Baie mense wonder hieroor, want die Bybel is duisende jare oud en is baie keer gekopieer en vertaal. Historiese en akademiese navorsing wys dat die Bybel wat ons vandag het baie akkuraat en getrou aan die oorspronklike geskrifte is. Hier is hoekom Christene dit met vertroue kan glo:

🌟 Duisende manuskript

Ons het baie meer antieke manuskripte van die Bybel (veral die Nuwe Testament) as enige ander historiese dokument. Daar is meer as 5,800 antieke Griekse manuskripte van die Nuwe Testament, plus duisende ander in verskillende tale. Hierdie manuskripte wys merkwaardige konsekwentheid en maak dit maklik om foute of variasies te identifiseer en reg te stel.

🌟 Vroeë manuskripbewyse

Baie manuskripte kom uit baie naby aan die tyd toe die oorspronklike tekste geskryf is, sommige binne dekades van die oorspronklike. Hierdie kort tydperk beteken daar was min kans vir groot veranderinge of foute. Geleerdes kan manuskripte van verskillende tye vergelyk om seker te maak die teks het stabiel gebly.

🌟 Klein verskille, nie groot probleme nie

Meeste verskille wat geleerdes in manuskripte vind, is klein: soos spelling, woordorde of klein grammatika-foute. Hierdie verskille beïnvloed glad nie die betekenis van die teks of belangrike Christelike leringe nie. Geen belangrike Christelike geloof hang af van hierdie klein verskille nie.

🌟 Versigtige kopieerproses

Antieke skrifgeleerdes was baie versigtig en ernstig wanneer hulle die Bybel gekopieer het. Veral in die Joodse tradisie het hulle spesiale reëls gehad, soos om letters en woorde te tel om seker te maak elke kopie akkuraat was. Enige foute of veranderinge is vinnig raakgesien en reggemaak.

🌟 Moderne vertalings is betroubaar

Moderne Bybelvertalings word nie van ouer vertalings gemaak nie, maar direk van die vroegste en mees betroubare Hebreeuse, Aramese en Griekse manuskripte. Geleerdes maak seker dat vertalings die oorspronklike betekenis akkuraat weergee deur manuskripte noukeurig te vergelyk.

🌟 Argeologiese bevestiging

Argeologiese ontdekkings, soos die Dooie See-rolle, wys dat die Bybel wat ons vandag het, baie nou ooreenstem met antieke tekste wat duisende jare oud is. Hierdie ontdekkings wys dat daar feitlik geen betekenisvolle veranderinge deur die jare plaasgevind het nie.

Kortom, Christene vertrou die Bybel juis omdat geskiedenis, argeologie en navorsing keer op keer bewys dat dit merkwaardig akkuraat en betroubaar is. Die Bybel vandag reflekteer regtig die oorspronklike boodskap en leringe wat eeue gelede gegee is.

Kort Gebed:

“Dankie dat U U Woord beskerm het”

Getroue God, Dankie dat U U Woord deur die geslagte bewaar en beskerm het. Ek vertrou dat die Bybel wat ek het waar, betroubaar en lewensgewend is. Help my om dit te waardeer, met vreugde te bestudeer en elke dag daarvolgens te leef. Mag U Woord my hart vorm en my elke dag lei.

Amen.

Baie mense wonder hieroor, want dit lyk soms of die Bybel teenstrydighede bevat, veral omdat dit deur verskillende mense geskryf is, in baie verskillende style en oor ’n lang tydperk. As jy mooi kyk, kan meeste van hierdie oënskynlike teenstrydighede maklik verduidelik word. Hier is hoe Christene hierdie kwessie verstaan:

🌟 Verskille teenoor teenstrydighede

Baie sogenaamde “teenstrydighede” is nie regtig teenstrydighede nie, maar net verskille in perspektief, fokus of besonderhede wat deur verskillende skrywers gegee word. Dis soos wanneer twee mense dieselfde gebeurtenis beskryf, maar verskillende dinge beklemtoon omdat hulle vanuit hulle eie perspektiewe skryf.

🌟 Verstaan konteks en genre

Die Bybel bevat baie verskillende soorte literatuur soos geskiedenis, poësie, gelykenisse, profesieë en briewe. Elke genre vertel die waarheid op ’n ander manier. Wat soms na teenstrydighede lyk, verdwyn dikwels wanneer jy die literêre style en historiese agtergrond verstaan. Byvoorbeeld, poëtiese beskrywings in Psalms is nie altyd bedoel om letterlik histories te wees nie.

🌟 Vertalings- en kulturele verskille

Die Bybel is duisende jare gelede geskryf in ander tale en kulture. Soms ontstaan verwarring deur vertalings of kulturele verskille wat lyk na teenstrydighede. Deur na die oorspronklike tale en historiese agtergronde te kyk, word hierdie probleme gewoonlik opgelos.

🌟 Duidelikheid oor kernwaarhede

Hoewel daar klein tekste is wat vrae kan veroorsaak, bly die Bybel baie duidelik en konsekwent oor sy hoofboodskap: mense se behoefte aan God, Jesus se identiteit, Sy dood en opstanding, redding deur genade en geloof, en etiese leringe gebaseer op liefde en regverdigheid. Geen belangrike Christelike geloof word deur hierdie klein verskille aangetas nie.

🌟 Wetenskaplike navorsing en historiese akkuraatheid

Bybelse geleerdes het hierdie sogenaamde teenstrydighede deeglik ondersoek. Keer op keer wys diepgaande historiese en tekstuele analise dat die Bybel betroubaar en konsekwent is. Wat aanvanklik soos teenstrydighede lyk, verdwyn gewoonlik na noukeuriger studie.

Kortom, hoewel vrae oor teenstrydighede aanvanklik verstaanbaar is, wys deeglike ondersoek dat die Bybel besonder konsekwent, duidelik en betroubaar is, veral oor sy belangrikste boodskappe. Om hierdie vrae ernstig te neem, versterk eintlik jou geloof in die betroubaarheid van die Bybel.

Kort Gebed:

“Ek vertrou U Woord”

Here God, Dankie vir die gawe van U Woord; konsekwent, betroubaar en waar. Wanneer ek vrae het, help my om met geloof en nederigheid na begrip te soek. Versterk my vertroue in U waarheid en maak my oë oop om die skoonheid van die Bybel te sien. Laat U Woord my elke dag lei, vorm en dra.

Amen.

Hoe weet ons die Bybel is waar en nie net ’n opgemaakte boek nie? Dit is natuurlik om te wonder of die Bybel regtig betroubaar is, of net nog ’n ou boek. Christene glo dit is uniek betroubaar en waar. Hier is hoekom:

🌟 Histories betroubaar

Argeologie en historiese navorsing bevestig telkens dat die Bybel se verwysings na mense, plekke en gebeure akkuraat is. Antieke stede, heersers en gebeurtenisse wat in die Bybel beskryf word, word gereeld deur nuwe argeologiese ontdekkings bevestig.

🌟 Merkwaardige konsekwentheid

Die Bybel is deur omtrent 40 verskillende skrywers oor amper 1,500 jaar geskryf, maar behou steeds ’n merkwaardige eenheid en duidelike boodskap: mense se verhouding met God en God se verlossingsplan deur Jesus Christus. Hierdie samehang oor baie verskillende skrywers, kulture en tydperke wys dat dit meer as net menslike verbeelding of beplanning is.

🌟 Vervulde profesieë

Die Bybel bevat honderde profesieë, veral oor Jesus Christus, wat presies vervul is, dikwels met baie detail, eeue nadat hulle geskryf is. Hierdie presiese voorspellings maak die Bybel anders as enige ander godsdienstige of historiese teks.

🌟 Ooggetuie-verslae

Veral in die Nuwe Testament is daar baie skrywes wat beweer hulle is ooggetuies van werklike historiese gebeure, insluitend Jesus se lewe, dood en opstanding. Die vroeë volgelinge was selfs bereid om vervolging en dood te verduur eerder as om te ontken wat hulle gesien het (Lukas 1:1–4; 1 Korintiërs 15:3–8).

🌟 Manuskrip-bewyse

Daar is baie meer ou manuskripkopieë van die Bybel (duisende meer) as enige ander historiese dokument. Hierdie manuskripte stem baie goed ooreen, wat wys dat die Bybel wat ons vandag het baie akkuraat is teenoor die oorspronklike geskrifte.

🌟 Transformerende krag

Deur die geskiedenis is baie mense se lewens diep verander deur die boodskap van die Bybel. Sy leringe verander harte, vernuwe gedagtes en gee hoop, doel en geestelike duidelikheid, wat wys op sy goddelike oorsprong en krag (Hebreërs 4:12).

🌟 Jesus se bevestiging

Jesus self het die Bybel as betroubaar en gesaghebbend beskou en dit dikwels aangehaal as waar. Omdat Christene Jesus se gesag en leringe vertrou, versterk Sy bevestiging hulle vertroue in die betroubaarheid van die Bybel (Matteus 5:17–18; Johannes 10:35).

Kortom, Christene glo met vertroue dat die Bybel waar is as gevolg van sy historiese akkuraatheid, interne konsekwentheid, vervulde profesieë, manuskripbewyse, transformerende krag, ooggetuie-verslae en Jesus se eie bevestiging. Dit is baie meer as net nog ’n ou boek; dit is uniek betroubaar en verander lewens.

Kort Gebed:

“Dankie vir U Woord”

Getroue God, Dankie dat U vir ons die Bybel gegee het; waar, betroubaar en lewensveranderend. Help my om U Woord te waardeer, sy beloftes te vertrou en elke dag daarvolgens te leef. Maak my hart en gedagtes oop om U stem deur die Bybel te hoor, en versterk my geloof daardeur. Dankie dat U Uself so duidelik en liefdevol openbaar.

Amen.

Die Bybel is deurlopend onder hewige aanvalle en selfs op die hoogste vlakke word die inhoud verwerp en verdraai, omdat mense dit eenvoudig nie meer glo nie. Hoogleraars by Universiteite (ja, in Suid Afrika) en selfs dienende predikante van alle denominasies verwerp die kernwaarhede van die Bybel. Die maagdelike geboorte, wonderwerke, opstanding, hemelvaart en Jesus se Godheid word openlik verwerp. Daar is baie groeperinge wat die Bybel slegs as ‘n “goeie boek” beskryf, omdat hulle glo dat die Bybel se waardes ten minste goed is, maar van verlossing en sondevergifnis is daar geen sprake nie. Nie eers te praat van die Heilige Gees nie. Groepe soos die Nuwe Hervormers aanvaar bykans niks meer nie, maar talle van daardie mense maak steeds hulle brood en botter met die Bybel, terwyl hulle die inhoud verwerp.

Hoe goed ken jy die Bybel? Nie net die inhoud nie, maar ook die geskiedenis van die samestelling van die Bybel? Indien jy so ‘n paar van hierdie feite begin verstaan, sal jy waarskynlik saamstem dat dit inderdaad ‘n Boek is om mee rekening te hou.

Kyk hoeveel van hierdie basiese vrae kan jy reg antwoord

Waar kom die Bybel vandaan?
Hoeveel mense het daaraan geskryf?
Oor hoeveel jare is die Bybel geskryf?
Het Jesus (en Paulus) die ou Testament in sy huidige vorm gehad?
Het Paulus ooit vir Jesus een tot een ontmoet?
Hoeveel boeke is daar in die Bybel?
Waar is die Bybel geskryf?
In watter tale is dit geskryf?
Wie het die boek Hebreërs geskryf?
Hoeveel boeke het Paulus geskryf?
Hoeveel van die Evangelies vertel van Jesus se geboorte?
Was Matteus, Markus, Lukas en Johannes almal dissipels?
Hoeveel van die dissipels se name ken jy?
Hoe lank gelede is die Bybel in sy huidige vorm saamgestel? 
Is daar ‘n boek met die naam Judas?
Wat was eerste geskryf. Die Bybel of die Koran van die Moslems?

Ek is oortuig daarvan dat ‘n klompie van hierdie vrae vir jou duister is. Soos dit ook vir my was. Soos wat ek egter meer oor hierdie dinge opgelees het, het my geloof toegeneem. Hierdie is nie eers vrae oor die inhoud nie, slegs die totstandkoming van die Bybel.

Algemene opmerkings

Die  Bybel is die mees verstommende boek ooit, waarvan meer kopieë as enige ander boek ooit verskyn het. Die Bybel het ook meer mense se lewens verander as die totaal van al die boeke  saam wat ooit in die hele wêreld gepubliseer is. Mense ken soveel dele van die Bybel uit die kop uit, dat jy die hele Bybel sal kan oorskryf as jy hierdie klomp mense bymekaar sou bring. Dit is ook op elke denkbare media beskikbaar.

Die belangrikste van alles, na duisende jare van die bestaan daarvan, weet teoloë dat absoluut niks moet verander nie. Dit IS die onfeilbare Woord van God.

Antwoorde

‘n Paar bewyse wat die betroubaarheid van die Bybel steun

Opgrawings bring geweldig baie kennis mee. Oor baie jare het baie mense probeer om die Bybel verkeerd te bewys deur inligting deur argeologie te versamel, maar steeds is nie een enkele feit uit die Bybel verkeerd bewys nie. Profesieë uit die Ou Testament kom tot vervulling in die Nuwe Testament, terwyl daar dikwels duisende jare tussenin verloop het. Baie baie mense kom tot bekering deur net die Bybel te lees, en verstaan die kernaangeleenthede presies dieselfde.

Verskillende agtergronde van die skrywers

Baie min van die skrywers het mekaar geken en hulle het ook in verskillende tye geleef, maar tog is die goue draad wat regdeur die Bybel loop baie prominent. God is lief vir die mens, wil nie dat sonde die mens oorheers nie, en het Saligheid vir die mens in gedagte. Hierdie basiese feite loop regdeur die Bybel en is geskryf deur mense wat mekaar meesal nie geken het nie, en ook  meesal nie mekaar se geskrifte gehad het nie.

Profesie

Daar is meer as 5000 profesieë in die Ou Testament opgeteken, waarvan die meeste reeds waar gekom het, maar nog nie een enkele een is sover verkeerd bewys nie.
Omtrent 330 profesie oor Jesus is in die ou testament opgeteken, sommige met verstommende akkuraatheid!
Jesaja 53 is natuurlik alombekend vir die Messiaanse profesieë wat opgeteken is.

Hier volg net enkele belangrikes:-

Opgrawings bewys die waarheid van die Bybel

Dr Flinders Petrie en William Ramsey was bekende argeoloë wat probeer het om die Bybel verkeerd bewys. Ramsey het dit sy lewenstaak gemaak om as deel van sy werk die Bybel verkeerd te bewys. Hy was nes sy pa ‘n ateïs en hulle was welgesteld. Hy het baie boeke oor sy werk geskryf oor ‘n lang tydperk. Sy laaste boek het egter gehandel oor sy bekering! Hy kon nie een enkele feit uit die Bybel verkeerd bewys nie. Inteendeel…

In 1947 – 1952 word die Dooie see rolle langs die Dooie see ontdek in 11 grotte. Weens die voggehalte in die grotte bly hierdie rolle (scrolls) merkwaardig behoue. Van hierdie rolle is die oudste wat die mens ooit ontdek het, en van onskatbare waarde. Van bykans elke boek in die Bybel word kopieë ontdek.

Daar bestaan vandag geen enkele oorspronklike geskrif of brief van die Bybel nie, omdat dit met tyd vergaan het. Daar het net eenvoudig nie materiaal bestaan wat eindeloos kon hou nie en daarom het alles net met tyd vergaan. Bybelkopiëring was egter ‘n baie belangrike kunsvorm en is baie noukeurig en akkuraat gedoen.

Wanneer is die Bybel saamgestel?

Die Bybel is oor ‘n tydperk van ongeveer 1600 jaar geskryf tot ongeveer 100 jaar na Christus. In die eerste paar eeue na Christus verskyn daar talle geskrifte oor die gebeure van die Bybel. Die gebeure van daardie tyd het mense so aangegryp dat baie mense begin het om daaroor te skryf. Alles was egter nie outentiek nie, maar mense het dit slaafs begin glo. Vandag ken ons van hierdie geskrifte as die apokriewe boeke en sommiges bevat wel baie feite van die gebeure. In die laat 300’s begin die vroeë kerkvaders egter besin oor watter boeke dan as waar en korrek beskou moet word en wat nie. Teen die jaar 397 word die Bybel egter in sy huidige vorm aanvaar in terme van die boeke, sowel as die volgorde daarvan.  Alles in die Bybel is egter nie kronologies opgeteken nie.

Die Koran

Die vraag word dikwels gevra waar die Koran dan in die prentjie pas en waar dit vandaan kom.

Die Koran word deur die Moslems as die heilige woord van Allah beskou en glo dis ook die finale woord van hulle god (klein letters). Hulle glo ook dat die Koran totaal wegdoen met die Bybel.

In die jaar 610 begin Mohammed (‘n militaris en politieke leier) die Koran skryf tot en met sy dood 23 jaar later. Die Koran bestaan nie uit testamente nie, maar hoofstukke. Bykans al die karakters in die Ou Testament word genoem, maar bykans geen van die Nuwe Testament nie.

Adam, Eva, die tuin, die slang, sondeval, skepping, Noag en die ark, Job, Lot, Abraham, die Konings en talle ander word genoem, maar nie in die volgorde soos in die Bybel nie. In die Afrikaanse vertaling van die Koran staan:- “Abram was ‘n regverdige, ‘n goeie Moesliem”.

Van die Nuwe Testament lees ons net van Jesus (wat nogal die Messias genoem word) en sy moeder, Maria. Daar staan egter:- “Jesus was geen god nie, hy en sy ma het voedsel geneem”. Dit beteken dat Jesus moes eet soos ‘n mens om aan die lewe te bly en dus nie God kon wees nie.

Nou bly die vraag, watter een van die twee geskrifte dra die meeste gewig?

Wel die Bybel was reeds saamgestel soos ons dit vandag ken, meer as 200 jaar voor Mohammed begin skryf het aan die Koran! Mohammed het dus die Bybel as bron gebruik. Stem jy saam dat die oudste geskrifte meer gewig moet dra?

Bybel kopiëring

Natuurlik was Xerox fotostaatmasjiene so bietjie te laat om die Bybel te reproduseer. Bybel kopiëring is baie tydsaam met die hand gedoen, deur geletterde mense. Deur die eeue was dit ‘n baie spesiale vakgebied en was uiters akkuraat gedoen. Daar word vertel dat mense wat dit gedoen het hulleself vir ‘n ruk afgesonder het as voorbereiding, en dan onder streng toesig geskryf het. Taal was nie soos ons dit ken nie, en daar was bykans geen spasies tussen letters nie. Voordat Jesus se Naam geskryf is, moes die persoon blykbaar eers sy hande gaan was! Indien ‘n fout gemaak is, was die hele boek verwerp en vernietig.

Kopië van Jesaja wat meer as ‘n duisend jaar uitmekaar gekopieër was is opgegrawe, en slegs enkele leestekens het verskil, verder nie een enkele letter nie. Die geskrifte is gedateer op grond van die materiaal waarop dit geskryf is.

Bybelvertaling

Mense stoei nogal baie oor watter vertalings die akkuraatste is. Daar word verkeerdelik geglo  dat die nuwe vertalings vertaal word uit die vorige vertaling (bv, die 1933/1953 word gebruik om die 1983 te vertaal).  Dit is egter nie waar nie. Wanneer ‘n nuwe vertaling gedoen word, word die oudste geskrifte wat intussen beskikbaar is (dikwels deur opgrawings) gebruik om die vertaling te doen. Neem in ag dat die Dooie See rolle ontdek is nadat die 1933 vertaling gedoen is. Voorts verstaan taalkundiges die antieke tale nou baie beter as jare gelede. Antieke Grieks het maar uit sowat 1000 woorde bestaan. Vandag verstaan ons die taal baie beter en verstaan ons die konteks van die woorde (wat soms verskillende gebruike gehad het) ook beter. Die woord “Yom” wat in Genesis 1 gebruik word vir “dag”, was ook gebruik vir “tydperk”. So is daar hordes woorde wat dubbel betekenis gehad het en vandag beter verstaan word.

Mense glo ook dat daar tekste in die nuwer vertalings uitgelaat is wat in die ouer vertalings opgeteken is. Dit is ook nie korrek nie. In die 1933/1953 vertalings was daar inderdaad tekste wat opgeneem is en later weggelaat is, maar dit was kant aantekeninge wat op die oorspronklike kopieë aangebring was, en nie deel was van die grondteks nie. Dit is dus korrek dat dit weggelaat moet word.

Die vraag wat mens egter moet vra is:- deur watter vertaling sal die Here die beste met jou en my praat? Die antwoord is eenvoudig. Die Here sal met jou praat deur dit wat jy lees. En as jy seker wil maak, kry vir jou E-Sword en lees ‘n teks uit al die vertalings.

Die Bybel verander baie mense se lewens

Baie, baie mense het tot bekering gekom deur net die Bybel te lees.

Alle ware Christene word verander deur die Bybel en groei in hulle geloof.

Die Bybel bly absoluut relevant vir vandag, asof dit gister geskryf is.

Die Nuwe Testament hef nie die Ou Testament op nie! Baie waarhede in die Ou testament is nog net so van toepassing as toe dit geskryf is. Die Nuwe Testament kan ook beskou word as die vervulling van die Ou Testament.

‘n Paar punte om in ‘n moeilike gesprek te gebruik.

As iemand nie glo in die Bybel nie, vra:-

·         Wat verstaan jy nie van die Bybel nie?

·         Waar weerspreek die Bybel homself?

·         Het jy al die Bybel gelees?

·         Hoe kan jy ‘n uitspraak maak as jy dit nie gelees het nie?

As die persoon ander geskrifte voorhou, vra of hy dit gelees het. Die antwoord sal gewoonlik “nee” wees, vra dan waarop hy sy Saligheid berus.

Die Bybel is ‘n ongelooflike boek. Lees vandag ‘n teks en oor ‘n paar dae dieselfde teks, dan spring daar dikwels iets nuuts uit daardie teks, so asof jy dit nog nooit gelees het nie.

Glo maar gerus die Bybel, dit het baie indrukwekkend tot stand gekom! Dit IS die Woord van God.

“Men do not reject the Bible because it contradicts itself, but because it contradicts them” – E. Paul Hovey

“Scriptures are shallow enough for a babe to come and drink without fear of drowning and deep enough for theologians to swim in without ever touching the bottom” – Walter Henrichsen

Bron:  heuning.co.za NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.

Dit het prof Adrio König, gesaghebbende sistematiese teoloog en vir veertig jaar dosent by Unisa, genoodsaak om dié boek te skryf. Is die Bybel dan enigsins betroubaar as daar verskille voorkom tussen onderskeie gedeeltes in die Bybel wat dieselfde gebeure beskryf? En as die Bybel skynbaar die ontstaan van die heelal en lewe op aarde anders beskryf as wat die gangbare teorie onder wetenskaplikes is?

Ja, daar is kritiek op, en probleme met die Bybel. Selfs van sommige teoloë wat koerante en tydskrifte met hulle standpunte haal dat die geskiedskrywing in die Bybel, sowel as die wêreldbeeld waarop die Bybel gebasseer is, premodern en onhaalbaar vir moderne mense is.

Adrio vra: waaroor gaan die Bybel eintlik? Die vraag is belangrik as jy nie in allerlei bysake wil verval en die doel van die Bybel mis nie: dat dit om God en mense gaan, en mense wat voor en met God leef. Die boodskap van die Bybel handel oor die heil van die mens, hoe die mens in die regte verhouding met God kan kom en dan daaruit leef. Die weg terug na God is die Persoon, Jesus Christus, en in Hom het die gelowige die verwagting van die ewige lewe.

Die boek vertel jou hoe die Bybel tot stand gekom het, waaruit dit sy gesag put, hoe die kerk deur die eeue die Bybel hanteer en beskou het en waarin die betroubaarheid van die Skrif lê. Jy leer ook die basiese van hoe die mens verstaan en waarvoor om op te let wanneer jy aan die verstaanproses deelneem, asook wat belangrik is om die Skrif uit te lê: dat die Skrif die geleentheid gegee moet word om homself uit te lê, dat jy die Skrif lees terwyl jy onthou waaroor die sentrum van die Skrif gaan, en hoe belangrik dit is om die hele Skrif te lees.

Dié boek gaan nuttig vir alle gelowiges wees. Selherders en predikante gaan in besonder ook daarby baat vind. Hóé ons die Bybel sien, bepaal wat ons daarin lees. En daarom kan Adrio jou help om nuwe waarde by jou Bybelbeskouing te voeg.

Bron:  ekerk.org NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.

Ek glo enige mens wat Spreuke lees sal saamstem dat jy al hierdie waarhede vandag net so kan toepas soos in die tyd wat dit geskryf is.

Hier volg so ’n klompie van die raakvat woorde uit Spreuke:

Spr. 6:12-15
Dit is ‘n nikswerd mens, ‘n mens vol onreg, wat altyd reg is om te lieg, om te bedrieg deur met die oog te knik, met die voet te beduie, met die vingers tekens te gee, wat altyd met ‘n skelmstreek kom en voortdurend op kwaad uit is. Hy maak moeilikheid waar hy gaan. So ‘n mens se ondergang kom skielik; hy stort ineen, en daar is nie herstel nie.

Spr. 16:30
Wie met sy oog knik, wil die waarheid verdraai; wie sy lippe saampers, is vasbeslote oor ‘n boosheid.

Klink dit nie bekend nie? Het jy ook  so ‘n wit leuentjie vertel, maar “orrels op die maan” gehou? Hoe waar is dit nie dat daar soveel mense is wat altyd daarop uit is om kwaad te doen.

Spr. 6:24-27
My onderrig sal jou beskerm teen die slegte vrou van ‘n ander wat jou met haar gladde tong wil verlei. Moenie dat haar skoonheid jou begeerte wek nie, moenie dat sy jou vang met haar oë nie. Jy kan ‘n prostituut kry vir ‘n stuk brood, maar owerspel kan jou lewe kos. Kan jy kole vuur in die vou van jou klere inhark sonder dat jou klere aan die brand raak?

Spr. 6:32-35
Maar ‘n man wat owerspel pleeg, moet van sy verstand af wees, iemand wat dit doen, verwoes sy lewe. Hy sal slae op die lyf loop en verneder word, sy skande sal nooit uitgewis word nie. Die woede van die vrou se man is ‘n gloeiende vuur, sy wraak ken nie perke nie; hy laat hom nie afkoop nie, geen betaling is vir hom genoeg nie.

Salomo spreek hom dikwels uit teen die ontugtige vrou en oor owerspel, en hy waarsku sy “seun” deurentyd daarteen. Hy reken selfs dat die ou wat met ‘n ander man se vrou lol, ‘n stewige pak slae op die lyf sal loop.

Spr. 9 :13-18
Dwaasheid is soos ‘n vrou wat luidrugtig bly klets, stadig van begrip en sonder kennis van sake. Sy sit by haar voordeur, haar stoel staan op die hoogste plek in die stad, en sy roep na dié wat verbykom, elkeen besig om sy gang te gaan: “Draai af hiernatoe, almal wat nog onervare is!” Sy sê vir dié wat kennis kortkom: “Gesteelde water is soet, kos wat stilletjies geëet word, is lekker!” Dié wat na haar luister, besef nie dat die dood self daar wag nie, dat dié wat hulle deur haar laat nooi het, klaar diep in die doderyk is nie.

Spr. 10:26
Soos asyn teen die tande, soos rook in die oë, so is ‘n lui mens vir iemand wat hom ‘n opdrag gee.

Spr. 19:15
Luiheid laat ‘n mens diep slaap; ‘n lui mens ly honger

Spr. 20:13
As jy nie wil arm word nie, moenie lief wees vir slaap nie; staan vroeg op, en jy sal oorgenoeg hê om te eet.

Spr. 22:13
Die lui mens sê: “Daar is ‘n leeu daarbuite! Ek kan doodgemaak word as ek dit buite waag!”

Spr. 24:30-34
Ek het by ‘n lui mens se land verbygestap, by ‘n onverstandige mens se wingerd: dit was heeltemal oortrek van die onkruid, toegegroei onder die bossies, en die klipmuur was omgeval. Toe ek dit sien, het ek daaroor nagedink en daar iets uit geleer: nog ‘n bietjie slaap, nog ‘n bietjie sluimer, nog ‘n bietjie handevou om te slaap, en daar kom jou armoede aangestap, daar oorval die gebrek jou soos ‘n inbreker, sonder dat jy dit kan keer.

‘n Ander doodsteek vir Salomo is luiheid en hy kan dit verseker nie verdra nie. Miskien is Salomo se rykdom ook toe te skryf aan harde werk en vindingrykheid en daarom maan hy jou deurentyd om hard te werk as jy nie arm wil wees en swaar wil kry nie.

Spr. 11:22
Die skoonheid van ‘n vrou sonder oordeel is soos ‘n goue ring aan ‘n vark se snoet.

Kostelik! Laat mens nogal dink. Ons weet mos dat iemand eerder mooi van binne moet wees as mooi van buite.

Spr. 12:18
Praat sonder om te dink kan soos dolksteke wees; wyse mense bring genesing met wat hulle sê.

Woorde.  Seker die gevaarlikste wapen wat jy kan kry. Wanneer iemand met ‘n dolk gesteek word bly die letsel vir ewig sit, net soos met woorde. Wat gesê is is gesê. Maar aan die ander kant is mooi woorde opbouend en genesend.

Spr. 13:7
Party mense hou hulle ryk maar het niks nie; party doen hulle arm voor maar besit baie.

Is dit nie baie waar nie? Mense wat hulleself die heel tyd met die Jones’e langsaan vergelyk, het nogal hierdie probleem. Hou van ryk lyk, maar betaal nie hulle rekeninge nie. Aan die ander kant is daar baie mense wat hulle welvaart in stilte geniet.

Spr. 14:12
Daar is ‘n lewenswyse wat vir ‘n mens reg kan lyk, maar die uiteinde daarvan is die dood.

Hierdie teks hou ‘n baie groot waarskuwing in. Mens kan maklik so rasionaliseer in die lewe dat jy glo jy kan maar maak wat jy wil, maar jy kan letterlik jou dood tegemoet gaan. Nie net jou aardse dood nie, maar ook jou lewe hierna kan in gedrang kom.

Spr. 15:16-17
Liewer min hê en die Here dien as groot rykdom en bekommernis daaroor.  Liewer net ‘n bietjie groente en liefde daarby as ‘n vetgemaakte os en haat daarby.

Spr. 17:1
Liewer ‘n stukkie droë brood met vrede daarby as ‘n huis vol kos met ‘n getwis daarby.

Mense wat konstant agter rykdom aanhardloop het die probleem dat dit lewensgeluk steel, want die bekommernis waarvan hier gepraat word, is dat jy jou rykdom gaan verloor. Om agter rykdom aan te hardloop beteken noodwendig ook onnodige stres.

Spr. 16:13
Eerlike mense geniet die koning se goedgesindheid; hy hou van mense wat die waarheid praat.

Spr. 17:22
‘n Vrolike mens is ‘n gesonde mens, ‘n neerslagtige mens raak uitgeput.

Kyk vir oomblik weg van die Bybel af en toets hierdie teks aan die hand van die lewe, en jy sal sien dat dit baie waar is. Vrolike mense geniet oor die algemeen beter gesondheid. Neerslagtige mense lei meer aan depressie en hartsiektes. Die Bybel kom bevestig eintlik die lewe op ‘n sigbare en tasbare manier.

Spr. 18:8
Skinderstories word gretig verslind; mense sluk dit so maklik.

Is dit nodig om iets meer hieroor te sê? Skinderbekke veroorsaak  geweldig baie pyn en ellende, sonder om te dink aan hulle woorde. Skinder is mos lekker, vernaam as jy so paar stertjies aanlas!

Spr. 18:13
Wie antwoord voor hy die vraag gehoor het, is dwaas en kom in die skande.

Al gehoor van die ou wat vir sy vrou gesê het: As ek jou mening wou hê, het ek dit vir jou gegee? Die Bybel noem so iemand tereg ‘n dwaas.

Spr. 18:24
Maats kan jou breek, maar daar kan ook ‘n vriend wees wat nader is as ‘n broer.

Spr. 27:10
Moenie by ‘n vriend wat al jou pa se vriend was, verbygaan na jou broer se huis toe as jy moeilikheid het nie: ‘n buurman wat naby is, is meer werd as ‘n broer wat ver is.

Spr. 27:17
Yster slyp yster, vriende vorm mekaar

Hoewel daar baie slegte maats is, is daar ander wat werklik nader is as ‘n bloed broer. Ek glo elke mens het sulke vriende nodig, op wie hulle altyd kan steun.

Spr. 20:1
Wyn maak jou ligsinnig, drank laat jou lawaai maak; niemand wat van dronkenskap slinger, is verstandig nie.

Spr. 23:29-35
Wie is dit wat sug en steun, wat rusie maak en kla, onnodig seerkry en bloedbelope oë het? Dit is dié wat tot laat sit en drink, dié wat aanhou proe aan drank. Moenie dat die wyn jou verlei as dit so rooi is, so vonkel in die beker, so lekker smaak nie. Agterna pik hy soos ‘n slang, spoeg hy gif soos ‘n kobra. Dan sien jy vreemde dinge en praat jy verkeerde dinge; dit voel of jy op die oop see lê, of jy bo-op ‘n seilskip se touwerk lê, en jy dink: ek het dan nie seergekry toe hulle my geslaan het nie; ek het nie gevoel toe hulle my aangeval het nie! Wanneer word ek wakker? Ek wil maar weer iets gaan soek om te drink.

Drank maak van die dronkaard ‘n walglike mens saam met wie niemand kan lewe nie.  Dit laat jou ‘n geraas maak, dit maak aggressief en jy verloor jou waardigheid.

Spr. 20:14
“Sleg! Sleg!” sê die koper, maar as hy weg is, spog hy met sy winskopie.

In die besigheids wêreld gebeur hierdie ding daagliks. Die rykste mense kla die meeste oor prys, maar spog graag met hulle winskopies, sonder om te dink dat hulle die handelaar te na kom. Dit maak in elk geval nie vir hulle saak nie, want hulle word verblind deur hulle inhaligheid.

Spr. 20:30
‘n Pak slae laat ‘n mens ophou kwaaddoen; dit laat jou selfs ophou dink aan kwaad.

Spr. 21:9
Liewer bo-op ‘n dak woon as saam met ‘n twisgierige vrou onder een dak.

Spr. 21:19
Liewer in ‘n woestyn woon as by ‘n twisgierige vrou wat aanhou neul.

Spr. 27:15-16
Die gedrup uit ‘n dak wat lek op ‘n reëndag, so is ‘n vrou wat aanhou kyf. Wie haar probeer keer, kan net so wel die wind probeer keer of olie met sy hand probeer vashou.

Met sy 300 vroue en menige byvroue kan Salomo seker praat van ondervinding. Nie eers te praat van sy 300 skoonma’s nie! Ons moet egter nie hierdie teks misbruik teen die vroulike geslag nie, want dis net so waar vir mans.

Spr. 23:6-7
Moenie by ‘n suinige mens gaan eet nie, moenie sy lekker kos begeer nie, want hy bly uitreken hoeveel dit hom kos. Dit is hoe hy is. Hy moedig jou aan om te eet en te drink, maar hy bedoel dit nie. Jy sal naar word van wat jy eet en jou komplimente sal verkwis wees.

Spr. 24:19-20
Moet jou nie ontstel oor skelms, jou kwel oor goddelose mense nie, want ‘n slegte mens het nie ‘n toekoms nie; die lewenslig van die goddeloses word uitgedoof.

Ons  almal sukkel maar met hierdie een. Ons vra dikwels hoekom dit so goed gaan met die skelm mens en sleg gaan met die eerlikes. Die Here gee egter hier die antwoord. Hulle het geen toekoms nie. Gaan toets dit maar in die lewe, mense wat hierdie lewe kies, eindig altyd miserabel of selfs dood.

Spr. 24:26
Iemand wat eerlik antwoord, is ‘n ware vriend.

‘n Goeie vriend sal altyd sy eerlike mening gee en nie net sê wat die ander een graag wil hoor nie., want dan help jy hom van die wal af in die sloot. ‘n Goeie vriend is juis ‘n klankbord waarop jy kan staatmaak.

Spr. 25:16
As jy op heuning afkom, eet net tot jy genoeg het; as jy te veel eet, word jy naar.

Dit geld ook vir sjokolade!

Spr. 25:17
Wees spaarsaam met jou kuiers by jou buurman; as hy jou te veel sien, hou hy naderhand nie meer van jou nie.

Spr. 25:20
Iemand wat jou klere van jou afvat op ‘n koue dag, of asyn op bytsoda, so is iemand wat vir jou liedjies sing as jy treurig voel.

Mens dink maklik dat jy iemand opbeur met vrolikheid, maar dit het soms die teenoorgestelde uitwerking. Partymaal is ‘n drukkie meer werd as om te maak of daar niks fout is nie.

Spr. 26:3
‘n Sweep vir ‘n perd, ‘n toom vir ‘n donkie, en ‘n lat vir ‘n dwaas.

Spr. 26:4-5
Moenie ‘n dwaas se vraag op net so ‘n dwase manier beantwoord nie; hy sal dink jy is soos hy. Beantwoord ‘n dwaas se vraag op net so ‘n dwase manier, anders dink hy hy het wysheid.

Dwaasheid staan teenoor wysheid. Mense wat hulle met dwaasheid ophou, stoot mense van hulle af weg, en wys op die koop toe dat hulle nie goeie oordeel het nie.

Spr. 30:20
Die ontroue vrou het haar eie manier: sy eet en vee haar mond af en sê: “Ek het niks verkeerds gedoen nie.”

Spr. 26:18-19
Soos ‘n mal mens wat dodelike pyle rondskiet, so is iemand wat ‘n ander bedrieg en sê: “Ek speel sommer.”

As kinders het ons hierdie woorde graag gebruik, maar dit maak soms baie skade.

Spr. 27:14
As iemand sy buurman vroegdag met ‘n geskreeu môre-sê, kan mense dink hy is besig om hom te vervloek.

Spr. 30:7-9
Net twee dinge vra ek van U; moet my dit tog nie weier nie; daarna kan ek sterf: moenie toelaat dat ek vals is en lieg nie; moet my nie arm maak of ryk nie, gee my net die kos wat ek nodig het, sodat ek nie te veel het en U verloën en sê: “Wie is die Here?” nie, en sodat ek nie arm word en steel en my God se Naam oneer aandoen nie.

Genoeg is genoeg. Weet jy hoeveel genoeg is?

Bron:  heuning.co.zaNGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.

Bybel as die enigste waarheid
Die waarheid sluit onwaarheid uit, maar dit beteken nie onverdraagsaamheid nie. As ek sou sê die son skyn, is dit nie onverdraagsaamheid nie. Dit is nie asof ek kan kies om te glo of die son skyn of nie. Dit is ’n feit. Dieselfde geld vir die Bybel.
Die Bybel is óf die waarheid óf dit is nie. Indien die Bybel die waarheid is en Christene glo dit is, beteken dit outomaties dat alle ander ‘waarheid’ onwaar is. Ons is vry om te kies wat ons wil glo, maar wat ons glo, is nie noodwendig reg nie. Die Kerk van die Here Jesus Christus volstaan daarmee dat die Bybel God se openbaring aan die mensdom is en dat dit as die enigste waarheid gesien moet word.

Gerieflikheids-ongelowiges
Dit is belangrik om daarop te let dat dit eintlik die nie-Christelike godsdienste en filosofieë is wat totaal onverdraagsaam teenoor die Bybel en die Kerk is – nie andersom nie. Daar is toenemende vervol-ging, bespotting en onverdraagsaamheid teenoor Christene.
Mense is tevrede wanneer hulle kan glo en doen wat hulle wil. Baie ongelowiges, agnostici, skeptici en ateïste is ‘morele’ of gerieflikheids-ongelowiges, -ateïste of -skeptici, want dit het tot gevolg dat hulle nie verantwoordelikheid vir hulle dade (en sonde) hoef te neem en die gevolge van hulle dade hoef te dra nie.

Kernboodskap van die Bybel
Hoewel die Bybel radikaal in sy aanspraak op die waarheid is, beteken dit egter nie dat daar ’n onverdraagsaamheid in die boodskap van die Bybel is nie.
Die Bybel is net so radikaal oor liefde, vergifnis, genade, barmhartigheid en omgee vir die armes. Ironies genoeg word die kernboodskap van die Bybel nooit bespreek wanneer daar oor onverdraagsaamheid gepraat word nie.

Die begrip ‘verantwoordelikheid’
Mense wat die kerk en Christene as onverdraagsaam beskou, plaas ’n hoë premie op hulle eie vryheid en die vryheid om te kan kies wat hulle wil glo en te doen wat hulle graag wil doen.
Dit is egter ook waar dat min diesulkes ’n hoë premie plaas op die begrip ‘verantwoordelikheid’. Woorde en begrippe soos liefde (wat met dade van liefde gepaard gaan), radikale vergifnis, genade, barm-hartigheid en omgee vir die armes, funksioneer baie selde sterk in hierdie geledere.

Riglyne wat tot vrede en voorspoed lei
Die Bybel wys vir ons ’n pad om te loop en wanneer ons dit nie loop nie, is die uitwerking van ons optrede altyd selfvernietigend en tot nadeel van ander mense. Wanneer God oor sonde praat, handel dit altyd oor mense se dade wat hulleself en ander skade sal berokken, sal benadeel en nie tot vrede en voorspoed sal lei nie.
Die Skrif gee dienooreenkomstig riglyne vir die huwelik. Wanneer ons die reëls wat God vir huwelike neergelê het verontagsaam, lei dit sonder uitsondering tot die verbrokkeling van die huwelik, pyn in die lewens van kinders en die huweliksmaat, huishoudelike geweld, en trauma vir almal in die gesin.

Om te verskil is nie onverdraagsaamheid nie
Om vir iemand reëls te gee wat tot sy eie behoud lei of om van ander se mening te verskil, is nie onverdraagsaamheid nie. Christene word as onverdraagsaam beskou omdat die Skrif vir ons definitiewe riglyne gee van wat ons moet doen.
Deesdae wil mense ‘absoluut’ vry wees om te kies wat hulle wil doen en wanneer hierdie ‘vryheid’ bevraagteken word, word dit as onverdraagsaamheid afgemaak.

Leef radikale opdragte uit
As Kerk mag ons nooit ‘n kompromis aangaan oor die feit dat die Bybel die waarheid is en dat ons die radikale opdragte van die Skrif naamlik: liefde, vergifnis, genade en die omgee vir die armes, moet uitleef nie.

Bron:  juig.co.za NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.

• ‘n Baie belangrike hulpmiddel wat ons graag gebruik om die Bybel beter te verstaan, is dat jy een deel van die Bybel kan gebruik om ‘n ander deel beter te verstaan. Moeiliker dele in die Bybel kan deur makliker dele in die Bybel verklaar word.
• Daar is verskillende literatuursoorte in die Bybel wat verskillend gelees moet word. Daar is geskiedenis (soos onder andere die konings van Israel in 1 en 2 Konings), daar is wysheidsliteratuur (soos Job, Spreuke en Prediker), daar is poësie (in sommige Psalms), die evangelies (Matteus tot Johannes), en vele ander soorte. Hierdie literatuursoorte help ons verstaan dat sommige dele in die Bybel is tydloos en geld nog net so vandag (soos ons vind in die wysheidsliteratuur). Dan is daar weer geskiedkundige dele wat net in die Bybelse tyd gegeld het wat ons nie net so op vandag kan toepas nie.
• Die heel belangrikste is om die Bybel te lees met die verwagting dat die Heilige Gees wat in jou as Jesus-mens is, jou sal help om reg te verstaan wat jy lees. Dieselfde Gees wat die Bybelskrywers geïnspireer het, wil jou baie graag help om God se stem in jou lewe te hoor. En dit kan net gebeur as jy vir Hom kans gee om met jou innerlik te praat (slegs in hoë uitsondering hoorbaar) deur die Bybel te lees.
Die Bybel gee vir elke Jesus-mens die geleentheid om God “raak te lees” en so vir Hom beter te leer ken in jou eie lewe. Kom ek gee ‘n bietjie praktiese raad oor Bybellees:
“En hierdie woord is die boodskap van die geloof…” (Romeine 10: 8b)

Bron: http://doomcharl.blogspot.com/ NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.

Wat behoort ek dan “raak te lees” in die Bybel? Wie God in die lewe van die mense in die Bybel is. Hoe Hy genadiglik optree teenoor die ongehoorsames oor al die eeue. Hoe Hy in die lewe van Jesus op aarde kom sigbaar wys het, hoe Hy die graagste teenoor mense optree. Hoe Hy eerder ons wil vry maak as wat Hy ons wil belas met onuitvoerbare wette. Hoe Hy ons lewe wil vul met vrede, vreugde en oorvloed deur sy Gees in ons. En nog baie meer.

Maar net so belangrik, is dit wat NIE in die Bybel geskrywe is NIE: die wetenskaplike verklaring van hoe alles begin het; waarom die mens kies om sonde te doen; hoekom almal nie gered word nie; ‘n presiese omskrywing van God; ‘n fisiese beskrywing van die lewe na die dood; … en nog baie ander moeilike vrae word nie in die Bybel geantwoord nie.

Kom ek verduidelik eenvoudig: Hy is die Begin van alles (skepping); Hy is die Redding van almal (Noag, uittog, konings, Messias, Jesus); Hy is die Vergewer van almal (kruis); Hy is die Lewe vir almal wat glo in Hom (opstanding); Hy is die Heiligmaker (Heilige Gees); Hy is die verlede, hede en toekoms … Hoe weet ons dit alles? Ons lees dit in die Bybel.

Nou kan julle vra, maar wat het dit nou met die inhoud van die Bybel te doen. Dan antwoord ek eenvoudig: ALLES! Alles in die Bybel, nou ja, amper alles (die menslike sondige deel uitgesluit) in die Bybel het met God te doen. Hy is die Hoofouteur, die Hooftema, die Hoofkarakter, die Hoofboodskap, die Hoofinhoud … God, die Hoofalles!!!

Op ‘n dag vra die professor vir ons in die klas wat is die heel laaste versie in die Bybel, bedoelende watter versie beskrywe die beste waarheen alles in hierdie wêreld oppad is. Onnodig om te sê dat ons almal verkeerd geraai het. Volgens hom is alles oppad na dit wat Paulus hierbo in Korintiërs sê: “God sal alles vir almal wees.”

Bron:  http://doomcharl.blogspot.com/ NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.

Neem ‘n tree in geloof
Net soos Moses die kinders van Israel deur die Rooisee gelei het, het Josua hulle nou deur die vol Jordaanrivier gelei. Die priesters is egter aangesê om die Ark van die Verbond te dra en eers in die Jordaanrivier te tree voordat die Here ’n weg vir hulle deur die Jordaan gebaan het. Hulle moes ’n tree in die geloof neem. Net soos Moses die kinders van Israel uit Egipte gelei het, moes Josua nou die kinders van Israel die Beloofde Land binnelei.

Moses en Josua

• In die wet van Moses is daar belofte, maar in Josua: vervulling
• In die wet is wetgewing, maar in Josua: toepassing
• In die wet word die verbond gevestig, in Josua vind die verbond uitdrukking
• Die Pentateug bevat die oorsaak, Josua toon die gevolge
• God seën gehoorsaamheid en Hy straf ongehoorsaamheid

Die Josua-generasie
’n Nuwe generasie is opgelei en in die wildernis gedissiplineer. Hulle het heelhartig gereageer: “Alles wat U ons beveel het, sal ons doen, en oral waarheen U ons stuur, sal ons gaan” Jos 1:16.

Geestelike oorlogvoering
Oorkant die rivier het daar talle vyande, oorlogvoering, opoffering, beserings en die dood voorgelê. Om in die Beloofde Land in te gaan, was om van slawerny te rus, maar dit was kwalik passiwiteit, of onaktiwiteit. Die inname van die Beloofde Land het ware, ernstige oorlogvoering behels. So behels ’n gebalanseerde Christelike dissipelskapslewe baie geestelike oorlogvoering; die stry van die goeie stryd van geloof. “Wees veral sterk, en baie vasberade in die uitvoering van die wet wat my dienaar Moses jou beveel het. Moet daarvan nie links of regs afwyk nie…Moenie skrik nie, moenie bang wees nie, want Ek, die Here jou God, is by jou oral waar jy gaan.” Jos 1:6-9.

Uitstel weens ongehoorsaamheid
Moses het die kinders van Israel uit slawerny in Egipte, deur die Rooisee, en deur die wildernis gelei. As die volk van Israel getrou en gehoorsaam was, kon hulle die Beloofde Land 39 jaar vroeër binnegegaan het. 
Dit was egter hulle ongeloof en ongehoorsaamheid wat daartoe gelei het dat hulle veroordeel is om in die wildernis te sterf. Van al die manne ouer as 20 jaar wat deur die Rooisee gekom het, het slegs twee, Josua en Kaleb, die Beloofde Land binnegegaan.

Konfrontasie
Toe Josua buite die kamp naby Jerigo gaan wandel, is hy deur ’n man met ’n ontblote swaard gekonfronteer. “Is u aan ons kant of aan ons vyande s’n?” Die man het geantwoord: “Nee, ek is die aanvoerder van die leër, van die Here. Daarom is ek hier.” Josua is beveel om sy sandale uit te trek omdat hy op ’n heilige plek gestaan het. Dit was nie ’n engel van die Here nie, maar Die Engel van die Here, ’n verskyning van Jesus Christus in die ou Testament. 

Leëraanvoerder
Josua is daaraan herinner dat, al was hy die generaal van die Israelitiese weermag, hy onder die Leëraanvoerder van die Leërskare van die Here is. As jy nie onder gesag staan nie, het jy geen gesag nie. Die Here kom nie om ons planne te seën nie, maar om Sy bevele te gee. Die vraag is nie: Is God aan ons kant nie, maar is ons aan God se kant? “Wie vir die Here is, kom hier na my toe!” Eks 32:26.

Jerigo
Die eerste teiken was die versterkte stad Jerigo. Met twee mure, beide 30 voet hoog (9 m), en die binnemuur 12 voet breed 
(3,6 m), was dit ’n gedugte vesting.

Geslaagde strategie
Die strategie wat die Here aan Josua gegee het, het vereis dat al die gewapende manne ses dae lank om die stad stap. Op die sewende dag moes hulle sewe keer om die stad stap met die priesters aan die voorpunt, en met die sewende keer moes al die trompette geblaas word en al die manne ’n magtige kreet gee. Toe die verskansings ineenstort, was die leërskare van Israel slaggereed omdat hulle die stad omsingel het, gereed om die vesting in te neem. Die sedelose vrou, Ragab, en haar familie is ge-spaar sodat die belofte van die spioene wat sy gehelp het, nagekom sou word.

Nederlaag by Ai
Ná so ’n verbasende maklike oorwinning, het die kinders van Israel oormoedig geword en Ai, hulle volgende teiken onderskat. Net ’n klein afdeling is gestuur om hierdie versterkte stad in te neem. Daar is hulle op loop gejaag en het in skande gevlug. Toe die nuus van hierdie skokkende nederlaag kom, het Josua op sy aangesig op die grond voor die Ark van Here neergeval en gebid.

Gebed en aksie
Die Here het Josua gereggewys: “Staan op. Hoekom lê jy met jou gesig in die grond? Israel het gesondig…” Jos 7:10-11. Daar is ’n tyd om te bid, en daar is ’n tyd om tot aksie oor te gaan. Gebed moet nooit ’n verskoning vir ongehoorsaamheid en luiheid wees nie. 
Gebed is die grondslag vir ’n daad van gehoorsaamheid, nie ’n alternatief tot die daad nie. Ons moet ook die verskil tussen geloof en veronderstelling verstaan.
Verdeel en verower
Josua se militêre strategie was om die Beloofde Land in twee te verdeel. Deur Jerigo en Ai in die middel in te neem en na die see op te mars, was dit vir hulle moontlik om eers die suidelike koninkryke en daarna die noordelike koninkryke te verower. Ná jare van volhardende stryd is die land tussen die stamme van Israel verdeel.

Klippe as gedenkteken 
Nadat hulle die Jordaanrivier oorgesteek het, het God die kinders van Israel beveel om klippe van die rivierbodem te neem, een vir elk van die twaalf stamme van Israel, en ’n gedenkteken op te rig wat toekomstige geslagte sal herinner aan wat God daar gedoen het. Aan die einde van sy lang en produktiewe lewe het Josua nog ’n gedenkteken opgerig as getuienis van die Verbond dat die kinders van Israel gekies het om die Here te gehoorsaam 
(Josua 24:27).
Berg Ebal en Gersim
Die verbond is deur die kinders van Israel in die middel van die Beloofde Land hernuwe. Die seëninge van die Verbond was van Berg Gersim af verkondig. Die vloeke vir ongehoorsaamheid is vanaf Berg Egal voor al die mense van Israel verkondig waar hulle met ’n innige Amen! op elke aspek van die Verbond geantwoord het.

Geloofshelde in Bybel
Die Evangelie van Matteus sluit Ragab by die koninklike bloedlyn van Dawid en Jesus in. Beide Josua en Ragab word in Hebreërs 11 vereer as deel van die groot wolk van getuies wat ons behoort aan te spoor om ons oë op Jesus gerig te hou en die wedren met volharding te hardloop.

Die seëninge van gehoorsaamheid
In sy afskeidstoespraak herinner Josua die kinders van Israel aan God se getrouheid, Sy voorsiening, Sy beskerming en leiding. Hy herinner ons daaraan dat wanneer ons gehoorsaam aan die Here is, Hy ons met oorwinning seën. Wanneer ons ongehoorsaam aan die Here is, ly ons die nagevolge en ervaar nederlae. “Betoon dan nou eerbied aan die Here en dien Hom met opregtheid en met trou…dien die Here. Kies dan vandag wie julle wil dien…Wat my en my familie betref, ons sal die Here dien.” Jos 24:14-15.

Jesus in Josua
Die boek Josua maak dit duidelik dat ons gered word om te dien, om die goeie stryd van geloof te stry. God se dienaar is hoofsaaklik ’n soldaat. Die naam Josua beteken Jahweh red’. ‘Josua’ is die Hebreeuse vorm wat in die Griekse Nuwe Testament as ‘Jesus’ vertaal word. 

Geestelike oorlogvoering
Oorkant die rivier het daar talle vyande, oorlogvoering, opoffering, beserings en die dood voorgelê. Om in die Beloofde Land in te gaan, was om van slawerny te rus, maar dit was kwalik passiwiteit, of onaktiwiteit. Die inname van die Beloofde Land het ware, ernstige oorlogvoering behels. So behels ’n gebalanseerde Christelike dissipelskapslewe baie geestelike oorlogvoering; die stry van die goeie stryd van geloof. “Wees veral sterk, en baie vasberade in die uitvoering van die wet wat my dienaar Moses jou beveel het. Moet daarvan nie links of regs afwyk nie…Moenie skrik nie, moenie bang wees nie, want Ek, die Here jou God, is by jou oral waar jy gaan.” Jos 1:6-9.

Uitstel weens ongehoorsaamheid
Moses het die kinders van Israel uit sla-werny in Egipte, deur die Rooisee, en deur die wildernis gelei. As die volk van Israel getrou en gehoorsaam was, kon hulle die Beloofde Land 39 jaar vroeër binnegegaan het. 
Dit was egter hulle ongeloof en ongehoorsaamheid wat daartoe gelei het dat hulle veroordeel is om in die wildernis te sterf. Van al die manne ouer as 20 jaar wat deur die Rooisee gekom het, het slegs twee, Josua en Kaleb, die Beloofde Land binnegegaan.

Konfrontasie 
Toe Josua buite die kamp naby Jerigo gaan wandel, is hy deur ’n man met ’n ontblote swaard gekonfronteer. “Is u aan ons kant of aan ons vyande s’n?” Die man het geantwoord: “Nee, ek is die aanvoerder van die leër, van die Here. Daarom is ek hier.” Josua is beveel om sy sandale uit te trek omdat hy op ’n heilige plek gestaan het. Dit was nie ’n engel van die Here nie, maar Die Engel van die Here, ’n verskyning van Jesus Christus in die ou Testament. 

Leëraanvoerder
Josua is daaraan herinner dat, al was hy die generaal van die Israelitiese weermag, hy onder die Leëraanvoerder van die Leërskare van die Here is. As jy nie onder gesag staan nie, het jy geen gesag nie. Die Here kom nie om ons planne te seën nie, maar om Sy bevele te gee. Die vraag is nie: Is God aan ons kant nie, maar is ons aan God se kant? “Wie vir die Here is, kom hier na my toe!” Eks 32:26.

Jerigo
Die eerste teiken was die versterkte stad Jerigo. Met twee mure, beide 30 voet hoog (9 m), en die binnemuur 12 voet breed 
(3,6 m), was dit ’n gedugte vesting.

Geslaagde strategie
Die strategie wat die Here aan Josua gegee het, het vereis dat al die gewapende manne ses dae lank om die stad stap. Op die sewende dag moes hulle sewe keer om die stad stap met die priesters aan die voorpunt, en met die sewende keer moes al die trompette geblaas word en al die manne ’n magtige kreet gee. Toe die verskansings ineenstort, was die leërskare van Israel slaggereed omdat hulle die stad omsingel het, gereed om die vesting in te neem. Die sedelose vrou, Ragab, en haar familie is ge-spaar sodat die belofte van die spioene wat sy gehelp het, nagekom sou word.

Nederlaag by Ai
Ná so ’n verbasende maklike oorwinning, het die kinders van Israel oormoedig geword en Ai, hulle volgende teiken onderskat. Net ’n klein afdeling is gestuur om hierdie versterkte stad in te neem. Daar is hulle op loop gejaag en het in skande gevlug. Toe die nuus van hierdie skokkende nederlaag kom, het Josua op sy aangesig op die grond voor die Ark van Here neergeval en gebid.

Gebed en aksie
Die Here het Josua gereggewys: “Staan op. Hoekom lê jy met jou gesig in die grond? Israel het gesondig…” Jos 7:10-11. Daar is ’n tyd om te bid, en daar is ’n tyd om tot aksie oor te gaan. Gebed moet nooit ’n verskoning vir ongehoorsaamheid en luiheid wees nie. 
Gebed is die grondslag vir ’n daad van gehoorsaamheid, nie ’n alternatief tot die daad nie. Ons moet ook die verskil tussen geloof en veronderstelling verstaan.

Verdeel en verower
Josua se militêre strategie was om die Beloofde Land in twee te verdeel. Deur Jerigo en Ai in die middel in te neem en na die see op te mars, was dit vir hulle moontlik om eers die suidelike koninkryke en daarna die noordelike koninkryke te verower. Ná jare van volhardende stryd is die land tussen die stamme van Israel verdeel.

Klippe as gedenkteken
Nadat hulle die Jordaanrivier oorgesteek het, het God die kinders van Israel beveel om klippe van die rivierbodem te neem, een vir elk van die twaalf stamme van Israel, en ’n gedenkteken op te rig wat toekomstige geslagte sal herinner aan wat God daar gedoen het. Aan die einde van sy lang en produktiewe lewe het Josua nog ’n gedenkteken opgerig as getuienis van die Verbond dat die kinders van Israel gekies het om die Here te gehoorsaam (Josua 24:27).

Berg Ebal en Gersim
Die verbond is deur die kinders van Israel in die middel van die Beloofde Land hernuwe. Die seëninge van die Verbond was van Berg Gersim af verkondig. Die vloeke vir ongehoorsaamheid is vanaf Berg Egal voor al die mense van Israel verkondig waar hulle met ’n innige Amen! op elke aspek van die Verbond geantwoord het.

Geloofshelde in Bybel
Die Evangelie van Matteus sluit Ragab by die koninklike bloedlyn van Dawid en Jesus in. Beide Josua en Ragab word in Hebreërs 11 vereer as deel van die groot wolk van getuies wat ons behoort aan te spoor om ons oë op Jesus gerig te hou en die wedren met volharding te hardloop.

Die seëninge van gehoorsaamheid
In sy afskeidstoespraak herinner Josua die kinders van Israel aan God se getrouheid, Sy voorsiening, Sy beskerming en leiding. Hy herinner ons daaraan dat wanneer ons gehoorsaam aan die Here is, Hy ons met oorwinning seën. Wanneer ons ongehoorsaam aan die Here is, ly ons die nagevolge en ervaar nederlae. “Betoon dan nou eerbied aan die Here en dien Hom met opregtheid en met trou…dien die Here. Kies dan vandag wie julle wil dien…Wat my en my familie betref, ons sal die Here dien.” Jos 24:14-15.

Jesus in Josua
Die boek Josua maak dit duidelik dat ons gered word om te dien, om die goeie stryd van geloof te stry. God se dienaar is hoofsaaklik ’n soldaat. Die naam Josua beteken Jahweh red’. ‘Josua’ is die Hebreeuse vorm wat in die Griekse Nuwe Testament as ‘Jesus’ vertaal word.

Sonde in die kamp
God het Agan aan die kaak gestel omdat hy goud, silwer en ’n kledingstuk gesteel het in weerwil van God se uitdruklike opdrag dat daar absoluut niks in hierdie stad buitgemaak mag word nie. “Wees verseker jou sonde sal aan die lig kom!” Niemand se lewe raak net homself nie. Sonde kan ’n uitwerking op die hele gemeenskap hê. Soms ly ’n hele nasie weens die sonde van een indiwidu. Alles het gevolge. In die Nuwe Testament het Ananias en Saffira dood neergeval omdat hulle vir die Heilige Gees gejok het. Net soos Agan vir die sonde gesterf het wat hy in die kamp ingebring het, so moes die vroeë Kerk leer dat sonde ernstig is en dat alles gevolge het.

Gee my hierdie berg!
Ons weet nie wat die name van die ander tien spioene was nie, maar die name van Josua en Kaleb word verewig vereer. Hulle mag wel die minderheidsverslag gelewer het, maar God was met hulle. Kaleb en Josua was nie louwarm, passief en lui nie. Hulle was nie halfhartig of lafhartig nie. Hulle harte was onverdeeld. Selfs ná 45 jaar getroue diens het Kaleb nie agter enige verskonings weggekruip nie, hy wou steeds betrokke wees. Hy wou nie agteroorsit nie. Hy het nie vir die maklike taak gevra nie, maar het die eer van ’n harde en moeilike opdrag verkies: Gee my daardie berg! Josua 14:7 -1

Bron:  juig.co.za

NGVishoek: Ds. ( dominee ) Martin Barnard.