se nuwe lewe al die pad hierheen gebring. Hy het die onoorbrugbare pad van die anderkant af eiehandig na ons toe oorgesteek. O ja, Hy alleen is ook die pad terug soontoe.

 


Ons hoef nie tot by ons dood te wag om die anderkant bereik nie. Daardie soort lewe wat in ewigheid nooit sal ophou nie gebeur vandag reeds. Oor en oor sê Jesus in die Johannes-evangelie dat elkeen wie in Hom glo nou al die ewige lewe het. Jesus Self is die lewe. Geloof in Hom is die sleutel tot nuwe lewe wat tot ’n ewigheid anderkant die dood sal aanhou. Geloof ontsluit die deure na daardie ewige Oorkant wat reeds in Christus hier tussen ons aangebreek het. Hy is God se groot Kersgeskenk aan ons almal.

Bron: ekerk.org

NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.

Lees Meer >>

Bid Meer, Praat Minder


’n Sagte plekkie vir Israel
Oom Angus was twee keer verlede jaar na Israel – een keer om die Loofhuttefees by te woon en een keer op die ‘God TV’-toer. Hy het ’n sagte plekkie vir Israel “wat ’n manier het om in ’n mens se hart in te kruip en seker te maak dat jy altyd wil terugkeer en deel wees van wat God vir die laaste dae beplan het.” Oom Angus beoog om hierdie jaar weer terug te keer vir die Loofhuttefees waar hy weer as ’n spreker sal optree. Sy ervarings in Israel het gelei tot die skryf van twee boeke.


’n Geloofwaardige getuigskrif
Angus is tans besig met ‘My Best Friend’, ’n boek oor die huwelik, ’n verhaal wat uit die hart spreek vanuit praktiese ervaring: “Ek is meer as 40 jaar lank al getroud met Jill, dit is my getuigskrif!” sê Angus. 

Planne vir Suid-Afrika
Vir verdere besonderhede oor sy planne in Suid-Afrika moet jy ’n ogie op sy webwerf hou. Angus is baie opgewonde oor Suid-Afrika: “Ons is goed op pad vorentoe, hoewel daar baie hindernisse in die pad is.” 
Hy haal 1 Korintiërs 16:9 aan: “Hier staan ’n groot en belangrike deur vir my oop, maar hier is ook baie teenstanders.” Sy boodskap aan Suid-Afrikaners is dat die gras nie altyd groener aan die ander kant is nie – al mag dit soms so voorkom: “Waar ek ook al reis, is daar probleme. Dit is omdat ons in die eindtye leef, maar Jesus het ons in Johannes 16:33 belowe: ‘In die wêreld sal julle dit moeilik hê; maar hou moed; Ek het die wêreld klaar oorwin.’”

Boodskap vir ons nasie vir 2014
Angus glo dat ons in 2014 meer moet bid en minder moet praat: “Ons moet meer tyd in die binnekamer, en meer tyd op ons knieë deurbring. Die evangelis, Billy Graham, is gevra wat hy anders sou doen as hy sy lewe kon oorhê. Sy antwoord was dat hy minder sou praat en meer sou bid.”

’n Biddende nasie
“Ek het ’n rooi armbandjie wat ek dra. Dit herinner my voortdurend aan 2 Kronieke 7:14: ‘[As] My volk, oor wie My Naam uitgeroep is, hulle verootmoedig en bid en My aangesig soek en hulle bekeer van hulle verkeerde weë, dan sal Ek uit die Hemel hoor en hulle sonde vergewe en hulle land genees.’ (1933-vertaling).’
Toe God dit gesê het, het Hy dit bedoel. Ons moet ’n  biddende nasie word, dan sál ons die heerlikheid van God in Suid-Afrika sien.”

Wanneer die mens bid
“Baie van ons is bekommerd oor die minagting van menselewens, van die wet en die regering; oor jongmense wat geen respek vir ouer mense het nie. Ons kan daaroor kla, of ons kan meer begin bid. Wanneer die mens werk, is dit die mens wat werk, maar wanneer die mens bid, is dit God wat werk.”

Gebed met kragtige uitwerking
Angus sê dat hy op sy oudag vind dat sy gunstelingplek sy binnekamer is. “Hoe meer bekommernisse ek het, hoe meer dissiplineer ek myself om te bid. In hierdie nuwe jaar sal ons noemenswaardige verandering sien plaasvind as ons meer begin bid – verande-ring, nie net in ons eie lewens nie, maar ook in die lewens van ons gesin, gemeenskap en die nasie. Dikwels vra mense wat hulle kan doen om ons bediening te help. Ek het net een versoek: Bid asseblief. Dit is al wat ons nodig het! ‘Die gebed van ’n gelowige het ’n kragtige uitwerking.’Jakobus 5:16.”

Gaan gewilliglik
Volgens Angus behoort die gebedskamer ’n opwindende plek te wees. “Dit moet ’n plek wees waarheen ons gewilliglik gaan om ons Meester elke oggend te ontmoet. Onthou, Jesus is ’n ‘oggendmens’. Hy wil jou vroeg in die oggend ontmoet.”

Eers die berg, dan die bediening
“In die vier Evangelies is die dissipels dikwels op soek na Jesus, maar kan Hom nie kry nie. Hy was op die berg, besig om met Sy Vader te praat. Eers die berg, dan die bediening. As jy probleme in jou huwelik het – bid daaroor. As jy probleme met jou kinders het – bid daaroor. Onthou, ’n gesin wat saam bid, bly verenig. Soek elke dag die aangesig van God en Hy sal jou leiding gee. Hy sal meestal sê ons moet stil wees en niks sê nie, want baie van ons is soos ’n aap in ’n porseleinkas. Ons praat te veel en vererger dinge in plaas daarvan om te luister en te bid.”

Mediteer oor God se goedheid
Angus is verstom oor die eerbied wat die mense van Israel vir die Loofhuttefees het. Met die fees herdenk hulle hoe God hulle uit Egipte verlos het en deur die wildernis gelei het. “Nie een Israeliet, of enige van hulle diere het van hongersnood gesterf nie. Hulle het 40 jaar lank in die woestyn geleef! Selfs nou nog bou hulle tydens die fees tydelike skuilings waarin hulle sit en mediteer oor die goedheid van God.
Ons moet die dieselfde doen. Ons is geneig om te kla, en vergeet dikwels hoe die Here ons tot hier gebring het. Wanneer ons die nuwe jaar begin, laat ons nadink hoe God ons gelei het. Daar was verlede jaar kere dat God baie van ons deur hartseer, siekte, bankrotskap of woelinge gebring het en ons nooit verlaat of in die steek gelaat nie (Hebreërs 13:5).”

Kwaliteit- en kwantiteittyd
Oom Angus sluit af met dié versoek: “Laat ons ons daartoe verbind om hierdie komende jaar uitstekende stiltetye te hê; dat ons nie die sorge en bekommernisse van hierdie wêreld gaan toelaat om ons van die kwaliteit- en kwantiteittyd wat ons met God gaan bestee, te ontneem nie. Wanneer ons dit doen, sal alles ten goede uitwerk.”


Bron:  juig.co.za NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.

Lees Meer >>

Om vir jou beginsels te leef, vra meer as om as vrywilliger ’n paar kospakkies uit te deel

Enduit was hy getrou aan homself. Soos die hooffiguur in een van my voorgeskrewe boeke op skool, Bart Nel, het Madiba geloop by die lig wat hy sien!

 


Wat ’n keuse om te maak om te leef vir jou beginsels. Dis maklik om in jou vrye tyd ’n stukkie gemeenskapsdiens te doen. Of om as ’n vrywilliger nou en dan kospakkies uit te deel. Of om in kerstyd ’n paar ekstra sente weg te gee, maar wanneer jy die prys bereken om enduit te staan en te loop vir jou beginsels, verander al die spelreëls. Jesus het laasgenoemde bedoel toe Hy vir ons kom sê het: “Volg My!” Dit is maklik om daardie onskuldige kersfees-Jesus in die krip na te volg. Selfs die koeie en en die “little drummer boy” kry dit reg. Ons hou van “stille nagte, skoongeskeerde herders, barok-engeltjies, geparfumeerde besoekers by sy krip en feeskos vir Kersfees.” Maar dis nie wie Jesus eintlik is nie. Hy is ook die Here wat oppad is na die vervloekte hout van Golgota. Hy is onderweg vanaf die krip na die pad van vernedering en dood. Daarheen word ons geroep! Ook hier in Kerstyd!

Bron:  ekerk.org

NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.

Lees Meer >>

Om mens te wees


Wat altyd my in my inkopie spore laat stop gedurende die seisoen is dat God mens geword het, dat die groot God van die heelal ’n klein mens geword het. In hierdie on-gelooflike gebaar is redding alreeds opgesluit, ons gaan soek redding by die kruis, maar hy lê alreeds as ’n pap babatjie in ’n krip. God het mens geword en met dit op ’n manier gesê,

 


om mens te wees is goed.


Die mees geestelike ding wat jy hierdie kersseisoen kan doen is om bloot mens te wees. Te voorsien vir jou gesin, vir hulle iets spesiaal te koop, lang kuiers met jou vriende in te werk (omdat jy hulle eers oor 2 weke weer gaan sien), om af te ry see toe en mooi van die lang pad raak te sien, om fees te vier, nuwe planne te maak, op te hou spyt wees, en nuwe drome te droom.


Om mens te wees is goed, God self het mos self mens geword?

Bron:ekerk.org

NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.

Lees Meer >>

Identiteitskrisis


En dan is daar weer ‘n ge-oe en -aa van vooraf. Wat? Is jy só oud? Ek is dankbaar my ID-boekie wys darem nie my gewig nie, dan was daar nóg iets om oor skaam te kry. Jou ID-boek wys wel jou geslag, ras (in syfers), wanneer jy al gestem het, huwelikstatus, vuurwapenlisensies, ens. Hoe min jy ookal van daardie groen boekie hou, dit is wie jy is! Al gooi jy hom weg, verander dit nie aan wie jy is nie. Selfs ‘n nuwe foto maak nie vir lank ‘n verskil nie. (En ja, dit is ek op die ID boekie hier bo!)

 

Vandag is my vraag aan jou: kan jy saamleef met daardie persoon in jou ID-boekie? Hou jy van hom? Is jy lief vir hom? Hoe sal jy die een in die boekie verander, as jy kon?

Ek dink die meeste van ons sit een of ander tyd met ‘n identiteitskrisis. Wie is jy? Wie wil jy wees? Soos wie wil jy wees? Wat sou jy verander as jy kan?

Ps 139:13-18
13U het my gevorm, my aanmekaargeweef in die skoot van my moeder. 14Ek wil U loof, want U het my op ’n wonderbaarlike wyse geskep. Wat U gedoen het, vervul my met verwondering. Dit weet ek seker: 15geen been van my was vir U verborge toe ek gevorm is waar niemand dit kon sien nie, toe ek aanmekaargeweef is diep in die moederskoot.16U het my al gesien toe ek nog ongebore was, al my lewensdae was in u boek opgeskrywe nog voordat ek gebore is.17Hoe wonderlik is u gedagtes vir my, o God, hoe magtig hulle almal! 18As ek hulle sou wou opnoem—hulle is meer as wat daar sand is, en as ek daarmee klaar is, sou ek nog steeds met U te doen hê. 

Ek wed jou jy kan nie hierdie teks net so aanvaar nie – bietjie kleiner middeltjie, eff korte neusie, effe smaller skouertjies, bietjie minder sproetjies, effens meer gegolfde haartjies, langer beentjies, kleiner voetjies, minder plooitjies….? So kan ons, al glo ons dat God volmaak skep, met ‘n identiteitskrisis sit.

Ek gaan vervolgens so ‘n paar dinge noem wat na my mening eie is aan ‘n identiteitskrisis:

1. Ek is nie of klink nie so geestelik soos die en daai nie. En die Here gebruik my nie so effektief soos ander nie. Klink dit bekend? Jy verstaan dalk nie jou identiteit in Christus nie, want die Bybel praat van die liggaam met baie ledemate, waarvan elkeen ‘n bepaalde doel het. En as jy nie doodgelukkig kan wees om nét die groottoon te wees nie, sit jy met ‘n identiteitskrisis. Weet jy hoe belangrik jou tone is vir jou balans? Die hele liggaam kan omval as daar nie tone is nie. Mense dink dat ouens met groot bedieninge belangriker is vir God as dié wat net hulle geloof prakties uitleef by die werk of onder die familie. Dis ‘n groot jammerte dat mense hulleself vlakvat agv hulle “gewone” diensbaarheid. As jy iemand anders wil wees, sal jy vir altyd niemand wees nie.
2. Mense vergelyk hulleself aanhoudend met andere. Die probleem is dat ons vir ons ‘n ideale ikoon probeer opbou, deur ‘n samestelling te maak van ander se kwaliteite en vermoëns. Wat jy nie besef nie, jy bou ‘n Frakenstein.
3. Jy kry mense wat nie hulleself kan wees nie. Weet jy wie is jy? Jy is daardie persoon wie jy is wanneer jy stoksiel alleen is. Party mense lieg so vir hulleself dat hulle selfs daar waar hulle alleen is ‘n ander ou se ID-boek uitleef. Dis ‘n verwoestende identiteitskrisis. 
4. Party mense kan nie hulle posisie in die samelewing hanteer nie, en in dié proses word mense wat in ander posisies is beswadder en beskinder.
5. ‘n Persoon wat sy lewensmaat afkraak en beledig en seermaak, het ‘n onbeskryflike, aaklige identiteitskrisis. Mense kraak ander mense net om een rede af en dit is om self beter te lyk. En eintlik sê jy vir die Here: Here, kyk watse stuk “rubbish” het U gemaak. Ek kry ‘n epos van ‘n dame wat vertel wat haar man haar alles toesnou. Jy sien, hierdie woorde het vir my niks van haar karakter gesê nie, maar alles van hom en sy karakter. 
6. Mense met ‘n identiteitskrisis is gewoonlik ontevrede, onvergenoegd, het swak mense verhoudings, hou van niemand nie, ook nie van hulleself nie.

Is jy dalk nou reg vir ‘n “make-over”? Iemand nuut in die spieël? Iemand van wie jy hou?  Ek gaan jou nou vertel van The Ultimate Glam Guru.

Ek het jou vroeër gevra soos wie lyk God. Kan jy ‘n beeld optower van hoe God lyk?
Gen 1:26
Toe het God gesê: “Kom Ons maak die mens as ons verteenwoordiger, ons beeld, sodat hy kan heers oor die vis in die see, die voëls in die lug, die mak diere, die wilde diere en al die diere wat op die aarde kruip.”

Jou “make-over” gaan soos volg werk:

Moenie jou hare eers was nie, moenie grimering aansit nie, moenie fancy aantrek nie, moenie lekkerruik goete aanspuit nie. Nou …. gaan staan voor die spieël en kyk. Maar moenie net kyk nie, maak seker jy SIEN! En GLO. Kyk in daardie spieël met nuwe oë, en sien hoe iemand lyk wat na die beeld van God geskep is, en as’t ware soos God lyk. Ek hoop jy verstaan die konteks waarin ek die volgende sê: JY lyk soos God. Laat toe dat die Here jou gedagtes oorneem, jou uitsig verander op jouself. Sien jou absolute skoonheid raak, word trots op jou eie gestalte. Moenie toelaat dat ander mense se beelde kom inmeng nie, jy wil nie soos hulle wees nie, jy is soos God. Jy wil bly waar jy bly, werk waar jy werk. Wees wie jy is, want Christus IN jou skep die beste denkbare kombinasie van wie jy werklik is. Moenie wees wie jy geword het nie, wees wie God jou gemaak het. As jy moet trots wees op ‘n onvolmaakte gestalte, wees trots! As jy moet trots wees op min besittings, wees trots. As jy werklik in alle opsigte kan vrede maak daarmee, wees dan baie, baie trots, want dan het jy nie ‘n identiteitskrisis nie.

Hoekom wil jy ‘n identiteitskrisis hê? Jy lyk dan soos die beeld van God! Kyk wat sê Hy oor jou:
Sef 3:17 Die Here jou God is by jou, Hy, die krygsman wat red. Hy is vol vreugde oor jou, Hy is stil-tevrede in sy liefde. Hy jubel en juig oor jou.

Bron:  heuning.co.za NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.

Lees Meer >>

12 Huweliks-moordenaars


 

TE VEEL VERPLIGTINGE EN FISIESE UITPUTTING

Hierdie toestand kan nogal aansteeklik wees; veral by jong paartjies wat hul bes probeer om nog hul loopbane uit te kerf of wat studeer. Moet tog nie probeer om voltyds te werk, te studeer, ‘n baba te hê, restourasiewerk aan ‘n huis te doen en terselfdertyd ‘n besigheid van die grond af te kry nie. Dit klink belaglik, maar baie jong paartjies trap juis in dié slaggat en dan is hulle baie verras as die huwelik nie hou nie. Die enigste tyd wat hulle mekaar sien, is as hulle poot-uit is!

SELFSUG

Daar is twee soorte mense in die wêreld – diegene wat gee en dié wat neem. ‘n Huwelik tussen twee wat gee, is iets baie mooi om te aanskou. Friksie tussen iemand wat gee en iemand wat neem, is onvermydelik. Maar twee ‘nemers’ kan mekaar binne weke te gronde laat gaan.

ONGESONDE VERHOUDING MET DIE SKOONFAMILIE

Indien die man of die vrou nog nie die ouers ontgroei het nie, is dit beter om nie naby die skoonouers te woon nie. Dis vir sommige ma’s en pa’s baie moeilik om selfstandigheid aan hulle kinders te skenk.

ONREALISTIESE VERWAGTINGS

Sommige paartjies betree die huwelik met die verwagting dat alles net maanskyn en rose gaan wees. Daar is nie ‘n kans dat ‘n huwelik tussen twee onvolmaakte persone ooit perfek kan wees nie. Vrouens moenie meer van die mans verwag as wat hulle kan voorsien nie.

‘RUIMTEVRETERS’

Hier praat ek spesifiek van diegene wat nie hul maats ruimte gun om self asem te haal nie – hulle versmoor die maat en so-doende ook die aantrekking tussen hulle. Jaloesie is een van dié peste. Nóg een is ‘n swak selfbeeld wat daartoe lei dat die onseker maat in die verhouding die ander in ‘n hok’  gevange wil hou. Dit versmoor die verhouding. Liefde moet vry en vol vertroue wees.

OORMATIGE KREDIET EN KONFLIK OOR GELD

Betaal kontant sover moontlik – veral vir verbruikersgoed – of koop glad nie. Moenie meer op ‘n kar of huis spandeer as wat julle kan bekostig nie. Dit veroorsaak dat daar nie geld is vir uitgaan, kort uitstappies, babawagters, ens. nie. Spandeer jou geld wys!

SEKSUELE FRUSTRASie

Dit is ‘n dodelike kombinasie. Moenie daaraan toegee nie! Die ‘groener gras’-mentaliteit van ontrouheid is gevaarlik vir julle huwelik.

SAKE-FIASKO

Mislukking by die werk doen iets slegs aan ‘n man. Dikwels kom die mislukking en frustrasie wat daarmee gepaard gaan, tot uiting in woede-aanvalle tuis.

SAKE-SUKSES

Dit is amper net so gevaarlik om uiters suksesvol te wees as wat dit is om te faal. Salomo het geskryf: “Laat my nie ryk of arm wees nie, gee asseblief vir my net wat reg is.” Spr 30:8.

TE JONK GETROUD

Meisies wat tussen die ouderdomme van 14 – 17 jaar trou, se kanse op egskeiding is twee keer groter as diegene wat trou op 18 of 19 jaar.

Die wat op 18 of 19 trou, se kanse is weer 1.5 keer groter om te skei as die-gene wat eers in hul twintigs trou. Die druk van adolessensie en die druk van die huwelikslewe is nie goeie bedmaats nie. Voltooi eers die een fase voordat die volgende een aangepak word.

ALKOHOL- EN DWELMMISBRUIK

Hierdie is bekende ‘huweliksmoordenaars’. Dit vernietig ook die mens wat dit misbruik. Tot soveel as twee derdes van alle Amerikaners het naby familie wat alkoholiste is.

PORNOGRAFIE, DOBBELARY EN ANDER VERSLAWENDE GEWOONTES

Dit behoort aan almal baie duidelik te wees dat die menslike persoonlikheid baie gebreke het. Mense dink dikwels wanneer dit by die inlywingsfase is, dat hulle maar met enigiets kan ‘speel’, soos bv. pornografie, dobbelary, dwelms, ens. En dat hulle nie seer sal kry nie. Sommiges stap inderdaad ongeaffekteerd daaruit. Vir sommige is dit ‘n teer punt wat onbekend is totdat dit te laat is.

Diegene raak dan verslaaf aan iets wat die hele familie affekteer. Iets wat bloot as eksperiment begin het, veroorsaak só dikwels die verbrokkeling van ‘n huwelik of selfs die dood van ‘n persoon. Wees dus uiters versigtig

hiervoor!

DIE HUWELIK HET VASBERADENHEID NODIG

Bogenoemde is die ‘huweliksmoordenaars’ wat ‘n mens die meeste raakloop, maar om baie eerlik te wees, die lys is eintlik eindeloos. Die enigste ding wat nodig is om die grootste onkruid denkbaar te laat uitspruit, is ‘n klein ou saadjie in die grond. As jy ernstig daaroor voel om ‘n gelukkige, intieme, langtermynverbitenis met jou maat te hê, moet jy daaraan werk. Die natuurlike verloop van dinge sal julle uitmekaar dryf, nie na mekaar toe nie. Hoe kan ‘n mens dit egter voorkom?

Hoe kan jy verseker dat julle ‘n verhouding bou wat werklik tot ‘die dood ons skei’ is? Hoe kan julle verseker dat jul-le huwelik een van die minderwordende getal suksesvolle huwelike is? Hoe maak julle seker dat julle na 50 of 60 jaar nog met liefde na mekaar kan kyk en gelukkige herinneringe koester?

Daar is geen tyd te verspil nie. Versterk die hange van die huweliksrivieroewer, verstewig die bolwerke, verdiep die akker, hou die strome waar dit hoort. Slegs dié mate van vasberadenheid sal die liefde van ouds bewaar en daar is baie min wat daarmee kan kompeteer.

Bron:  juig.co.za

NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.

Lees Meer >>

Boer met genade

Dan sal dié wat die wil van God gedoen het, Hom vra: ‘Here, wanneer het ons U honger gesien en U gevoed, of dors en U iets gegee om te drink? En wanneer het ons U ʼn vreemdeling gesien en U gehuisves, of sonder klere, en vir U klere gegee? Wanneer het ons U siek gesien of in die tronk en U besoek?’ En die Koning sal hulle antwoord: ‘Dit verseker Ek julle: Vir sover julle dit aan een van die geringste van hierdie broers van My gedoen het, het julle dit aan My gedoen.’Matteus 25:37-40

“‘Gaan uit na die strate en gangetjies van die stad en bring die armes en kreupeles en blindes en verlamdes hierheen. Gaan uit na die paaie en lanings en dring by hulle daarop aan om in te kom, sodat my huis vol kan word. Dit verseker ek julle: Nie een van die mense wat genooi is, sal sy mond aan my kos sit nie.’” Lukas 14:21b-24

Sodra ons vergeet dat alle mense na die beeld van God geskep is en nie net siele of liggame is nie, vergeet ons van die mens agter die nood. Maar as ons ons naaste liefhet, soos Jesus van ons vra, kan ons nie anders as om begaan te wees oor hulle nie. Ons kan dit waag om grense te oorbrug en gasvryheid te betoon aan mense buite ons veilige sosiale kring omdat ons dit doen asof vir Christus.

 

In die Christelike geloof het elke mens ʼn onvervreembare waarde as mens. Man, vrou en kind is almal na die beeld van God gemaak. En as jy dit glo, laat dit sigbaar word in jou lewe.

Gebed: Here, ons hou nie baie van die armes en die sukkelaars nie want hulle vra iets van ons wat ons moeilik gee – werklike liefde en sorg. Leer my om om te gee soos U vir die armes omgegee het. Amen

Bron:  versndagNGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.

Lees Meer >>

Al jou vrae beantwoord



Vestig sekulêre kultuur
Natuurlik is daar niks fout daarmee om te sê: “Gelukkige feesseisoen,” of “feestelike wense” nie. As iemand egter “gelukkige feesseisoen” gebruik omdat hy nie “geseënde Kersfees” wil sê nie, kan ons dit bevraag-teken. “Waarom word die woord Kersfees gesensor?” Een rede aangevoer deur diegene wat die gebruik van die woord wil vermy, is dat dit nie-Christene sal aanstoot gee. Die uitsluiting van Kersfees gaan dan nie werklik daaroor om by ’n meer diverse kultuur aan te pas nie, maar is ’n manier om ’n meer sekulêre kultuur te vestig. 

’n Geestelike stryd
Dikwels word die argumente teen Kersfeesprogramme en -uitstallings in politieke terme geklee, maar die partydigheid teen-oor Kersfees gaan veel dieper. Dit is hoofsaaklik ’n geestelike stryd, nie ’n politieke een nie. Hoe moet Christene reageer op die alomteenwoordige gebruik van “Gelukkige Feesseisoen” en die uitsluiting van Kersfees? Hier is ’n paar voorstelle:

Christelike reaksie
1 Vier Kersfees! Laat die vreugde van die seisoen in jou lewe sigbaar wees. Leer jou gesin wat die betekenis van Jesus se geboorte behels en maak die Kerstradisies betekenisvol in jou huis. 
2 Wens ander ’n geseënde Kersfees toe. Wanneer jy te kampe het met ’n “gelukkige feesseisoen’, wens die persoon ’n geseënde Kersfees toe! Jy sal verbaas wees hoeveel mense soortgelyk antwoord. Selfs as jy weerstand teëkom, moenie toelaat dat dit jou vreugde demp nie.
3 Spreek die waarheid in liefde (Ef 4:15). Die Kersseisoen is ’n wonderlike geleent-heid om Christus se liefde en die Evangelieboodskap te verkondig. 
4 Bid vir diegene in outoritêre posisies 
(1 Tim 2:1-3). Bid vir wysheid. Bid vir herlewing sodat Kersfees deur almal geëer sal word in plaas daarvan om aanstoot te gee. 

Ontneem die gee van geskenke Kersfees van ware betekenis?

 

Baie mense neem die idee om geskenke tydens Kersfees te gee, terug na die vers in Matteus 2:10-11 wat handel oor die wyse manne wat geskenke aan Jesus gee: “Toe hulle die ster sien, was hulle baie bly. Hulle het in die huis ingegaan en die Kindjie saam met Maria, Sy moeder, gesien en hulle het gekniel en aan Hom hulde bewys. Daarna het hulle hulle reissakke oopgemaak en vir Hom geskenke uitgehaal: goud, wierook en mirre.”

Geleentheid vir die Evangelie
Die Bybel vertel ’n wonderlike verhaal oor die Gawe wat God ons gegee het, Jesus Christus, en ons kan dit as ’n geleentheid gebruik om die Evangelie te verkondig en liefde te bewys. Die gee en ontvang van geskenke kan deel daarvan wees om te vervul wat Paulus oor die gee van gawes te sê gehad het in 2 Korintiërs 8:7-8: “Aangesien julle alles in oorvloed het: geloof, die gawe om julle woord te doen, kennis van God, onbeperkte ywer en ons liefde vir julle, wees dan ook in hierdie liefdeswerk oorvloedig. Ek gee nie ’n opdrag nie, maar ek wys julle op die ywer van ander om daardeur die opregtheid van julle liefde te toets.”

Gee aan ander
Paulus het met die kerke gepraat wat finansiële gawes aan hom gegee het sodat hy met die bediening kon voortgaan. Ons kan dit op ons eie lewens toepas deur aan ander te gee, nie net tydens Kersfees nie, maar deur die hele jaar!

Waarop fokus jy?
Kan die gee van geskenke die fokus van Kersfees word, in plaas van dankbaarheid teenoor die Here vir die gawe van sy Seun (Joh 3:16)? Natuurlik! Beteken dit dat die gee van geskenke noodwendig die ware betekenis van Kersfees sal wegneem? Nee. Nie as ons op die wonderlike gawe van verlossing wat die Here aan ons geskenk het, fokus nie (Jes 9:6). Om aan ander te gee, is ’n natuurlike uitdrukking van daardie dankbaarheid. Die sleutel lê by ons fokus. Is jou fokus op die geskenk, of op die skenker van gawes, ons genadige Hemelse Vader? “Elke goeie gawe en elke volmaakte geskenk kom van Bo.” Jak 1:17.

Is Kersbome en -versierings heidense rituele?

Die moderne gebruik om ’n Kersboom te versier, kom nie van enige heidense gewoonte nie. Daar is geen bewyse van enige heidense godsdiens wat ’n spesiale denneboom vir hulle mid-winterfeeste versier het nie, hoewel die Romeine die wintersonnestilstand met ’n fees, Saturnalia, ter ere van Saturnus, die god van landbou gevier het. 
Hulle het hulle huise met groenigheid en ligte versier en geskenke uitgeruil. In die laat Middeleeue het Duitsers en Skandinawiërs immergroen bome in hulle huise of net buite hulle voordeur geplaas om hulle hoop in die komende lente te toon. 

Eerste Kersboom
Die eerste Kersboom is in die 16de eeuse Duitsland deur Protestante Christene versier. Ons moderne Kersboom het uit hierdie vroeë Duitse tradisies ontwikkel. 

Wat sê die Bybel?
Daar is niks in die Bybel wat Kersbome gebied of verbied nie. Daar word verkeerdelik deur sommige verklaar dat Jeremia 10:1-16 die afkap en versier van bome op dieselfde manier as wat ons dit gedurende Kersfees doen, verbied. Selfs met ’n vlugtige deurlees van die teks is dit egter duidelik dat Jeremia in dié gedeelte die verbod op die maak van vergulde of versilwerde houtafgode uitlê. 
’n Soortgelyke teks verskyn in Jesaja 44 waar Jesaja praat oor die dwaasheid van die afgodedienaars wat ’n boom afkap, ’n gedeelte daarvan verbrand om hulleself warm te hou en die ander deel gebruik om ’n afgod te maak waarvoor hulle dan neerbuig en dit aanbid. 

Behaag die Here
Tensy ons dus voor ons Kersboom neerbuig, ’n afgod daaruit kerf en dit aanbid, is hierdie teksgedeeltes nie van toepassing op Kersbome nie.
Daar is geen geestelike betekenis daarin om ’n Kersboom te hê of nie. Watter keuse ons ook al maak, die motivering, soos in alle gewetensake, moet wees om die Here te behaag. Romeine 14:5-6 spel die beginsel uit in ’n teksgedeelte oor vryheid: “Vir die een is een dag belangriker as ander dae; vir ’n ander is alle dae ewe belangrik. Elkeen moet net in sy eie gemoed oortuig wees van sy opvatting. Die een wat ’n bepaalde dag op ’n besondere wyse hou, doen dit tot eer van die Here.” 

Geestelike hoogmoed
Die Here is bedroef wanneer Christene op mekaar neersien oor die viering of nie van Kersfees. Dit is geestelike hoogmoed. Wanneer ons voel dat ons ’n hoër geestelikheid bereik het deur iets te doen of nie te doen waaroor die Bybel niks sê nie, misbruik ons ons vryheid in Christus, skep verdeeldheid in Sy Liggaam en doen Hom oneer aan. “Of julle eet en of julle drink of wat julle ook al doen, doen alles tot eer van God.” 1 Kor 10:31.

Wat van Vader Kersfees?
Hoewel Vader Kersfees ’n fiktiewe karakter is, is sy ontstaan deels gebaseer op ’n beroemde Christen-man, Sint Nikolaas van Myra wat in die vierde eeu geleef het. Nikolaas se ouers was Christene wat ’n erflating aan hom nagelaat het. Hy het dit aan die armes uitgedeel. Hy het op ’n jong ouderdom ’n priester geword en was bekend vir sy medelye en vrygewigheid. Hy het ’n reputasie daarvoor gehad om anoniem geskenke te gee en hy sou in die nag geldsakke by mense se vensters ingooi, soms deur hulle skoorstene, sodat hy nie gesien sou word nie.

Legende van Sint Nikolaas
Nikolaas het op 6 Desember ongeveer 340 of 350 n. C. gesterf en die dag van sy dood het ’n jaarlikse fees geword waar kinders kos vir Nikolaas en strooi vir sy donkie kon uitsit. Daar word gesê dat die heilige gedurende die nag uit die Hemel sou neerdaal en die geskenkies met speelgoed en geskenke sal vervang – maar net vir die soet seuntjies en dogtertjies. Daar is verskillende variasies van die legende van Sint Nikolaas, maar almal is geïnspireer deur die jolige gewer van geskenke in ’n rooi uitrusting wat ons nou as Vader Kersfees ken.

Onskuldige speletjie?
Baie Christen-ouers wonder of hulle die Kersvaderspeletjie met hulle kinders moet speel. Aan die een kant maak hy Kersfees pret en betowerend, met wonderlike vakansieherinneringe. Aan die ander kant moet die fokus van Kersfees op Jesus Christus wees en hoeveel Hy reeds vir ons gegee het. Dus, is die storie van Kersvader ’n onskuldige byvoegsel tot Kersfees, of is hy ’n onderwerp wat liefs vermy moet word?

Materialisme kan oorskadu
Ouers moet hulle eie oordeel gebruik wanneer hulle besluit of hulle Kersvader by hierdie fees insluit of nie, maar daar is ’n paar dinge om te oorweeg: Kinders wat glo dat die geskenke wat hulle op Kerfees van ’n toweragtige man met onuitputbare bronne ontvang, is minder geneig om wat hulle ontvang het en die opoffering wat hulle ouers moes maak om die geskenke te verskaf, te waardeer. Begerigheid en materialisme kan die feesseisoen, wat oor gee, liefde en aanbidding van God behoort te gaan, oorskadu.  Kinders van ouers wie se finansies knyp, mag voel dat hulle deur Kersvader geïgnoreer word.

Weerhou lippe van leuens
Wat selfs meer kommerwekkend is, is die leuen wat vertel word van Kersvader wat elke jaar deur die skoorsteen kom om hulle geskenke te bring. Ons leef in ’n samele-wing wat glo dat ’n leuen vir die ‘regte’ rede aanvaarbaar is. So lank as dit niemand skade berokken nie, is dit nie ’n probleem nie. Dit is in teenstelling met wat die Bybel sê. “Daar staan geskrywe: ‘As iemand die lewe liefhet en ’n lang lewe begeer om die goeie te geniet, moet hy sy tong weerhou van kwaadpraat en sy lippe van leuens.” 1 Pet 3:10.

Kinders se vertroue
Sommige kinders voel werklik verraai deur hulle ouers wanneer hulle uitvind dat Kersvader nie werklik bestaan nie. Kinders vertrou hulle ouers om die waarheid aan hulle te vertel, en dit is ons verantwoordelikheid om nie hulle vertroue te verbreek nie. As ons dit doen, sal hulle nie die belangriker dinge wat ons hulle vertel, glo nie, soos die waarheid oor Christus vir wie hulle ook nie fisiek kan sien nie.
Dit beteken nie dat ons Kersvader geheel en al uit Kersfees weglaat nie. Kinders kan steeds die Kersvaderspeletjie speel, selfs al weet hulle dit is alles speel-speel. Dit sal hulle nie van die vreugde van die seisoen beroof nie en gee ouers die geleentheid om hulle kinders van die goddelike kwaliteite van die ware Sint Nikolaas te vertel wat sy lewe daaraan gewy het om ander te dien en self ’n lewende voorbeeld van Jesus Christus was.

Is die woord ‘Xmas’ deel van die aanslag op Kersfees?

Daar is baie mense wat die woord ‘Xmas’ as deel van die ‘aanslag op Kersfees’ beskou. Hulle sien dit as ’n openlike poging om Christus uit ‘Christmas’ te neem. Hoewel dit onteenseglik so is dat sommige mense ‘Xmas’ op daardie manier gebruik, het die werklike oorsprong van die woord ‘Xmas’ niks daarmee te make nie.
In Grieks, die oorspronklike taal van die Nuwe Testament, is die woord vir Christus, Χριστός, wat met die Griekse letter begin wat wesenlik dieselfde letter as die Engelse letter X is. ‘Xmas’ was dus oorspronklik bloot ’n afkorting van ‘Christmas’. Dit is nie ’n sameswering om Christus uit ‘Christmas’ te verwyder nie, dit is net ’n afkorting.

Leef liefde van Christus uit
Daar kan egter nie ontken word dat daar ’n neiging is om Christus op ’n manier tog uit Kersfees te verwyder nie. In die nastrewing van verdraagsaamheid, insluiting en politieke korrektheid, poog sommige mense om die Christelike oorsprong van Kersfees te verdoesel – asof ons samelewing se materialisme nie alreeds die betekenis van Kersfees vertroebel nie. Of hulle nou na ‘Xmas’ of die ‘feesseisoen’ verwys, sal sommige nie tevrede wees voordat die feesviering geheel en al sekulêr is nie. In reaksie hierop moet ons die liefde van Christus in woord en daad uitleef eerder as om kwaad te word of oor die gebruik van ‘Xmas’ te kla. 

Die ware betekenis van Kersfees
Die ware betekenis van Kersfees is liefde. Johannes 3:16-17 lui: “God het die wêreld so lief gehad dat Hy Sy enigste Seun gegee het, sodat dié wat in Hom glo, nie verlore sal gaan nie, maar die ewige lewe sal hê. God het nie Sy Seun na die wêreld gestuur om die wêreld te veroordeel nie, maar sodat die wêreld deur Hom gered kan word. “ Die ware betekenis van Kersfees is die viering van hierdie ongelooflike daad van liefde.

Die ware Kersverhaal
Die ware Kersverhaal is die verhaal van God wat ’n mens geword het in die gestalte van Jesus Christus. Hoekom het God dit gedoen? Omdat Hy ons liefhet! Hoekom was Kersfees nodig? Omdat ons ’n Verlosser nodig gehad het! Hoekom het God ons so lief? Omdat Hy liefde is (1 Joh 4:8). Hoekom vier ons elke jaar Kersfees? Uit dankbaarheid vir wat God vir ons gedoen het, ons herdenk Sy geboorte deur geskenke vir mekaar te gee, Hom te aanbid en veral bewus te wees van die armes en behoeftiges.

Vrye Gawe van Liefde
Die ware betekenis van Kersfees is liefde. God het wat Sy eie is, liefgehad en het ’n Weg voorsien – die enigste Weg – sodat ons die ewigheid saam met Hom kan wees. Hy het Sy enigste Seun gegee om ons straf vir ons sondes te dra. Hy het die prys ten volle betaal, en ons is vry van oordeel wanneer ons die vrye Gawe van liefde aanvaar. “Maar God bewys Sy liefde vir ons juis hierin dat Christus vir ons gesterf het toe ons nog sondaars was.” Rom 5:8.

GOTQUESTIONS.ORG is ’n webwerf wat die Liggaam van Christus bedien deur interessante artikels en Bybelse antwoorde op uitdagende vrae te verskaf. Vir meer inligting, besoek www.gotquestions.org

Bron:  heuning.co.za

NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.

Lees Meer >>